เมนู

เสนาสนปญฺญาปกาทิสมฺมุติ

[327] เตน โข ปน สมเยน สงฺฆสฺส เสนาสนปญฺญาปโก น โหติ…เป.… ภณฺฑาคาริโก น โหติ…เป.… จีวรปฺปฏิคฺคาหโก น โหติ…เป.… จีวรภาชโก น โหติ…เป.… ยาคุภาชโก น โหติ…เป.… ผลภาชโก น โหติ…เป.… ขชฺชกภาชโก น โหติฯ ขชฺชกํ อภาชิยมานํ นสฺสติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคตํ ภิกฺขุํ ขชฺชกภาชกํ สมฺมนฺนิตุํ – โย น ฉนฺทาคติํ คจฺเฉยฺย, น โทสาคติํ คจฺเฉยฺย, น โมหาคติํ คจฺเฉยฺย, น ภยาคติํ คจฺเฉยฺย , ภาชิตาภาชิตญฺจ ชาเนยฺยฯ เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, สมฺมนฺนิตพฺโพฯ ปฐมํ ภิกฺขุ ยาจิตพฺโพ, ยาจิตฺวา พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ ญาเปตพฺโพ –

‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ ขชฺชกภาชกํ สมฺมนฺเนยฺยฯ เอสา ญตฺติฯ

‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ ขชฺชกภาชกํ สมฺมนฺนติ ฯ ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ขชฺชกภาชกสฺส สมฺมุติ, โส ตุณฺหสฺส; ยสฺส นกฺขมติ, โส ภาเสยฺยฯ

‘‘สมฺมโต สงฺเฆน อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ ขชฺชกภาชโกฯ ขมติ สงฺฆสฺส, ตสฺมา ตุณฺหี, เอวเมตํ ธารยามี’’ติฯ

อปฺปมตฺตกวิสฺสชฺชกสมฺมุติ

[328] เตน โข ปน สมเยน สงฺฆสฺส ภณฺฑาคาเร อปฺปมตฺตโก ปริกฺขาโร อุปฺปนฺโน [อุสฺสนฺโน (สฺยา.)] โหติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคตํ ภิกฺขุํ อปฺปมตฺตกวิสฺสชฺชกํ สมฺมนฺนิตุํ – โย น ฉนฺทาคติํ คจฺเฉยฺย, น โทสาคติํ คจฺเฉยฺย, น โมหาคติํ คจฺเฉยฺย, น ภยาคติํ คจฺเฉยฺย, วิสฺสชฺชิตาวิสฺสชฺชิตญฺจ ชาเนยฺยฯ เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, สมฺมนฺนิตพฺโพฯ ปฐมํ ภิกฺขุ ยาจิตพฺโพ, ยาจิตฺวา พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ ญาเปตพฺโพ –

‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ อปฺปมตฺตกวิสฺสชฺชกํ สมฺมนฺเนยฺยฯ เอสา ญตฺติฯ

‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ อปฺปมตฺตกวิสฺสชฺชกํ สมฺมนฺนติฯ ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน อปฺปมตฺตกวิสฺสชฺชกสฺส สมฺมุติ, โส ตุณฺหสฺส; ยสฺส นกฺขมติ, โส ภาเสยฺยฯ

‘‘สมฺมโต สงฺเฆน อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ อปฺปมตฺตกวิสฺสชฺชโกฯ ขมติ สงฺฆสฺส, ตสฺมา ตุณฺหี , เอวเมตํ ธารยามี’’ติฯ

เตน อปฺปมตฺตกวิสฺสชฺชเกน ภิกฺขุนา เอกา [เอเกกา (สี.)] สูจิ ทาตพฺพา, สตฺถกํ ทาตพฺพํ, อุปาหนา ทาตพฺพา, กายพนฺธนํ ทาตพฺพํ, อํสพนฺธโก ทาตพฺโพ, ปริสฺสาวนํ ทาตพฺพํ, ธมฺมกรโณ ทาตพฺโพ, กุสิ ทาตพฺพา, อฑฺฒกุสิ ทาตพฺพา, มณฺฑลํ ทาตพฺพํ, อฑฺฒมณฺฑลํ ทาตพฺพํ, อนุวาโต ทาตพฺโพ, ปริภณฺฑํ ทาตพฺพํฯ สเจ โหติ สงฺฆสฺส สปฺปิ วา เตลํ วา มธุ วา ผาณิตํ วา, สกิํ ปฏิสายิตุํ ทาตพฺพํฯ สเจ ปุนปิ อตฺโถ โหติ, ปุนปิ ทาตพฺพํฯ

