เมนู

‘‘น เม ตปฺปจฺจยา อตฺถิ, สรีรสฺมิํ วิวณฺณิยํ;

ปีติสุเขน รติยา, วีตินาเมมิ ตํ ทิวํฯ

[9]

‘‘ยทิ มาสมฺปิ ทฺเวมาสํ, ทกฺขิเณยฺยํ วรํ ลเภ;

อกมฺปิโต อโนลีโน, ทเทยฺยํ ทานมุตฺตมํฯ

[10]

‘‘น ตสฺส ทานํ ททมาโน, ยสํ ลาภญฺจ ปตฺถยิํ;

สพฺพญฺญุตํ ปตฺถยาโน, ตานิ กมฺมานิ อาจริ’’นฺติฯ

อกิตฺติจริยํ ปฐมํฯ

2. สงฺขจริยา

[11]

‘‘ปุนาปรํ ยทา โหมิ, พฺราหฺมโณ สงฺขสวฺหโย;

มหาสมุทฺทํ ตริตุกาโม, อุปคจฺฉามิ ปฏฺฏนํฯ

[12]

‘‘ตตฺถทฺทสํ ปฏิปเถ, สยมฺภุํ อปราชิตํ;

กนฺตารทฺธานํ ปฏิปนฺนํ [กนฺตารทฺธานปฏิปนฺนํ (สี. สฺยา.)], ตตฺตาย กฐินภูมิยาฯ

[13]

‘‘ตมหํ ปฏิปเถ ทิสฺวา, อิมมตฺถํ วิจินฺตยิํ;

‘อิทํ เขตฺตํ อนุปฺปตฺตํ, ปุญฺญกามสฺส ชนฺตุโนฯ

[14]

‘‘‘ยถา กสฺสโก ปุริโส, เขตฺตํ ทิสฺวา มหาคมํ;

ตตฺถ พีชํ น โรเปติ, น โส ธญฺเญน อตฺถิโกฯ

[15]

‘‘‘เอวเมวาหํ ปุญฺญกาโม, ทิสฺวา เขตฺตวรุตฺตมํ;

ยทิ ตตฺถ การํ น กโรมิ, นาหํ ปุญฺเญน อตฺถิโกฯ

[16]

‘‘‘ยถา อมจฺโจ มุทฺทิกาโม, รญฺโญ อนฺเตปุเร ชเน;

น เทติ เตสํ ธนธญฺญํ, มุทฺทิโต ปริหายติฯ

[17]

‘‘‘เอวเมวาหํ ปุญฺญกาโม, วิปุลํ ทิสฺวาน ทกฺขิณํ;

ยทิ ตสฺส ทานํ น ททามิ, ปริหายิสฺสามิ ปุญฺญโต’ฯ

[18]

‘‘เอวาหํ จินฺตยิตฺวาน, โอโรหิตฺวา อุปาหนา;

ตสฺส ปาทานิ วนฺทิตฺวา, อทาสิํ ฉตฺตุปาหนํฯ

[19]

‘‘เตเนวาหํ สตคุณโต, สุขุมาโล สุเขธิโต;

อปิ จ ทานํ ปริปูเรนฺโต, เอวํ ตสฺส อทาสห’’นฺติฯ

สงฺขจริยํ ทุติยํฯ

3. กุรุราชจริยา

[20]

‘‘ปุนาปรํ ยทา โหมิ, อินฺทปตฺเถ [อินฺทปตฺเต (สี. ก.)] ปุรุตฺตเม;

ราชา ธนญฺจโย นาม, กุสเล ทสหุปาคโตฯ

[21]

‘‘กลิงฺครฏฺฐวิสยา, พฺราหฺมณา อุปคญฺฉุ มํ;

อายาจุํ มํ หตฺถินาคํ, ธญฺญํ มงฺคลสมฺมตํฯ

[22]

‘‘‘อวุฏฺฐิโก ชนปโท, ทุพฺภิกฺโข ฉาตโก มหา;

ททาหิ ปวรํ นาคํ, นีลํ อญฺชนสวฺหยํฯ

[23]

‘‘‘น เม ยาจกมนุปฺปตฺเต, ปฏิกฺเขโป อนุจฺฉโว;

มา เม ภิชฺชิ สมาทานํ, ทสฺสามิ วิปุลํ คชํ’ฯ

[24]

‘‘นาคํ คเหตฺวา โสณฺฑาย, ภิงฺคาเร [ภิงฺกาเร (สี.)] รตนามเย;

ชลํ หตฺเถ อากิริตฺวา, พฺราหฺมณานํ อทํ คชํฯ

[25]

‘‘ตสฺส นาเค ปทินฺนมฺหิ, อมจฺจา เอตทพฺรวุํ;

‘กิํ นุ ตุยฺหํ วรํ นาคํ, ยาจกานํ ปทสฺสสิฯ

[26]

‘‘‘ธญฺญํ มงฺคลสมฺปนฺนํ, สงฺคามวิชยุตฺตมํ;

ตสฺมิํ นาเค ปทินฺนมฺหิ, กิํ เต รชฺชํ กริสฺสติฯ

[27]

‘‘‘รชฺชมฺปิ เม ทเท สพฺพํ, สรีรํ ทชฺชมตฺตโน;

สพฺพญฺญุตํ ปิยํ มยฺหํ, ตสฺมา นาคํ อทาสห’’’นฺติฯ

กุรุราชจริยํ ตติยํฯ

4. มหาสุทสฺสนจริยา

[28]

‘‘กุสาวติมฺหิ นคเร, ยทา อาสิํ มหีปติ;

มหาสุทสฺสโน นาม, จกฺกวตฺตี มหพฺพโลฯ

[29]