สพฺพจิรปฺปฏิจฺฉนฺนอคฺฆสโมธานํ

[136] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ สมฺพหุลา สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปนฺโน โหติ – เอกา อาปตฺติ เอกาหปฺปฏิจฺฉนฺนา , ทฺเว อาปตฺติโย ทฺวีหปฺปฏิจฺฉนฺนาโย [ทฺวีหปฺปฏิจฺฉนฺนา (ก. เอวํ ยาวทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา)], ติสฺโส อาปตฺติโย ตีหปฺปฏิจฺฉนฺนาโย, จตสฺโส อาปตฺติโย จตูหปฺปฏิจฺฉนฺนาโย, ปญฺจ อาปตฺติโย ปญฺจาหปฺปฏิจฺฉนฺนาโย, ฉ อาปตฺติโย ฉาหปฺปฏิจฺฉนฺนาโย, สตฺต อาปตฺติโย สตฺตาหปฺปฏิจฺฉนฺนาโย, อฏฺฐ อาปตฺติโย อฏฺฐาหปฺปฏิจฺฉนฺนาโย, นว อาปตฺติโย นวาหปฺปฏิจฺฉนฺนาโย, ทส อาปตฺติโย ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ โส ภิกฺขูนํ อาโรเจสิ – ‘‘อหํ, อาวุโส, สมฺพหุลา สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ, เอกา อาปตฺติ เอกาหปฺปฏิจฺฉนฺนา…เป.… ทส อาปตฺติโย ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนาโย ฯ กถํ นุ โข มยา ปฏิปชฺชิตพฺพ’’นฺติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ ‘‘เตน หิ, ภิกฺขเว, สงฺโฆ ตสฺส ภิกฺขุโน ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติโย สพฺพจิรปฺปฏิจฺฉนฺนาโย ตาสํ อคฺเฆน สโมธานปริวาสํ เทตุฯ เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, ทาตพฺโพ –

‘‘เตน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา สงฺฆํ อุปสงฺกมิตฺวา…เป.… เอวมสฺส วจนีโย – ‘อหํ, ภนฺเต, สมฺพหุลา สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ, เอกา อาปตฺติ เอกาหปฺปฏิจฺฉนฺนา…เป.… ทส อาปตฺติโย ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ โสหํ, ภนฺเต, สงฺฆํ ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติโย สพฺพจิรปฺปฏิจฺฉนฺนาโย ตาสํ อคฺเฆน สโมธานปริวาสํ ยาจามี’ติฯ ทุติยมฺปิ ยาจิตพฺโพฯ ตติยมฺปิ ยาจิตพฺโพฯ ‘‘พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ ญาเปตพฺโพ –

[137] สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ อยํ อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ สมฺพหุลา สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิ, เอกา อาปตฺติ เอกาหปฺปฏิจฺฉนฺนา…เป.… ทส อาปตฺติโย ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ โส สงฺฆํ ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติโย สพฺพจิรปฺปฏิจฺฉนฺนาโย ตาสํ อคฺเฆน สโมธานปริวาสํ ยาจติฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติโย สพฺพจิรปฺปฏิจฺฉนฺนาโย ตาสํ อคฺเฆน สโมธานปริวาสํ ทเทยฺยฯ เอสา ญตฺติฯ

‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ อยํ อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ สมฺพหุลา สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิ – เอกา อาปตฺติ เอกาหปฺปฏิจฺฉนฺนา…เป.… ทส อาปตฺติโย ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ

โส สงฺฆํ ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติโย สพฺพจิรปฺปฏิจฺฉนฺนาโย ตาสํ อคฺเฆน สโมธานปริวาสํ ยาจติฯ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติโย สพฺพจิรปฺปฏิจฺฉนฺนาโย ตาสํ อคฺเฆน สโมธานปริวาสํ เทติฯ ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติโย สพฺพจิรปฺปฏิจฺฉนฺนาโย ตาสํ อคฺเฆน สโมธานปริวาสสฺส ทานํ, โส ตุณฺหสฺส; ยสฺส นกฺขมติ, โส ภาเสยฺยฯ

‘‘ทุติยมฺปิ เอตมตฺถํ วทามิ…เป.… ตติยมฺปิ เอตมตฺถํ วทามิ…เป.…ฯ

‘‘ทินฺโน สงฺเฆน อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติโย สพฺพจิรปฺปฏิจฺฉนฺนาโย ตาสํ อคฺเฆน สโมธานปริวาโสฯ ขมติ สงฺฆสฺส, ตสฺมา ตุณฺหี, เอวเมตํ ธารยามี’’ติฯ

ทฺเวมาสปริวาโส

[138] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปนฺโน โหติ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ตสฺส เอตทโหสิ – ‘‘อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ยํนูนาหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺย’’นฺติฯ โส สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาจิฯ ตสฺส สงฺโฆ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ อทาสิฯ ตสฺส ปริวสนฺตสฺส ลชฺชีธมฺโม โอกฺกมิ – อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ตสฺส เม เอตทโหสิ – ‘‘อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ยํนูนาหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺยนฺติฯ โสหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาจิํฯ ตสฺส เม สงฺโฆ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ อทาสิฯ ตสฺส เม ปริวสนฺตสฺส ลชฺชีธมฺโม โอกฺกมิฯ ยํนูนาหํ สงฺฆํ อิตริสฺสาปิ อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺย’’นฺติฯ

