4. ปฏิญฺญาตกรณํ

[200] เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อปฺปฏิญฺญาย ภิกฺขูนํ กมฺมานิ กโรนฺติ – ตชฺชนียมฺปิ, นิยสฺสมฺปิ, ปพฺพาชนียมฺปิ, ปฏิสารณียมฺปิ, อุกฺเขปนียมฺปิฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา…เป.… เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อปฺปฏิญฺญาย ภิกฺขูนํ กมฺมานิ กริสฺสนฺติ – ตชฺชนียมฺปิ, นิยสฺสมฺปิ, ปพฺพาชนียมฺปิ, ปฏิสารณียมฺปิ, อุกฺเขปนียมฺปี’’ติ! อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ…เป.… ‘‘สจฺจํ กิร, ภิกฺขเว…เป.… ‘‘สจฺจํ ภควา’’ติ…เป.… วิครหิตฺวา…เป.… ธมฺมิํ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘น, ภิกฺขเว, อปฺปฏิญฺญาย ภิกฺขูนํ กมฺมํ กาตพฺพํ – ตชฺชนียํ วา, นิยสฺสํ วา, ปพฺพาชนียํ วา, ปฏิสารณียํ วา, อุกฺเขปนียํ วาฯ โย กเรยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ

[201] ‘‘เอวํ โข, ภิกฺขเว, อธมฺมิกํ โหติ ปฏิญฺญาตกรณํ, เอวํ ธมฺมิกํฯ กถญฺจ, ภิกฺขเว, อธมฺมิกํ โหติ ปฏิญฺญาตกรณํ?

‘‘ภิกฺขุ ปาราชิกํ อชฺฌาปนฺโน โหติฯ ตเมนํ โจเทติ สงฺโฆ วา, สมฺพหุลา วา, เอกปุคฺคโล วา – ‘ปาราชิกํ อายสฺมา อชฺฌาปนฺโน’ติ? โส เอวํ วเทติ – ‘น โข อหํ, อาวุโส, ปาราชิกํ อชฺฌาปนฺโน , สงฺฆาทิเสสํ อชฺฌาปนฺโน’ติฯ ตํ สงฺโฆ สงฺฆาทิเสเสน กาเรติฯ อธมฺมิกํ ปฏิญฺญาตกรณํฯ

‘‘ภิกฺขุ ปาราชิกํ อชฺฌาปนฺโน โหติฯ ตเมนํ โจเทติ สงฺโฆ วา, สมฺพหุลา วา, เอกปุคฺคโล วา – ‘ปาราชิกํ อายสฺมา อชฺฌาปนฺโน’ติ? โส เอวํ วเทติ – ‘น โข อหํ, อาวุโส, ปาราชิกํ อชฺฌาปนฺโน, ถุลฺลจฺจยํ…เป.… ปาจิตฺติยํ…เป.… ปาฏิเทสนียํ…เป.… ทุกฺกฏํ…เป.… ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปนฺโน’ติฯ ตํ สงฺโฆ ทุพฺภาสิเตน กาเรติฯ อธมฺมิกํ ปฏิญฺญาตกรณํฯ

‘‘ภิกฺขุ สงฺฆาทิเสสํ…เป.… ถุลฺลจฺจยํ…เป.… ปาจิตฺติยํ…เป.… ปาฏิเทสนียํ…เป.… ทุกฺกฏํ…เป.… ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปนฺโน โหติฯ ตเมนํ โจเทติ สงฺโฆ วา, สมฺพหุลา วา, เอกปุคฺคโล วา – ‘ทุพฺภาสิตํ อายสฺมา อชฺฌาปนฺโน’ติ ? โส เอวํ วเทติ – ‘น โข อหํ, อาวุโส, ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปนฺโน, ปาราชิกํ อชฺฌาปนฺโน’ติฯ ตํ สงฺโฆ ปาราชิเกน กาเรติฯ อธมฺมิกํ ปฏิญฺญาตกรณํฯ

