6. เสโล ยถา เอกฆโน วาเตน น สมีรติ
เอวํ นินฺทาปสํสาสุ น สมฺนิญฺชนฺติ ปณฺฑิตา.
"ภูเขาศิลาล้วน เป็นแท่งเดียว ย่อมไม่
สะเทือนด้วยลมฉันใด, บัณฑิตทั้งหลาย ย่อมไม่
เอนเอียงในเพราะนินทาและสรรเสริญฉันนั้น.

แก้อรรถ

บรรดาบทเหล่านั้น ในบทว่า นินฺทาปสํสาสุ นี้ พระผู้มีพระ-
ภาคเจ้าตรัสโลกธรรมไว้ 2 ก็จริง, ถึงอย่างนั้น พึงทราบเนื้อความด้วย
สามารถแห่งโลกธรรมแม้ทั้ง 8. อธิบายว่า เหมือนอย่างว่าภูเขาศิลาล้วน
เป็นแท่งเดียว คือ ไม่มีโพรง ย่อมไม่สะเทือน คือ ไม่เอนเอียง ไม่
หวั่นไหว ด้วยลม ต่างด้วยลมพัดมาแต่ทิศตะวันออกเป็นต้นฉันใด; เมื่อ
โลกธรรมแม้ทั้ง 8 ครอบงำอยู่ บัณฑิตทั้งหลายย่อมไม่เอนเอียง คือไม่
หวั่นไหว ไม่สะเทือน ด้วยอำนาจความยินร้ายหรือยินดีฉันนั้น."
ในเวลาจบเทศนา ชนเป็นอันมาก บรรลุพระอริยผลทั้งหลาย มี
โสดาปัตติผลเป็นต้น ดังนี้แล.
เรื่องพระลกุณฏกภัททิยเถระ จบ.

7. เรื่องมารดาของนางกาณา [66]

ข้อความเบื้องต้น

พระศาสดาเมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน ทรงปรารภมารดาของ
นางกาณา ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า "ยถาปิ รหโท คมฺภีโร"
เป็นต้น .
เรื่องมาแล้วในวินัย¹ แล.

นางกาณาด่าภิกษุ

ก็ครั้งนั้น ในกาลเมื่อมารดาของนางกาณาทอดขนม เพื่อส่งธิดา
ให้เป็นผู้ไม่มีมือเปล่า ไปสู่ตระกูลผัวแล้ว ถวายแก่ภิกษุ 4 รูปเสีย ถึง
4 ครั้ง เมื่อพระศาสดาทรงบัญญัติสิกขาบทในเพราะเรื่องนั้น, เมื่อสามี
ของนางกาณา นำภรรยาใหม่มาแล้ว, นางกาณาได้ฟังเรื่องนั้น จึงด่า
จึงบริภาษพวกภิกษุ ซึ่งตนได้เห็นแล้วและเห็นแล้วว่า "การครองเรือน
ของเรา อันภิกษุเหล่านี้ ให้ฉิบหายแล้ว." ภิกษุทั้งหลายไม่อาจเดินไป
สู่ถนนนั้นได้.

นางกาณาบรรลุโสดาปัตติผล

พระศาสดาทรงทราบเรื่องนั้นแล้ว จึงได้เสด็จไปในที่นั้น. มารดา
ของนางกาณา ถวายบังคมพระศาสดาแล้ว นิมนต์ให้ประทับนั่งบนอาสนะ
ที่ตนตกแต่งไว้ ได้ถวายข้าวยาคูและของควรเคี้ยวแล้ว;
1. มหาวิภงฺค 2/322. แต่ในคัมภีร์นั้น กล่าวถึงจำนวนภิกษุรับขนมเพียง 3 องค์ และ
มารดาของนางกาณาก็ทอดขนมถวายภิกษุเพียง 3 ครั้งเท่านั้น.