โส ภิกฺขูนํ อาโรเจสิ – ‘‘อหํ, อาวุโส, ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ

ตสฺส เม เอตทโหสิ – ‘อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ยํนูนาหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺย’นฺติฯ โสหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาจิํฯ ตสฺส เม สงฺโฆ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ อทาสิฯ ตสฺส เม ปริวสนฺตสฺส ลชฺชีธมฺโม โอกฺกมิ – อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ตสฺส เม เอตทโหสิ – ‘อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ยํนูนาหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺย’นฺติฯ โสหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาจิํฯ ตสฺส เม สงฺโฆ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ อทาสิฯ ตสฺส เม ปริวสนฺตสฺส ลชฺชีธมฺโม โอกฺกมิ – ยํนูนาหํ สงฺฆํ อิตริสฺสาปิ อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺยนฺติฯ กถํ นุ โข มยา ปฏิปชฺชิตพฺพ’’นฺติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯ ‘‘เตน หิ, ภิกฺขเว, สงฺโฆ ตสฺส ภิกฺขุโน อิตริสฺสาปิ อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ เทตุฯ เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, ทาตพฺโพ –

‘‘เตน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา สงฺฆํ อุปสงฺกมิตฺวา, เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา, วุฑฺฒานํ ภิกฺขูนํ ปาเท วนฺทิตฺวา, อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา, อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา, เอวมสฺส วจนีโย – ‘อหํ, ภนฺเต, ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ตสฺส เม เอตทโหสิ – อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโย ฯ ยํนูนาหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺย’นฺติฯ โสหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาจิํฯ ตสฺส เม สงฺโฆ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ อทาสิฯ ตสฺส เม ปริวสนฺตสฺส ลชฺชีธมฺโม โอกฺกมิ – อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ตสฺส เม เอตทโหสิ – ‘อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ยํนูนาหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺย’นฺติฯ

โสหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาจิํฯ ตสฺส เม สงฺโฆ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ อทาสิฯ ตสฺส เม ปริวสนฺตสฺส ลชฺชีธมฺโม โอกฺกมิ – ยํนูนาหํ สงฺฆํ อิตริสฺสาปิ อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺยนฺติฯ โสหํ, ภนฺเต, สงฺฆํ อิตริสฺสาปิ อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาจามีติฯ

‘‘ทุติยมฺปิ ยาจิตพฺโพฯ ตติยมฺปิ ยาจิตพฺโพฯ ‘‘พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ ญาเปตพฺโพ –

[139] ‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ อยํ อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ตสฺส เอตทโหสิ – ‘อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ยํนูนาหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺย’นฺติฯ โส สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาจิฯ ตสฺส สงฺโฆ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ อทาสิฯ ตสฺส ปริวสนฺตสฺส ลชฺชีธมฺโม โอกฺกมิ – อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ตสฺส เม เอตทโหสิ – ‘อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ยํนูนาหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺย’นฺติฯ โสหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาจิํฯ ตสฺส เม สงฺโฆ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ อทาสิฯ ตสฺส เม ปริวสนฺตสฺส ลชฺชีธมฺโม โอกฺกมิฯ ยํนูนาหํ สงฺฆํ อิตริสฺสาปิ อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺยนฺติฯ โส สงฺฆํ อิตริสฺสาปิ อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาจติฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สงฺโฆ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน อิตริสฺสาปิ อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ทเทยฺยฯ เอสา ญตฺติฯ

‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆฯ อยํ อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ตสฺส เอตทโหสิ – ‘อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ

ยํนูนาหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺย’นฺติฯ โส สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาจิฯ ตสฺส สงฺโฆ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ อทาสิฯ ตสฺส ปริวสนฺตสฺส ลชฺชีธมฺโม โอกฺกมิ – อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ตสฺส เม เอตทโหสิ – ‘อหํ โข ทฺเว สงฺฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาโยฯ ยํนูนาหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺย’นฺติฯ โสหํ สงฺฆํ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาจิํฯ ตสฺส เม สงฺโฆ เอกิสฺสา อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ อทาสิฯ ตสฺส เม ปริวสนฺตสฺส ลชฺชีธมฺโม โอกฺกมิฯ ยํนูนาหํ สงฺฆํ อิตริสฺสาปิ อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาเจยฺยนฺติฯ โส สงฺฆํ อิตริสฺสาปิ อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ ยาจติฯ สงฺโฆ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน อิตริสฺสาปิ อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสํ เทติฯ ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน อิตริสฺสาปิ อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาสสฺส ทานํ, โส ตุณฺหสฺส; ยสฺส นกฺขมติ, โส ภาเสยฺยฯ

‘‘ทุติยมฺปิ เอตมตฺถํ วทามิ…เป.… ตติยมฺปิ เอตมตฺถํ วทามิ…เป.…ฯ

‘‘ทินฺโน สงฺเฆน อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน อิตริสฺสาปิ อาปตฺติยา ทฺเวมาสปฺปฏิจฺฉนฺนาย ทฺเวมาสปริวาโสฯ ขมติ สงฺฆสฺส, ตสฺมา ตุณฺหี, เอวเมตํ ธารยามี’’ติฯ เตน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา ตทุปาทาย ทฺเว มาสา ปริวสิตพฺพาฯ