1. มาตุโปสกจริยา

[1]

‘‘ยทา อโหสิํ ปวเน, กุญฺชโร มาตุโปสโก;

น ตทา อตฺถิ มหิยา, คุเณน มม สาทิโสฯ

[2]

‘‘ปวเน ทิสฺวา วนจโร, รญฺโญ มํ ปฏิเวทยิ;

‘ตวานุจฺฉโว มหาราช, คโช วสติ กานเนฯ

[3]

‘‘‘น ตสฺส ปริกฺขายตฺโถ, นปิ อาฬกกาสุยา;

สห คหิเต [สมํ คหิเต (สี.)] โสณฺฑาย, สยเมว อิเธหิ’ติฯ

[4]

‘‘ตสฺส ตํ วจนํ สุตฺวา, ราชาปิ ตุฏฺฐมานโส;

เปเสสิ หตฺถิทมกํ, เฉกาจริยํ สุสิกฺขิตํฯ

[5]

‘‘คนฺตฺวา โส หตฺถิทมโก, อทฺทส ปทุมสฺสเร;

ภิสมุฬาลํ [ภิสมูลํ (ก.)] อุทฺธรนฺตํ, ยาปนตฺถาย มาตุยาฯ

[6]

‘‘วิญฺญาย เม สีลคุณํ, ลกฺขณํ อุปธารยิ;

‘เอหิ ปุตฺตา’ติ ปตฺวาน, มม โสณฺฑาย อคฺคหิฯ

[7]

‘‘ยํ เม ตทา ปากติกํ, สรีรานุคตํ พลํ;

อชฺช นาคสหสฺสานํ, พเลน สมสาทิสํฯ

[8]

‘‘ยทิหํ เตสํ ปกุปฺเปยฺยํ, อุเปตานํ คหณาย มํ;

ปฏิพโล ภเว เตสํ, ยาว รชฺชมฺปิ มานุสํฯ

[9]

‘‘อปิ จาหํ สีลรกฺขาย, สีลปารมิปูริยา;

น กโรมิ จิตฺเต อญฺญถตฺตํ, ปกฺขิปนฺตํ มมาฬเกฯ

[10]

‘‘ยทิ เต มํ ตตฺถ โกฏฺเฏยฺยุํ, ผรสูหิ โตมเรหิ จ;

เนว เตสํ ปกุปฺเปยฺยํ, สีลขณฺฑภยา มมา’’ติฯ

มาตุโปสกจริยํ ปฐมํฯ

2. ภูริทตฺตจริยา

[11]

‘‘ปุนาปรํ ยทา โหมิ, ภูริทตฺโต มหิทฺธิโก;

วิรูปกฺเขน มหารญฺญา, เทวโลกมคญฺฉหํฯ

[12]

‘‘ตตฺถ ปสฺสิตฺวาหํ เทเว, เอกนฺตํ สุขสมปฺปิเต;

ตํ สคฺคคมนตฺถาย, สีลพฺพตํ สมาทิยิํฯ

[13]

‘‘สรีรกิจฺจํ กตฺวาน, ภุตฺวา ยาปนมตฺตกํ;

จตุโร องฺเค อธิฏฺฐาย, เสมิ วมฺมิกมุทฺธนิฯ

[14]

‘‘ฉวิยา จมฺเมน มํเสน, นหารุอฏฺฐิเกหิ วา;

ยสฺส เอเตน กรณียํ, ทินฺนํเยว หราตุ โสฯ

[15]

‘‘สํสิโต อกตญฺญุนา, อาลมฺปายโน [อาลมฺพโณ (สี.)] มมคฺคหิ;

เปฬาย ปกฺขิปิตฺวาน, กีเฬติ มํ ตหิํ ตหิํฯ

[16]

‘‘เปฬาย ปกฺขิปนฺเตปิ, สมฺมทฺทนฺเตปิ ปาณินา;

อาลมฺปายเน [อาลมฺพเณ (สี.)] น กุปฺปามิ, สีลขณฺฑภยา มมฯ

[17]

‘‘สกชีวิตปริจฺจาโค , ติณโต ลหุโก มม;

สีลวีติกฺกโม มยฺหํ, ปถวีอุปฺปตนํ วิยฯ

[18]

‘‘นิรนฺตรํ ชาติสตํ, จเชยฺยํ มม ชีวิตํ;

เนว สีลํ ปภินฺเทยฺยํ, จตุทฺทีปาน เหตุปิฯ

[19]

‘‘อปิ จาหํ สีลรกฺขาย, สีลปารมิปูริยา;

น กโรมิ จิตฺเต อญฺญถตฺตํ, ปกฺขิปนฺตมฺปิ เปฬเก’’ติฯ

ภูริทตฺตจริยํ ทุติยํฯ

3. จมฺเปยฺยนาคจริยา

[20]

‘‘ปุนาปรํ ยทา โหมิ, จมฺเปยฺยโก มหิทฺธิโก;

ตทาปิ ธมฺมิโก อาสิํ, สีลพฺพตสมปฺปิโตฯ

[21]

‘‘ตทาปิ มํ ธมฺมจาริํ, อุปวุตฺถํ อุโปสถํ;

อหิตุณฺฑิโก คเหตฺวาน, ราชทฺวารมฺหิ กีฬติฯ

[22]