เมนู

สีติวรรคที่* 4


อรรถกถาสีติสูตร


พึงทราบวินิจฉัยในสีติสูตรที่ 1 แห่งสีติวรรคที่ 4 ดังต่อไปนี้:-
บทว่า สีติภาวํ ได้แก่ ความเยือกเย็น. ในบทว่า ยสฺมึ
สมเย จิตฺตํ นิคฺคณฺหิตพฺพํ
เป็นต้น มีอธิบายดังต่อไปนี้ ธรรมดาจิต
ควรข่มไว้ด้วยสมาธิ ในเวลาที่ฟุ้งซ่าน. ควรข่มด้วยความเพียร ในเวลาที่จิต
ตกไปตามโกสัชชะ (ความเกียจคร้าน). ควรให้ร่าเริงด้วยสมาธิ ในเวลาที่
จิตขาดความแช่มชื่น. ควรเข้าไปเพ่ง ด้วยอุเบกขาสัมโพชฌงค์ ในเวลาที่จิต
เป็นไปสม่ำเสมอ.
จบอรรถกถาสีติสูตรที่ 1

2. ภัพพสูตร


ว่าด้วยผู้ควรและไม่ควรเข้าถึงธรรม


[357] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม 6 ประการ
แม้ฟังสัทธรรมอยู่ ก็เป็นผู้ไม่ควรเพื่อก้าวลงสู่ความแน่นอน ความเป็นชอบ
ในกุศลธรรมทั้งหลาย ธรรม 6 ประการเป็นไฉน ? คือ เป็นผู้ประกอบ
ด้วยความเป็นผู้มีกรรมเป็นเครื่องกั้น 1 ประกอบด้วยความเป็นผู้มีกิเลสเป็น
เครื่องกั้น 1 ประกอบด้วยความเป็นผู้มีวิบากเป็นเครื่องกั้น 1 เป็นผู้ไม่มี
* อรรถกถาเป็นวรรคที่ 9

ศรัทธา 1 ไม่มีฉันทะ 1 และมีปัญญาทราม 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม 6 ประการนี้แล แม้ฟังสัทธรรมอยู่ ก็เป็นผู้ไม่
ควรเพื่อก้าวลงสู่ความแน่นอน ความเป็นชอบในกุศลธรรมทั้งหลาย.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม 6 ประการ แม้ฟัง
สัทธรรมอยู่ ก็เป็นผู้ควรเพื่อก้าวลงสู่ความแน่นอน ความเป็นชอบใน
กุศลธรรมทั้งหลาย ธรรม 6 ประการเป็นไฉน ? คือ ย่อมเป็นผู้ไม่
ประกอบด้วยความเป็นผู้มีกรรมเป็นเครื่องกั้น 1 ไม่ประกอบด้วยความเป็นผู้
มีกิเลสเป็นเครื่องกั้น 1 ไม่ประกอบด้วยความเป็นผู้มีวิบากเป็นเครื่องกั้น 1
เป็นผู้มีศรัทธา 1 มีฉันทะ 1 และมีปัญญา 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
บุคคลประกอบด้วยธรรม 6 ประการนี้แล แม้ฟังสัทธรรมอยู่ ก็เป็นผู้ควร
เพื่อก้าวลงสู่ความแน่นอน ความเป็นชอบในกุศลธรรมทั้งหลาย.
จบภัพพสูตรที่ 2

อรรถกถาภัพพสูตรที่ 2


พึงทราบวินิจฉัยในภัพพสูตรที่ 2 ดังต่อไปนี้:-
บทว่า กมฺมาวรณตาย ได้แก่ ด้วยอนันตริยกรรม ทั้ง 5.
บทว่า กิเลสาวรณตาย ได้แก่ ด้วยนิยตมิจฉาทิฏฐิ. บทว่า วิปากาวิวรณตาย
ความว่า ด้วยอกุสลวิบากปฏิสนธิ หรือด้วยกุศลวิบากอเหตุกปฏิสนธิ.
จบอรรถกถาภัพพสูตรที่ 2