ตามเวลา 1 ย่อมได้บูชาเทวดาผู้รับพลีตามเวลา 1 ย่อมได้ต้อนรับสมณ-
พราหมณ์ผู้ฉันหนเดียว งดการฉันในเวลากลางคืน เว้นการฉันในเวลาวิกาล
ตามเวลา 1 คนใช้ คนงาน และบริวารย่อมไม่หลบหน้าทำการงาน 1 อาหาร
ที่บริโภคตามเวลาที่ควรเช่นนั้นย่อมมีโอชา 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อานิสงส์
5 ประการนี้แล มีอยู่ในสกุลที่หุงต้มอาหารตามเวลา.
จบภัตตสูตรที่ 8

อรรถกถาภัตตสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในภัตตสูตรที่ 8 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า อุสฺสูรภตฺเต ได้แก่ ในตระกูลที่หุงต้มอาหารสาย. บทว่า
น กาเลน กฏิปูเชนฺติ ความว่า พวกเขาไม่หุงต้มยาคูในเวลายาคู ของ-
ขบเคี้ยวในเวลาขบเคี้ยว อาหารในเวลาอาหาร จึงไม่บูชาตามเวลา เพราะ
เวลาที่ประกอบขวนขวายล่วงเลยไปแล้ว. ชื่อว่า ให้ด้วยจิตของตนเท่านั้น.
ต่อมา เมื่อพวกชนเหล่านั้น มาสู่เรือนของตน เขาก็ย่อมกระทำอย่างนั้นเหมือน
กัน. แม้เทวดาผู้คอยรับพลีมาแล้ว ตามประเพณีแห่งตระกูล ต่อได้ลาภตามกาล
อันเหมาะอันควรจึงรักษาคุ้มครอง. แต่เมื่อได้รับความบีบคั้นไม่ได้ตามเวลา
ไม่ทำอารักขาด้วยคิดว่า พวกเหล่านี้เป็นผู้ไม่เอื้อเฟื้อในพวกเรา ดังนี้. แม้
สมณพราหมณ์ ย่อมไม่ทำกิจที่ควรทำในงานมงคลและอวมงคล ด้วยคิดว่า
ในเรือนของคนเหล่านั้น ไม่มีอาหารในเวลาอาหาร เขาให้ในเวลาเที่ยงตรง
ดังนี้. บทว่า วิมุขา กมฺมํ กโรนฺติ ความว่า พวกคนใช้เป็นต้น ละงาน
นั่งอยู่ด้วยคิดว่า ในเวลาเช้า พวกเรายังไม่ได้อะไรเลย. พวกเราหิวเหลือเกิน

แล้ว ไม่สามารถจะทำการงานได้ดังนี้. บทว่า อโนชวนฺตํ โหติ ได้แก่
อาหารที่บริโภคไม่เป็นไปตามเวลา ย่อมไม่สามารถจะแผ่โอชะไปได้. ธรรม
ที่เป็นสุกกปักข์ฝ่ายดี พึงทราบตรงกันข้ามกับที่กล่าวแล้ว.
จบอรรถกถาภัตตสูตรที่ 8

9. ปฐมสัปปสูตร

ว่าด้วยโทษของงูเห่าและมาตุคาม

[229] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย โทษในงูเห่า 5 ประการนี้ 5 ประการ
เป็นไฉน ? คือ เป็นสัตว์ไม่สะอาด 1 มีกลิ่นเหม็น 1 มีความน่ากลัวมาก 1
มีภัยเฉพาะหน้า 1 มักประทุษร้ายมิตร 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย โทษในงูเห่า
5 ประการนี้แล.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย โทษในมาตุคาม 5 ประการ ฉันนั้นเหมือนกัน
5 ประการเป็นไฉน ? คือ เป็นผู้ไม่สะอาด 1 มีกลิ่นเหม็น 1 มีความ
น่ากลัวมาก 1 มีภัยเฉพาะหน้า 1 มักประทุษร้ายมิตร 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
โทษในมาตุคาม 5 ประการนี้ แล.
จบปฐมสัปปสูตรที่ 9