‘‘ภิกฺขุ ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปนฺโน โหติฯ ตเมนํ โจเทติ สงฺโฆ วา, สมฺพหุลา วา, เอกปุคฺคโล วา – ‘ทุพฺภาสิตํ อายสฺมา อชฺฌาปนฺโน’ติ? โส เอวํ วเทติ – ‘น โข อหํ, อาวุโส, ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปนฺโน, สงฺฆาทิเสสํ…เป.… ถุลฺลจฺจยํ…เป.… ปาจิตฺติยํ…เป.… ปาฏิเทสนียํ…เป.… ทุกฺกฏํ อชฺฌาปนฺโน’ติฯ ตํ สงฺโฆ ทุกฺกเฏน กาเรติฯ อธมฺมิกํ ปฏิญฺญาตกรณํฯ ‘‘เอวํ โข, ภิกฺขเว, อธมฺมิกํ โหติ ปฏิญฺญาตกรณํฯ

‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ธมฺมิกํ โหติ ปฏิญฺญาตกรณํ? ภิกฺขุ ปาราชิกํ อชฺฌาปนฺโน โหติฯ ตเมนํ โจเทติ สงฺโฆ วา, สมฺพหุลา วา, เอกปุคฺคโล วา – ‘ปาราชิกํ อายสฺมา อชฺฌาปนฺโน’ติ? โส เอวํ วเทติ – ‘อาม, อาวุโส, ปาราชิกํ อชฺฌาปนฺโน’ติฯ ตํ สงฺโฆ ปาราชิเกน กาเรติฯ ธมฺมิกํ ปฏิญฺญาตกรณํฯ

‘‘ภิกฺขุ สงฺฆาทิเสสํ…เป.… ถุลฺลจฺจยํ…เป.… ปาจิตฺติยํ…เป.… ปาฏิเทสนียํ…เป.… ทุกฺกฏํ…เป.… ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปนฺโน โหติฯ ตเมนํ โจเทติ สงฺโฆ วา, สมฺพหุลา วา, เอกปุคฺคโล วา – ‘ทุพฺภาสิตํ อายสฺมา อชฺฌาปนฺโน’ติ? โส เอวํ วเทติ – ‘อาม, อาวุโส, ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปนฺโน’ติฯ ตํ สงฺโฆ ทุพฺภาสิเตน กาเรติฯ ธมฺมิกํ ปฏิญฺญาตกรณํฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ธมฺมิกํ โหติ ปฏิญฺญาตกรณ’’นฺติฯ

5. เยภุยฺยสิกา

[202] เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู สงฺฆมชฺเฌ ภณฺฑนชาตา กลหชาตา วิวาทาปนฺนา อญฺญมญฺญํ มุขสตฺตีหิ วิตุทนฺตา วิหรนฺติ, น สกฺโกนฺติ ตํ อธิกรณํ วูปสเมตุํฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, เอวรูปํ อธิกรณํ เยภุยฺยสิกาย วูปสเมตุํฯ ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ สลากคฺคาหาปโก สมฺมนฺนิตพฺโพ – โย น ฉนฺทาคติํ คจฺเฉยฺย, น โทสาคติํ คจฺเฉยฺย, น โมหาคติํ คจฺเฉยฺย, น ภยาคติํ คจฺเฉยฺย, คหิตาคหิตุญฺจ ชาเนยฺยฯ เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, สมฺมนฺนิตพฺโพฯ ปฐมํ ภิกฺขุ ยาจิตพฺโพ, ยาจิตฺวา พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ ญาเปตพฺโพ –

[203] ‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ สลากคฺคาหาปกํ สมฺมนฺเนยฺยฯ เอสา ญตฺติฯ

‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามํ ภิกฺขุํ สลากคฺคาหาปกํ สมฺมนฺนติฯ ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน สลากคฺคาหาปกสฺส สมฺมุติ, โส ตุณฺหสฺส; ยสฺส นกฺขมติ, โส ภาเสยฺยฯ

‘‘สมฺมโต สงฺเฆน อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ สลากคฺคาหาปโกฯ ขมติ สงฺฆสฺส, ตสฺมา ตุณฺหี, เอวเมตํ ธารยามี’’ติฯ