เมนู

รู้ความที่ตระกูลแห่งเศรษฐีที่มีโภคะเสมอด้วยเรามีอยู่หรือไม่มีแล้ว จงมา."
บุรุษเหล่านั้นเที่ยวจาริกไปถึงภัททิยนคร.

พวกบุรุษพบเมณฑกเศรษฐี


ครั้งนั้น เมณฑกเศรษฐีเห็นบุรุษเหล่านั้นแล้ว ถามว่า " พ่อทั้งหลาย
พวกท่านเที่ยวไปทำอะไรกัน ?" เมื่อพวกเขาบอกว่า " พวกฉันเที่ยวดูของ
สิ่งหนึ่ง ," รู้ว่า " กิจด้วยการถืออิฐที่สำเร็จด้วยทองคำเป็นต้นเหล่านี้เที่ยว
ไป เพื่อจะตรวจดูสิ่งอะไร ๆ นั่นแหละ ของบุรุษเหล่านี้ ย่อมไม่มี,
บุรุษเหล่านี้เที่ยวสืบสวนดูเศรษฐี " จึงกล่าวว่า " พ่อทั้งหลาย พวกท่าน
จงเข้าไปตรวจดูหลังเรือนของเรา."
บุรุษเหล่านั้น เห็นแพะทองคำทั้งหลาย มีประการดังกล่าวแล้วใน
หนหลัง มีขนาดเท่าช้าง ม้า และโคอุสุภะ ซึ่งเอาหลังจดหลัง ชำแรก
แผ่นดินผุดขึ้นแล้วในที่ประมาณ 8 กรีส ที่หลังเรือนนั้นแล้ว เทียวไปใน
ระหว่าง ๆ แพะเหล่านั้นแล้วออกไป.
ลำดับนั้น เศรษฐีถามบุรุษเหล่านั้นว่า " พ่อทั้งหลาย พวกท่าน
เที่ยวไปตรวจดูผู้ใด, ผู้นั้น พวกท่านเห็นแล้วหรือ ?" เมื่อพวกเขากล่าวว่า
" เห็น นาย " จึงส่งไปแล้วด้วยพูดว่า " ถ้าอย่างนั้น พวกท่านจงไป."
บุรุษเหล่านั้นไปจากที่นั้นนั่นแหละแล้ว, เมื่อเศรษฐีของตนพูดว่า
" พ่อทั้งหลาย ตระกูลเศรษฐีที่โภคะเสมอเราทั้งหลาย พวกเจ้าเห็นแล้ว
หรือ ? " บอกว่า " นาย ท่านจะมีอะไร ? สมบัติชื่อเห็นปานนี้ของ
เมณฑกเศรษฐีมีอยู่ ในภัททิยนคร" แล้วบอกเรื่องราวนั้นทั้งหมด.

ชฏิลเศรษฐีให้สืบเสาะเป็นครั้งที่ 2


เศรษฐีฟังคำนั้นแล้ว เป็นผู้มีใจแช่มชื่น คิดว่า " ตระกูลเศรษฐี
เราได้ไว้ก่อนแล้วตระกูลหนึ่ง, ตระกูลเศรษฐีแม้อื่นอีกมีอยู่หรือหนอ ?"
แล้วให้ผ้ากัมพลมีค่าได้แสนหนึ่ง ส่งไปว่า " พ่อทั้งหลาย พวกเจ้าจงไป,
จงเสาะหาตระกูลเศรษฐีแม้อื่น." พวกเขาไปสู่กรุงราชคฤห์แล้ว ทำกอง
ฟืนในที่ไม่ไกลแต่เรือนของโชติกเศรษฐี ติดไฟแล้วได้ยืนอยู่.
ก็ในเวลาพวกชนถามว่า " นี้อะไรกัน ?" ก็บอกว่า " เมื่อพวกฉัน
จะขายผ้ากัมพลซึ่งมีค่ามากผืนหนึ่ง ผู้ซื้อไม่มี, พวกฉันแม้จะถือเที่ยวไป
อยู่ ก็กลัวโจร, เพราะเหตุนั้น พวกฉันจักเผามันเสียแล้วจึงจักไป."

พวกบุรุษพบโชติกเศรษฐี


ครั้งนั้น โชติกเศรษฐีเห็นพวกเขาจึงถามว่า " พวกนี้ทำอะไรกัน ?"
ฟังเนื้อความนั้นแล้ว ให้เรียกมาถามว่า "ผ้ากัมพลมีค่าเท่าไร ? " เมื่อ
พวกเขาบอกว่า " มีค่าแสนหนึ่ง " จึงสั่งให้ ๆ ทรัพย์แสนหนึ่ง บอกว่า
" พวกท่านจงให้ (ผ้าผืนนั้น) แก่ทาสีผู้กวาดซุ้มประตูเทหยากเยื่อ" แล้วส่ง
ให้ในมือของพวกเขานั่นแล. ทาสีนั้นรับเอาผ้ากัมพลแล้วร้องไห้ ไปสู่
สำนักของนาย บอกว่า " นาย เมื่อความผิดมีอยู่ ประหารดิฉันเสีย ไม่
ควรหรือ ? เพราะเหตุไร จึงส่งผ้ากัมพลเนื้อหยาบอย่างนี้แก่ดิฉัน,? ดิฉัน
จักนุ่งหรือจักห่มผ้ากัมพลผืนนี้อย่างไรได้ ?"
โชติกเศรษฐี. ฉันมิได้ส่งไปให้เจ้าเพื่อประโยชน์แก่การนุ่งหรือการ
ห่มนั่น แต่ส่งผ้ากัมพลผืนนั้นไปให้เจ้า เพื่อต้องการจะให้พับเข้าแล้ววาง
ไว้ใกล้ที่นอนของเจ้า ในเวลาจะนอน เช็ดเท้าที่ล้างแล้วด้วยน้ำหอม
(ต่างหาก), เจ้าไม่อาจทำกิจแม้นั่นได้หรือ ?