ของพระองค์."
พระราชา. หาใช่ทรัพย์ของเราไม่, พวกเจ้าจงไป, จงพูดว่า
' เป็นทรัพย์ของนายปุณณะ ' ถือเอาเถิด.
พวกเขาทําอย่างนั้น. ทองคำที่เขาถือแล้ว ๆ ได้เป็นทองคำแท้.
พวกเขาจึงขนทองคำนั้นทั้งหมดมาทำเป็นกองไว้ที่ท้องพระลานหลวง.
(ทองคําทั้งหมดนั้น) ได้กองสูงประมาณ 80 ศอก.

นายปุณณะได้รับตำแหน่งเศรษฐี

พระราชาทรงรับสั่งให้ชาวพระนครประชุมกันแล้ว ตรัสถามว่า
" ในพระนครนี้ ใครมีทองคำถึงเพียงนี้บ้าง "
ชาวพระนคร. ไม่มี พระเจ้าข้า.
พระราชา. ก็เราควรจะให้อะไรแก่นายปุณณะเล่า ?
ชาวพระนคร. ฉัตรสำหรับเศรษฐี พระเจ้าข้า.
พระราชา. ตรัสว่า " นายปุณณะจงเป็นเศรษฐีชื่อพหุธนเศรษฐี "
แล้ว ได้พระราชทานฉัตรสำหรับเศรษฐีแก่เขา พร้อมด้วยโภคะมากมาย.
ครั้งนั้น เขากราบทูลพระราชานั้นว่า " ข้าแต่สมมติเทวราช ข้า-
พระองค์ทั้งหลายอาศัยอยู่ในตระกูลอื่น ตลอดเวลาถึงเพียงนี้, ขอพระองค์
ได้โปรดประทานที่อยู่แก่ข้าพระองค์เถิด. "
พระราชาตรัสว่า " ถ้ากระนั้น ท่านจงดู, กอไม้นั้นปรากฏอยู่
ทางด้านทักษิณ, จงนำกอไม้นั่นออก ให้ช่างทำเรือนเถิด " ดังนี้แล้ว
ก็ตรัสบอกที่เรือนของเศรษฐีเก่า.
เขาให้ช่างทำเรือนในที่นั้น โดย 2 - 3 วันเท่านั้น ทำเคหปปเวสน-

มงคล¹ และฉัตรมงคล² เป็นงานเดียวกัน ได้ถวายทานแด่ภิกษุสงฆ์ มี
พระพุทธเจ้าเป็นประมุขตลอด 7 วัน. ครั้งนั้น พระศาสดาเมื่อจะทรง
ทำอนุโมทนาแก่เขา จึงตรัสอนุปุพพีกถาแล้ว.
ในกาลจบธรรมกถา ชนทั้ง 3 คือ ปุณณเศรษฐี 1 ภรรยาของ
เขา 1 นางอุตตราผู้เป็นธิดา 1 ได้เป็นพระโสดาบันแล้ว.

ธิดาปุณณเศรษฐีได้เป็นภรรยาบุตรสุมนเศรษฐี

ในกาลต่อมา เศรษฐีในกรุงราชคฤห์ ขอธิดาของปุณณเศรษฐีให้
บุตรของตน. เขาพูดว่า " ผมให้ไม่ได้." เมื่อเศรษฐีในกรุงราชคฤห์
พูดว่า " จงอย่าทำอย่างนั้น, ท่านอาศัยฉันอยู่ตลอดเวลาถึงเพียงนี้ทีเดียว
จึงได้สมบัติ, จงให้ธิดาแก่บุตรของฉันเถิด " จึงกล่าวว่า " บุตรของ
ท่านนั้นเป็นมิจฉาทิฏฐิ, ส่วนธิดาของผมเหินห่างจากพระรัตนะทั้งสามแล้ว
ไม่อาจเป็นไปได้, ผมจึงจักยกธิดาให้บุตรของท่านไม่ได้เลย. "
ครั้งนั้น กุลบุตรทั้งหลายมีเศรษฐีและคฤหบดีเป็นต้น เป็นอันมาก
วิงวอนเขาว่า " อย่าทำลายความสนิทสนมกับด้วยเศรษฐีในกรุงราชคฤห์
นั้น, จงยกธิดาให้บุตรของเขาเถิด. " เขารับคำของกุลบุตรเหล่านั้นแล้ว
ได้ยกธิดาให้ในดิถีเพ็ญเดือนอาสฬหะ.
จำเดิมแต่เวลาไปสู่เรือนตระกูลสามีแล้ว นางมิได้เพื่อจะเข้าไปหาภิกษุ
หรือภิกษุณี หรือเพื่อถวายทานหรือฟังธรรมเลย. เมื่อล่วงไปได้ประมาณ
2 เดือนครึ่ง ด้วยอาการอย่างนี้, นางจึงถามสาวใช้ผู้อยู่ในสำนักว่า " เวลา
นี้ภายในพรรษายังเหลืออีกเท่าไร ? "
1. มงคลอันบุคคลพึงทำในกาลเป็นที่เข้าไปสู่เรือน. 2. มงคลอันบุคคลพึงทำแก่ฉัตร ในกาล
เป็นที่ฉลองฉัตร.