เมนู

10. เรื่องชฎิลพราหมณ์ [273]



ข้อความเบื้องต้น


พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภชฎิลพราหมณ์
คนหนึ่ง ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า " น ชฏาหิ " เป็นต้น.

ชฎิลต้องการให้ตรัสเรียกตนว่าพราหมณ์


ได้ยินว่า ชฎิลพราหมณ์นั้นคิดว่า " เราเกิดดีแล้วทั้งฝ่ายมารดา
ทั้งผ่ายบิดา เกิดในตระกูลพราหมณ์, ถ้าพระสมณโคดมตรัสเรียกพระสาวก
ทั้งหลายของพระองค์ว่า ' พราหมณ์ ' การที่พระองค์ตรัสเรียกเราอย่างนั้น ่
บ้าง ก็ควร " ดังนี้แล้ว จึงไปยังสำนักพระศาสดา ทูลถามเนื้อความนั้น.

ลักษณะแห่งพราหมณ์


ครั้งนั้น พระศาสดาตรัสกะพราหมณ์นั้นว่า " พราหมณ์ เราไม่
เรียกว่า ' พราหมณ์ ' ด้วยเหตุสักว่าชฎา ไม่เรียกด้วยเหตุสักว่าชาติและ
โคตร, แต่เราเรียกผู้มีสัจจะอันแทงตลอดแล้วเท่านั้นว่า " เป็นพราหมณ์ "
ดังนี้แล้ว ตรัสพระคาถานี้ว่า :-
10. น ชฏาหิ น โคตฺเตหิ น ชจฺจา โหติ พฺราหฺมโณ
ยมฺหิ สจฺจญฺจ ธมฺโม จ โส สุจี โส จ พฺราหฺมโณ.
" บุคคลย่อมเป็นพราหมณ์ ด้วยชฎา ด้วยโคตร
ด้วยชาติ หามิได้, สัจจะและธรรมมีอยู่ในผู้ใด ผู้นั้น
เป็นผู้สะอาด และผู้นั้นเป็นพราหมณ์."