5. เรื่องพราหมณ์ผู้เป็นลุงของพระสารีบุตรเถระ [85]

ข้อความเบื้องต้น

พระศาสดาเมื่อประทับอยู่ในพระเวฬุวัน ทรงปรารภพราหมณ์
ผู้เป็นลุงของพระสารีบุตรเถระ ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า "มาเส
มาเส" เป็นต้น.

พระเถระพาลุงไปเฝ้าพระศาสดา

ได้ยินว่า พระเถระ ไปสู่สำนักของพราหมณ์นั้นแล้ว ถามว่า
พราหมณ์ ท่านทำกุศลอะไร ๆ บ้างหรือหนอแล ?"
พราหมณ์. ทำ ขอรับ.
พระเถระ. ทำกุศลอะไร ?
พราหมณ์. ผมก็ให้ทาน ด้วยบริจาคทรัพย์พันหนึ่ง ทุก ๆ เดือน
พระเถระ ให้แก่ใคร ?
พราหมณ์. ให้แก่พวกนิครนถ์ ขอรับ.
พระเถระ ปรารถนาอะไร ?
พราหมณ์. พรหมโลก ขอรับ.
พระเถระ. ก็นี้เป็นทางแห่งพรหมโลกหรือ ?
พราหมณ์. อย่างนั้น ขอรับ.
พระเถระ. ใครกล่าวอย่านี้ ?
พราหมณ์. พวกอาจารย์ของผมกล่าว ขอรับ.

พระเถระกล่าวว่า "ท่านไม่รู้ทางแห่งพรหมโลกทีเดียว, แม้พวก
อาจารย์ของท่านก็ไม่รู้: พระศาสดาพระองค์เดียวเท่านั้น ทรงรู้, มาเถิด
พราหมณ์. ฉันจะทูลอาราธนาให้พระองค์ตรัสบอกทางแห่งพรหมโลกแก่
ท่าน" ดังนี้แล้ว พาพราหมณ์นั้น นำไปสู่สำนักของพระศาสดา กราบ
ทูลเรื่องนั้นว่า พราหมณ์ผู้นี้ กล่าวอย่างนั้น พระเจ้าข้า" แล้วกราบทูล
ว่า "ดีละหนอ ขอพระองค์ตรัสบอกทางแห่งพรหมโลกแก่พราหมณ์นั้น."

พระศาสดาทรงแสดงธรรมโปรดพราหมณ์

พระศาสดาตรัสถามว่า "ได้ยินว่า อย่างนั้นหรือ ? พราหมณ์"
เมื่อพราหมณ์นั้นทูลว่า " อย่างนั้น พระโคคมผู้เจริญ " จึงตรัสว่า
"พราหมณ์ การแลดูสาวกของเราด้วยจิตอันเลื่อมใสเพียงครู่เดียว หรือ
การถวายอาหารวัตถุเพียงภิกษาทัพพีเดียว มีผลมากแม้กว่าทานที่ท่านเมื่อ
ให้อย่างนั้น ให้แล้วตั้ง 100 ปี เมื่อจะทรงสืบอนุสนธิแสดงธรรม
จึงตรัสพระคาถานี้ว่า:-
5. มาเส มาเส สหสฺเสน โย ยเชถ สตํ สมํ
เอญฺจ ภาวิตตฺตานํ มุหุตฺตมปิ ปูชเย
สา เย ปูชนา เสยฮ ย ยญฺเจ วสฺสสตํ หุตํ.
"ผู้ใด พึงบูชาด้วยทรัพย์พันหนึ่งทุก ๆ เดือน
สิ้น 100 ปี, ส่วนการบูชานั้นนั่นแล ของผู้ที่พึง
บูชาท่านผู้มีตนอบรนแล้วคนเดียวแม้ตรู่หนึ่ง ประ-
เสริฐกว่าการบูชาของผู้นั้น, การบูชา สิ้น 100 ปี
จะประเสริฐอะไรเล่า ?"