เมนู

นางสนม ปลอบว่า " จักทำอย่างไรได้เล่า ? พ่อ ฉันไม่อาจ
ห้ามเด็ก ๆ ที่คุ้นเคยได้, ช่างเถอะ, อย่าวุ่นวายไปเลย, นายจักไปไหน ?
ในเวลานี้" ดังนี้แล้ว เรียกธิดามา บอกว่า " แม่หนู เจ้าจงทำโอกาส
สำหรับเป็นที่นอนแห่งพี่ชายของเจ้า."

กุมภโฆสกได้ลูกสาวของนางสนมเป็นภรรยา


ธิดานั้นนอนที่ข้างหนึ่งแล้ว พูดว่า " นายคะ เชิญนายมา
(นอน) ที่นี้." แม้นางสนมก็กล่าวกะกุมภโฆสกนั้นว่า "เชิญพ่อไป
นอนกับน้องสาวเถิด พ่อ." เขานอนบนเตียงเดียวกับธิดานางสนมนั้น
ได้นำความเชยชิดกันในวันนั้นเอง.
นางกุมาริการองไห้แล้ว. ทีนั้น มารดาจึงถามเขาว่า "เจ้าร้องไห้
ทำไมเล่า ? แม่หนู."
ธิดา. กรรมชื่อนี้เกิดแล้ว แม่.
มารดาพูดว่า "ช่างเถอะ แม่หนู เรา อาจทำอะไรได้, เจ้าได้
สามีคนหนึ่งก็ดี กุมภโฆสกนี้ได้หญิงผู้บำเรอเท้าคนหนึ่งก็ดี1 ย่อมสมควร"
ดังนี้แล้ว ได้ทำกุมภโฆสกนั้นให้เป็นบุตรเขยแล้ว. เขาทั้งสองอยู่ร่วม
กันแล้ว.

กุมภโฆสกต้องจ่ายทรัพย์เพราะอุบายของนางสนม


โดยกาลล่วงไป 2-3 วัน นางสนมนั้น ก็ส่งข่าว (กราบทูล)
แด่พระ.ราชาว่า "ข้าแต่สมมติเทพ ขอฝ่าละอองธุลีพระบาท จงรับสั่ง

1. ภรรยา.

ให้ทำการโฆษณาว่า ' ขอทวยราษฎร์จง (จัด) ทำมหรสพใน (ย่าน)
ถนนแห่งคนรับจ้างอยู่, ก็คนใด ไม่จัดทำมหรสพในเรือน, สินไหมชื่อ
ประมาณเท่านี้ ย่อมมีแก่คนนั้น."
พระราชารับสั่งให้ทำอย่างนั้น. คราวนั้น แม่ยายพูดกะเขาว่า
" พ่อเอ๋ย เราจำต้องจัดทำมหรสพในถนนแห่งคนรับจ้างตามพระราชาณัติ,1
เราจะทำอย่างไร ?"
กุมภโฆสก. แม่ ฉันแม้ทำการรับจ้างอยู่ ก็แทบจะไม่สามารถเป็น
อยู่ได้ จักจัดทำมหรสพอย่างไรได้เล่า ?
แม่ยาย. พ่อเอ๋ย ธรรมดาบุคคลผู้อยู่ครองเรือนทั้งหลาย ย่อม
รับเอา2แม้หนี้ไว้, พระเจ้าอยู่หัวทรงบังคับ จะไม่ทำ ( ตาม) ไม่ได้,
อันเราอาจพ้นจากหนี้ได้ด้วยอุบายอย่างใดอย่างหนึ่ง, ไปเถิดพ่อ จงนำ
กหาปณะ 1 หรือ 2 กหาปณะ แต่ที่ไหน ๆ ก็ได้.

นางสนมส่งทรัพย์ของกุมภโฆสกไปถวายพระราชา


เขาตำหนิติเตียนพลางไปนำกหาปณะมาเพียง 1 กหาปณะ แต่ที่ฝั่ง
ทรัพย์ 40 โกฏิ นางก็ส่งกหาปณะไป (ถวาย) แด่พระราชาแล้ว (จัด )
ทำมหรสพด้วยกหาปณะของตน, โดยกาลล่วงไป 2-3 วัน ก็ส่งข่าวไป
(ถวาย) อย่างนั้นนั่นแลอีก.
พระราชาก็ทรงบังคับอีกว่า " ทวยราษฎร์จงจัดทำมหรสพ เมื่อ
ใครไม่ทำ มีสินไหมประมาณเท่านี้" กุมภโฆสกนั้น ถูกแม่ยายกล่าวรบเร้า
อยู่เหมือนครั้งก่อนนั่นแล จึงไปนำกหาปณะมา 1 กหาปณะ แม้อีก

1. การบังคับของพระพระราชา. /2. ต้องเป็นหนี้พระราชา.