ประวัติของสังกิจจสามเณร

สามเณรของพระสารีบุตรเถระชื่อสังกิจจสามเณร มีอายุ 7 ปี
โดยกำเนิด. ได้ยินว่า มารดาของสังกิจจสามเณรนั้น เป็นธิดาของ
ตระกูลมั่งคั่งในกรุงสาวัตถี. เมื่อสามเณรนั้นยังอยู่ในท้อง มารดานั้น
ได้ทำกาละในขณะนั้นนั่นเอง ด้วยความเจ็บไข้อย่างหนึ่ง. เมื่อมารดา
นั้นถูกเผาอยู่ เนื้อส่วนที่เหลือไหม้ไป เว้นแต่เนื้อท้อง. ลำดับนั้น
พวกสัปเหร่อยกเนื้อท้องของนางลงจากเชิงตะกอน แทงด้วยหลาวเหล็ก
ในที่ 2-3 แห่ง. ปลายหลาวเหล็กกระทบทางตาของทารก. พวก
สัปเหร่อแทงเนื้อท้องอย่างนั้นแล้ว จึงโยนไปบนกองถ่าน ปกปิดด้วย
ถ่านนั่นแลแล้วหลีกไป. เนื้อท้องไหม้แล้ว. ส่วนทารกได้เป็นเช่นกับรูป
ทองคำบนกองถ่าน เหมือนนอนอยู่ในกลีบแห่งดอกบัว. แท้จริง สัตว์ผู้
มีในภพเป็นที่สุด แม้ถูกภูเขาสิเนรุทับอยู่ ชื่อว่ายังไม่บรรลุพระอรหัต
แล้วสิ้นชีวิตไม่มี. ในวันรุ่งขึ้น พวกสัปเหร่อมาด้วยคิดว่า "จักดับเชิง
ตะกอน" เห็นทารกนอนอยู่อย่างนั้น เกิดอัศจรรย์และแปลกใจ คิดว่า
" ชื่ออย่างไรกัน ? เมื่อสรีระทั้งสิ้นถูกเผาอยู่บนฟืนเท่านี้ ทารกไม่ไหม้
แล้ว, จักมีเหตุอะไรกันหนอ ?" จึงอุ้มเด็กนั้นนำไปภายในบ้านแล้ว
ถามพวกหมอทายนิมิต. พวกหมอทายนิมิตพูดว่า "ถ้าทารกนี้ จักอยู่
ครองเรือน. พวกญาติคลอด 7 เครือสกุล จักไม่ยากจน; ถ้าจักบวช,
จักเป็นผู้อันสมณะ 500 รูปแวดล้อมเที่ยวไป." พวกญาติขนานนามว่า
สังกิจจะ เพราะหางตาของเขาแตกด้วยขอเหล็ก.
สมัยอื่น เด็กนั้นปรากฏว่า "สังกิจจะ." ครั้งนั้น พวกญาติ

เลี้ยงเขาไว้ ด้วยปรึกษากันว่า "ช่างเถิด, ในเวลาที่เขาเติบโตแล้วพวก
เราจะให้เขาบวชในสำนักพระสารีบุตรผู้เป็นเจ้าของเรา. ในเวลาที่ตน
มีอายุได้ 7 ขวบ สังกิจจะนั้นได้ยินคำพูดของพวกเด็ก ๆ ว่า "ในเวลา
ที่เจ้าอยู่ในท้อง มารดาของเจ้าได้กระทำกาละแล้ว, เมื่อสรีระมารดาของ
เจ้านั้นแม้ถูกเผาอยู่ เจ้าก็ไม่ไหม้" จึงบอกแก่พวกญาติว่า "เขาว่า
ฉันพ้นภัยเห็นปานนั้น, ประโยชน์อะไรของฉันด้วยเรือน. ฉันจักบวช."
ญาติเหล่านั้นรับว่า " ดีละพ่อ" แล้วนำไปยังสำนักพระสารีบุตรเถระ
ได้ถวายด้วยกล่าวว่า "ท่านเจ้าข้า ขอท่านจงให้เด็กนี้บวช." พระเถระ
ให้ตจปัญจกกัมมัฏฐานแล้วก็ให้บวช. สามเณรนั้นบรรลุพระอรหัตพร้อม
ด้วยปฏิสัมภิทา ในเวลาปลงผมเสร็จนั่นเอง, ชื่อว่าสังกิจจสามเณรเพียง
เท่านี้.

รับสั่งให้ภิกษุไปลาพระสารีบุตร

พระศาสดาทรงทราบว่า "เมื่อสามเณรนี้ไปแล้ว ภัยนั้นจักระงับ,
เมื่อเป็นเช่นนั้น กิจแห่งบรรพชิตของภิกษุเหล่านั้น จักถึงความบริบูรณ์"
ดังนี้แล้ว จึงตรัสว่า "ภิกษุทั้งหลาย พวกเธอจงอำลาสารีบุตรพี่ชาย
ของพวกเธอแล้วจึงไป." ภิกษุเหล่านั้น รับว่า "ดีละ" แล้วไปยัง
สำนักของพระเถระ เมื่อพระเถระถามว่า "อะไร ? ผู้มีอายุ" จึงกล่าว
ว่า "พวกกระผมเรียนกัมมัฏฐานในสำนักพระศาสดาแล้ว มีประสงค์จะ
เข้าไปป่าจึงทูลอำลา, เมื่อเป็นเช่นนั้น พระศาสดาจึงตรัสอย่างนี้แก่พวก
กระผมว่า 'พวกเธออำลาพี่ชายของพวกเธอแล้วจึงไป,' ด้วยเหตุนั้น
พวกกระผมจึงมาในที่นี้."