สาฏิยคฺคาหาปกาทิสมฺมุติ

[329] เตน โข ปน สมเยน สงฺฆสฺส สาฏิยคฺคาหาปโก น โหติ…เป.… ปตฺตคฺคาหาปโก น โหติ…เป.… อารามิกเปสโก น โหติ…เป.… สามเณรเปสโก น โหติฯ สามเณรา อเปสิยมานา กมฺมํ น กโรนฺติฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคตํ ภิกฺขุํ สามเณรเปสกํ สมฺมนฺนิตุํ – โย น ฉนฺทาคติํ คจฺเฉยฺย, น โทสาคติํ คจฺเฉยฺย, น โมหาคติํ คจฺเฉยฺย, น ภยาคติํ คจฺเฉยฺย, เปสิตาเปสิตญฺจ ชาเนยฺยฯ เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, สมฺมนฺนิตพฺโพฯ ปฐมํ ภิกฺขุ ยาจิตพฺโพ, ยาจิตฺวา พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ ญาเปตพฺโพ –

‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ สามเณรเปสกํ สมฺมนฺเนยฺยฯ เอสา ญตฺติฯ

‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ สามเณรเปสกํ สมฺมนฺนติฯ ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน สามเณรเปสกสฺส สมฺมุติ, โส ตุณฺหสฺส; ยสฺส นกฺขมติ, โส ภาเสยฺยฯ

‘‘สมฺมโต สงฺเฆน อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ สามเณรเปสโกฯ ขมติ สงฺฆสฺส, ตสฺมา ตุณฺหี, เอวเมตํ ธารยามี’’ติฯ

ตติยภาณวาโร นิฏฺฐิโตฯ

เสนาสนกฺขนฺธโก ฉฏฺโฐฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

วิหารํ พุทฺธเสฏฺเฐน, อปญฺญตฺตํ ตทา อหุ;

ตหํ ตหํ นิกฺขมนฺติ, วาสา เต ชินสาวกาฯ

เสฏฺฐี คหปติ ทิสฺวา, ภิกฺขูนํ อิทมพฺรฺวิ;

การาเปยฺยํ วเสยฺยาถ, ปฏิปุจฺฉิํสุ นายกํฯ

วิหารํ อฑฺฒโยคญฺจ, ปาสาทํ หมฺมิยํ คุหํ;

ปญฺจเลณํ อนุญฺญาสิ, วิหาเร เสฏฺฐิ การยิฯ

ชโน วิหารํ กาเรติ, อกวาฏํ อสํวุตํ;

กวาฏํ ปิฏฺฐสงฺฆาฏํ, อุทุกฺขลญฺจ อุตฺตริฯ

อาวิญฺฉนจฺฉิทฺทํ รชฺชุํ, วฏฺฏิญฺจ กปิสีสกํ;

สูจิฆฏิตาฬจฺฉิทฺทํ , โลหกฏฺฐวิสาณกํฯ

ยนฺตกํ สูจิกญฺเจว, ฉทนํ อุลฺลิตฺตาวลิตฺตํ;

เวทิชาลสลากญฺจ, จกฺกลิ สนฺถเรน จฯ

มิฑฺฒิ พิทลมญฺจญฺจ, โสสานิกมสารโก;

พุนฺทิกุฬิรปาทญฺจ, อาหจฺจาสนฺทิ อุจฺจเกฯ

สตฺตงฺโค จ ภทฺทปีฐํ, ปีฐเกฬกปาทกํ;

อามลาผลกา โกจฺฉา, ปลาลปีฐเมว จฯ

อุจฺจาหิปฏิปาทกา, อฏฺฐงฺคุลิ จ ปาทกา;

