เมนู

เด็กหญิงคนหนึ่งในที่เป็นที่ชอบใจของเจ้า."
ปุณณะ. กิจด้วยภริยาเห็นปานนั้น ของผมไม่มี.
มารดาบิดา. เจ้าอย่าทำอย่างนั้น ลูก, ธรรมดาตระกูลที่ไม่มีบุตร
ตั้งอยู่ไม่ได้.

ลักษณะเบญจกัลยาณี


เขาถูกมารดาบิดาพูดรบเร้าอยู่ จึงกล่าวว่า "ถ้ากระนั้น ผม
เมื่อได้หญิงสาวประกอบพร้อมด้วยความงาม 5 อย่าง ก็จักทำตามคำของ
คุณพ่อคุณแม่."
มารดาบิดา. ก็ชื่อว่าความงาม 5 อย่างนั้น อะไรเล่า? พ่อ.
ปุณณะ. คือ ผมงาม, เนื้องาม, กระดูกงาม, ผิวงาม, วัยงาม.
ก็ผมของหญิงผู้มีบุญมาก เป็นเช่นกับกำหางนกยูง แก้ปล่อยระชาย
ผ้านุ่งแล้ว ก็กลับมีปลายงอนขึ้นตั้งอยู่, นี้ ชื่อว่าผมงาม. ริมผีปากเช่น
กับผลตำลึง (สุก) ถึงพร้อมด้วยสีเรียบชิดสนิทดี, นี้ ชื่อว่าเนื้องาม.
ฟันขาวเรียบไม่ห่างกัน งดงามดุจระเบียบแห่งเพชร ที่เขายกขึ้นตั้งไว้
และดุจระเบียบแห่งสังข์ที่เขาขัดสีแล้ว, นี้ ชื่อว่ากระดูกงาม, ผิวพรรณ
ของหญิงดำไม่ลูบไล้ด้วยเครื่องประเทืองผิวเป็นต้นเลย ก็ดำสนิทประหนึ่ง
พวงอุบลเขียว, ของหญิงชาว ประหนึ่งพวงดอกกรรณิการ์. นี้ ชื่อว่า
ผิวงาม. ก็แลหญิงแม้คลอดแล้วตั้ง 10 ครั้ง ก็เหมือนคลอดครั้งเดียว
ยังสาวพริ้งอยู่เทียว, นี้ ชื่อว่าวัยงาม ดังนี้แล.

เศรษฐีส่งพราหมณ์ไปแสวงหาหญิงเบญจกัลยาณี


ครั้งนั้น มารดาบิดาของนายปุณณวัฒนกุมารนั้น เชิญพราหมณ์

108 คนมาให้บริโภคแล้ว ถามว่า "ชื่อว่าหญิงที่ต้องด้วยลักษณะ
เบญจกัลยาณี มีอยู่หรือ ?" พราหมณ์เหล่านั้น ตอบว่า "จ๊ะ มีอยู่."
เศรษฐีกล่าวว่า "ถ้ากระนั้น ชน (คือพราหมณ์ ) 8 คนจงไป
แสวงหาเด็กหญิงเห็นปานนี้" ดังนี้แล้ว ให้ทรัพย์เป็นอันมาก สั่งว่า
" ก็ในเวลาที่พวกท่านกลับ ข้าพเจ้าทั้งหลายจักรู้สิ่งที่ควรทำแก่พวกท่าน,
ท่านทั้งหลายไปเถิด. แสวงหาเด็กหญิงแม้เห็นปานนั้น, และในเวลาที่
พบแล้ว พึงประดับพวงมาลัยทองคำนี้" ดังนี้แล้ว ให้พวงมาลัยทองคำ
อันมีราคาแสนหนึ่ง ส่งไปแล้ว .
พราหมณ์เหล่านั้น ไปยังนครใหญ่ ๆ แสวงหาอยู่ ไม่พบเด็กหญิง
ที่ต้องด้วยลักษณะเบญจกัลยาณี กลับมาถึงเมืองสาเกตโดยลำดับ ในวัน
มีงานนักขัตฤกษ์เปิด จึงติดกันว่า "การงานของพวกเราคงสำเร็จใน
วันนี้."

งานประจำปีของนครสาเกต


ก็ในนครนั้น ชื่อว่างานนักขัต1ฤกษ์เปิดย่อมมีประจำปี. ในกาลนั้น
แม้ตระกูลที่ไม่ออกภายนอก ก็ออกจากเรือนกับบริวาร มีร่างกายมิได้
ปกปิด ไปสู่ฝั่งแม่น้ำด้วยเท้าเทียว. ในวันนั้นถึงบุตรทั้งหลายของขัตติย-
มหาศาลเป็นต้น ก็ยืนแอบหนทางนั้น ๆ ด้วยตั้งใจว่า "พวกเรา พบ-
เด็กหญิงมีตระกูลที่พึงใจ มีชาติเสมอด้วยคนแล้ว จึงคล้องด้วยพวง
มาลัย."
1. วิวฏนกฺขตฺต นักษัตรเปิดเผย เป็นงานประจำปีของนครสาเกต ในงานนี้ชาวเมืองทุกคน
เผยร่างโดยปราศจากผ้าคลุมปิดหน้า เดินเท้าไปยังแม่น้ำ.