เมนู

ได้ยินว่า การบริโภคภาชนะนั้นด้วยไออุ่นที่พลุ่งขึ้นจากภาชนะข้าว
ปายาสเปียกนั้น ย่อมเป็นเหตุนำมาซึ่งความสบาย. พระราชาเมื่อเสวย
โภชนะที่มีรสอร่อย ก็มิได้ทรงรู้ประมาณ.
ลำดับนั้น เศรษฐีถวายบังคมท้าวเธอแล้ว ประคองอัญชลีกราบทูล
ว่า " พอที พระเจ้าข้า, เพียงเท่านี้ก็พอ, พระองค์ไม่ทรงสามารถเพื่อ
จะให้โภชนะที่ยิ่งกว่านี้ไป ให้ย่อยได้."
ทีนั้น พระราชาตรัสกะเขาว่า " คฤหบดี เธอทำความหนักใจหรือ
จึงพูดถึงภัตของตน ?"
เศรษฐี. " ข้อนั้นหามิได้ พระเจ้าข้า, เพราะภัตเพื่อหมู่พลของ
พระองค์แม้ทั้งหมด ก็อันนี้แหละ, แกงก็อันนี้, ก็แต่ว่าข้าพระองค์กลัว
ต่อความเสื่อมยศ.
พระราชา. เพราะเหตุไร ?
เศรษฐี. ถ้าว่า เหตุสักว่าความอึดอัดแห่งพระกาย จะพึงมีแก่
สมมติเทพเจ้าไซร้, ข้าพระองค์ย่อมกลัวต่อคำว่า ' วานนี้ พระราชาเสวย
( ภัต ) ในเรือนของเศรษฐี. เศรษฐีคงจักทำอะไร (ถวายเป็นแน่) ' พระ-
เจ้าข้า.
พระราชา. ถ้าอย่างนั้น ท่านจงนำภัตไป, จงนำน้ำมา.
ในเวลาเสร็จภัตกิจของพระราชา ราชบริพารทั้งหมดก็บริโภคภต
นั้นนั่นแหละ.

พระราชาทรงสนทนากับเศรษฐี


พระราชาประทับนั่งสนทนาปรารภถึงความสุข ตรัสเรียกเศรษฐีมา
แล้วตรัสว่า " ภรรยาของท่านในเรือนนี้ไม่มีหรือ ?"

เศรษฐี. มี พระเจ้าข้า.
พระราชา. นางอยู่ที่ไหน ?
เศรษฐี กราบทูลว่า นางนั่งอยู่ในห้องอันมีสิริ ยังไม่ทราบเกล้าว่า
สมมติเทพเสด็จมา.
ก็พระราชาพร้อมด้วยราชบริพาร เสด็จมาแล้วแต่เช้าตรู่ก็จริง, ถึง
อย่างนั้น นางก็ยังไม่รู้ว่าท้าวเธอเสด็จมา.
ลำดับนั้น เศรษฐีรู้ว่า " พระราชามีพระประสงค์จะทอดพระเนตร
ภริยาของเรา " จึงไปสู่สำนักของนางแล้ว บอกว่า " พระราชาเสด็จมา
แล้ว, การที่หล่อนเฝ้าพระราชา ไม่ควรหรือ ?"

ภรรยาเศรษฐีน้อยใจที่ยังมีผู้ใหญ่กว่าตน


นางนอนอยู่นั่นแล กล่าวว่า " นาย ชื่อว่าพระราชานั้นเป็นอย่าง-
ไร ?" เมื่อเขาบอกว่า " คนที่เป็นใหญ่ของพวกเรา ชื่อว่าพระราชา,"
จึงแจ้งความที่คนเป็นผู้มีใจไม่แช่มชื่นอยู่ กล่าวว่า " พวกเรา ยังมีแม้
บุคคลผู้เป็นใหญ่ (นับว่า) ทำบุญกรรมทั้งหลายไว้ไม่ดีหนอ, พวกเราทำ
บุญกรรมทั้งหลายชื่อด้วยไม่มีศรัทธา จึงถึงสมบัติเกิดแล้วในที่ของชนอื่น
ผู้เป็นใหญ่; ทานจักเป็นของอันเราทั้งหลายไม่เธอแล้วให้เป็นแน่, นี่เป็น
ผลของทานนั้น" แล้วกล่าวว่า " นาย บัดนี้ฉันจักทำอย่างไร ?"
สามี. หล่อนจงถือเอาพัดก้านตาลมาพัดถวายพระราชา.
เมื่อนางถือพัดก้านตาลมาพัดถวายพระราชาอยู่ ลม (มี) กลิ่นแห่ง
พระภูษาสำหรับโพกของพระราชา กระทบนัยน์ตาของนางแล้ว.