2. นิสสยสูตร

ว่าด้วยนิสัยและอุปนิสัย

[206] ครั้งนั้นแล ภิกษุรูปหนึ่งไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า
ถึงที่ประทับ ถวายบังคมแล้ว นั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้ว
ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ที่เรียกว่า
ผู้ถึงพร้อมด้วยที่อาศัย ๆ ดังนี้ ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ด้วยเหตุ
เพียงไรหนอ ภิกษุจึงชื่อว่าเป็นผู้ถึงพร้อมด้วยที่อาศัย พระผู้มี-
พระภาคเจ้าตรัสตอบว่า ถ้าภิกษุอาศัยศรัทธาแล้ว ละอกุศล เจริญ
กุศล อกุศลนั้นเป็นอันเธอละได้แล้ว ถ้าอาศัยหิริ... ถ้าอาศัย
โอตตัปปะ.... ถ้าอาศัยวิริยะ.... ถ้าภิกษุอาศัยปัญญาแล้ว ละอกุศล
เจริญกุศล อกุศลนั้นเป็นอันเธอละได้แล้ว ภิกษุใดละอกุศลได้แล้ว
ด้วยปัญญาอันเป็นอริยะ ภิกษุนั้นเป็นอันละอกุศลนั้นแล้ว ละดีแล้ว.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็แหละภิกษุนั้นตั้งอยู่ในธรรม 5 ประการ
นี้แล้ว พึงอบรมอุปนิสัย 4 ประการ 4 ประการเป็นไฉน ดูก่อน
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ พิจารณาแล้วเสพของอย่างหนึ่ง
พิจารณาแล้วอดกลั้นของอย่างหนึ่ง พิจารณาแล้วเว้นของอย่างหนึ่ง
พิจารณาแล้วบรรเทาของอย่างหนึ่ง ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ด้วยเหตุ
อย่างนี้แล ภิกษุจึงชื่อว่าเป็นผู้ถึงพร้อมด้วยที่อาศัย.
จบ นิสสยสูตรที่ 2