เมนู

6. เรื่องพราหมณ์ผู้เป็นหลานของพระสารีบุตรเถระ [86]


ข้อความเบื้องต้น


พระศาสดาเมื่อประทับอยู่ในพระเวฬุวัน ทรงปรารภหลานของ
พระสารีบุตรเถระ ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า "โย จ วสฺสสตํ ชนฺตุ"
เป็นต้น .

พระเถระพาหลานไปเฝ้าพระศาสดา


ความพิสดารว่า พระเถระเข้าไปหาหลานแม้นั้นแล้ว ถามว่า
"พราหมณ์ เธอทำกุศลหรือ ?"
พราหมณ์. อย่างนั้น ขอรับ.
พระเถระ. ทำกุศลอะไร ?
พราหมณ์. ฆ่าสัตว์เลี้ยงตัวหนึ่งแล้วบำเรอไฟทุก ๆ เดือน.
พระเถระ. ทำอย่างนั้น เพื่ออะไร ?
พราหมณ์. เขาว่า นั่นเป็นทางแห่งพรหมโลก.
พระเถระ. ใคร ว่าอย่างนั้น ?
พราหมณ์. พวกอาจารย์ของกระผม ขอรับ.
พระเถระกล่าวว่า " เธอไม่รู้ทางแห่งพรหมโลกเลย. แม้พวก
อาจารย์ของเธอก็ไม่รู้ มาเถิด, เราจักไปสำนักของพระศาสดา" ดังนี้
แล้ว นำหลานนั้นไปสู่สำนักของพระศาสดา ทูลเรื่องนั้นแล้ว กราบทูลว่า
" พระเจ้าข้า ขอพระองค์ตรัสบอกทางแห่งพรหมโลกแก่พราหมณ์นี้."

พระศาสดาทรงแสดงธรรมโปรดพราหมณ์


พระศาสดาตรัสถามว่า "ได้ยินว่า อย่างนั้นหรือ ?" เมื่อพราหมณ์
นั้นทูลว่า "อย่างนั้น พระโคดมผู้เจริญ" จึงตรัสว่า "พราหมณ์
การบำเรอไฟของท่านผู้บำเรอไฟอย่างนั้น ตั้ง 100 ปี ย่อมไม่ถึงแม้
การบูชาสาวกของเรา เพียงขณะเดียว" เมื่อจะทรงสืบอนุสนธิแสดงธรรม
จึงตรัสพระคาถานี้ว่า :-
6. โย จ วสฺสสตํ ชนฺตุ อคฺคึ ปริจเร วเน
เอกญฺจ ภาวิตตฺตานํ มุหุติตมปิ ปูชเย
สา เยว ปูชนา เสยฺโย ยญฺเจ วสฺสสตํ หุตํ.
"ก็สัตว์ใด พึงบำเรอไฟในป่า ตั้ง 100 ปี,
ส่วนเขา พึงบูชาท่านผู้มีตนอบรมแล้วผู้เดียว แม้
ครู่หนึ่ง, การบูชานั้นนั่นแลประเสริฐกว่า ( การบูชา
ตั้ง 100 ปี ของสัตว์นั้น) การบูชา 100 ปี
จะประเสริฐอะไรเล่า ?"

แก้อรรถ


บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า ชนฺตุ นี้ เป็นชื่อของสัตว์. บาทพระ-
คาถาว่า อคฺคึ ปริจเร วเน ความว่า แม้เข้าไปสู่ป่า ด้วยปรารถนา
ความเป็นผู้ไม่มีธรรมเครื่องเนิ่นช้า พึงบำเรอไฟในป่านั้น.
คำที่เหลือ เช่นเดียวกับคำที่มีในก่อนนั้นแล.