9. ปฐมฌานสูตร

ว่าด้วยผู้ควรและไม่ควรบรรลุปฐมฌาน

[344] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่ละธรรม 6 ประการ ย่อม
เป็นผู้ไม่ควรเพื่อบรรลุปฐมฌาน ธรรม 6 ประการเป็นไฉน ? คือ กาม-
ฉันทะ 1 พยาบาท 1 ถีนมีทธะ 1 อุทธัจจกุกกุจจะ 1 วิจิกิจฉา 1
เธอย่อมไม่เห็นโทษในกามทั้งหลายด้วยปัญญาโดยชอบ ตามความเป็นจริง 1
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่ละธรรม 6 ประการนี้แล ย่อมเป็นผู้ไม่ควรเพื่อ
บรรลุปฐมฌาน.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุละธรรม 6 ประการ ย่อมเป็นผู้ควรเพื่อ
บรรลุปฐมฌาน ธรรม 6 ประการเป็นไฉน ? คือ กามฉันทะ 1 พยาบาท 1
ถีนมีทธะ 1 อุทธัจจกุกกุจจะ 1 วิจิกิจฉา 1 เธอย่อมเห็นโทษในกาม
ทั้งหลายด้วยปัญญาโดยชอบ ตามความเป็นจริง 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
ภิกษุละธรรม 6 ประการนี้แล ย่อมเป็นผู้ควรเพื่อบรรลุปฐมฌาน.
จบปฐมฌามสูตรที่ 9

อรรถกถาปฐมฌานสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในปฐมณานสูตรที่ 9 ดังต่อไปนี้:-
บทว่า น ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญาย สุทิฏฺโฐ โหติ ความว่า
โทษในวัตถุกาม และกิเลสกามทั้งหลาย ย่อมไม่เป็นอันเขาเห็นชัดแล้ว ตาม
ความเป็นจริง ด้วยฌานและปัญญา.
อรรถกถาปฐมฌานสูตรที่ 9

10. ทุติยฌานสูตร

ว่าด้วยผู้ควรและไม่ควรบรรลุปฐมฌาน

[345] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่ละธรรม 6 ประการ ย่อม
เป็นผู้ไม่ควรเพื่อบรรลุปฐมฌาน ธรรม 6 ประการเป็นไฉน คือ กาม-
วิตก 1 พยาบาทวิตก 1 วิหิงสาวิตก 1 กามสัญญา 1 พยาบาทสัญญา 1
วิหิงสาสัญญา 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่ละธรรม 6 ประการนี้แล
ย่อมเป็นผู้ไม่ควรเพื่อบรรลุปฐมฌาน.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุละธรรม 6 ประการ ย่อมเป็นผู้ควรเพื่อ
บรรลุปฐมฌาน ธรรม 6 ประการเป็นไฉน ? คือ กามวิตก 1 พยาบาท-
วิตก 1 วิหิสาวิตก 1 กามสัญญา 1 พยาบาทสัญญา 1 วิหิงสาสัญญา 1
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุละธรรม 6 ประการนี้แล ย่อมเป็นผู้ควรเพื่อบรรลุ
ปฐมฌาน.
จบทุติยฌานสูตรที่ 10
จบเทวตาวรรคที่ 2
ทุติยฌานสูตรที่ 10 มีเนื้อความง่ายทั้งนั้น ฉะนี้แล.
จบเทวตาวรรควรรณนาที่ 2