เมนู

ผู้ได้อนิจจสัญญา ผู้ที่ได้อนัตตสัญญาย่อมบรรลุนิพพาน อันถอน
เสียได้ซึ่งอัสมิมานะในปัจจุบันทีเดียว.
จบ สัมโพธิสูตรที่ 1

มโนรถปูรณี


อรรถกถาอังคุตตรนิกาย นวกนิบาต


สัมโพธวรรควรรณนาที่ 1


อรรถกถาสัมโพธิสูตรที่ 1


สัมโพธวรรคที่ 1 แห่งนวกนิบาต

สัมโพธิสูตรที่ 1 มีวินิจฉัย
ดังต่อไปนี้.
บทว่า สมฺโพธิกานํ ได้แก่ เจริญในฝ่ายแห่งธรรมเครื่อง
ตรัสรู้กล่าวคือ มรรค 4 อธิบายว่า เป็นอุปการะ ย่อมถามมุ่งถึง
ธรรม 9 ประการ ซึ่งมาแล้วในบาลี. บทว่า กา อุปนิสา ได้แก่
อะไรเป็นเหตุคือเป็นปัจจัย. กถาชื่อว่า อภิสลฺเลขิกา เพราะย่อม
ขัดเกลากิเลส. ชื่อว่า เจโตวิวรณสปฺปยา เพราะเป็นที่สบายและ
มีอุปการะในการเปิดจิตด้วยสมณะและวิปัสสนา. ถ้อยคำที่เป็นไป
ปรารภถึงความมักน้อย ชื่อว่าอัปปิจฉกถา แม้ในบทที่เหลือก็มีนัยนี้
เหมือนกัน.