สุตฺตํ อฏฺฐปทํ โจฬํ, ตูลิกํ อฑฺฒกายิกํฯ

คิรคฺโค ภิสิโย จาปิ, ทุสฺสํ เสนาสนมฺปิ จ;

โอนทฺธํ เหฏฺฐา ปตติ, อุปฺปาเฏตฺวา หรนฺติ จฯ

ภตฺติญฺจ หตฺถภตฺติญฺจ, อนุญฺญาสิ ตถาคโต;

ติตฺถิยา วิหาเร จาปิ, ถุสํ สณฺหญฺจ มตฺติกาฯ

อิกฺกาสํ ปาณิกํ กุณฺฑํ, สาสปํ สิตฺถเตลกํ;

อุสฺสนฺเน ปจฺจุทฺธริตุํ, ผรุสํ คณฺฑุมตฺติกํฯ

อิกฺกาสํ ปฏิภานญฺจ, นีจา จโย จ อารุหํ;

ปริปตนฺติ อาฬกา, อฑฺฒกุฏฺฏํ ตโย ปุนฯ

ขุทฺทเก กุฏฺฏปาโท จ, โอวสฺสติ สรํ ขิลํ;

จีวรวํสํ รชฺชุญฺจ, อาฬินฺทํ กิฏิเกน จฯ

อาลมฺพนํ ติณจุณฺณํ, เหฏฺฐามคฺเค นยํ กเร;

อชฺโฌกาเส โอตปฺปติ, สาลํ เหฏฺฐา จ ภาชนํฯ

วิหาโร โกฏฺฐโก เจว, ปริเวณคฺคิสาลกํ;

อาราเม จ ปุน โกฏฺเฐ, เหฏฺฐญฺเญว นยํ กเรฯ

สุธํ อนาถปิณฺฑิ จ, สทฺโธ สีตวนํ อคา;

ทิฏฺฐธมฺโม นิมนฺเตสิ, สห สงฺเฆน นายกํฯ

อาณาเปสนฺตรามคฺเค, อารามํ การยี คโณ;

เวสาลิยํ นวกมฺมํ, ปุรโต จ ปริคฺคหิฯ

โก อรหติ ภตฺตคฺเค, ติตฺติรญฺจ อวนฺทิยา;

ปริคฺคหิตนฺตรฆรา, ตูโล สาวตฺถิ โอสริฯ

ปติฏฺฐาเปสิ อารามํ, ภตฺตคฺเค จ โกลาหลํ;

คิลานา วรเสยฺยา จ, เลสา สตฺตรสา ตหิํฯ

เกน นุ โข กถํ นุ โข, วิหารคฺเคน ภาชยิ;

ปริเวณํ อนุภาคญฺจ, อกามา ภาคํ โน ทเทฯ

นิสฺสีมํ สพฺพกาลญฺจ, คาหา เสนาสเน ตโย;

อุปนนฺโท จ วณฺเณสิ, ฐิตกา สมกาสนาฯ

สมานาสนิกา ภินฺทิํสุ, ติวคฺคา จ ทุวคฺคิกํ;

อสมานาสนิกา ทีฆํ, สาฬินฺทํ ปริภุญฺชิตุํฯ

อยฺยิกา จ อวิทูเร, ภาชิตญฺจ กีฏาคิเร;

อาฬวี ปิณฺฑกกุฏฺเฏหิ, ทฺวารอคฺคฬวฏฺฏิกาฯ

อาโลกเสตกาฬญฺจ , เครุฉาทนพนฺธนา;

ภณฺฑิขณฺฑปริภณฺฑํ, วีส ติํสา จ กาลิกาฯ

โอสิเต อกตํ วิปฺปํ, ขุทฺเท ฉปฺปญฺจวสฺสิกํ;

อฑฺฒโยเค จ สตฺตฏฺฐ, มหลฺเล ทส ทฺวาทสฯ

สพฺพํ วิหารํ เอกสฺส, อญฺญํ วาเสนฺติ สงฺฆิกํ;

นิสฺสีมํ สพฺพกาลญฺจ, ปกฺกมิ วิพฺภมนฺติ จฯ