5. มัจฉริยสูตร

ว่าด้วยธรรมทำให้ภิกษุณีเหมือนตกนรกและขึ้นสวรรค์

[115] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุณีผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการ
เหมือนถูกนำมาไว้ในนรก ธรรม 5 ประการเป็นไฉน คือ ภิกษุณีเป็นผู้
ตระหนี่ที่อยู่ 1 ตระหนี่สกุล 1 ตระหนี่ลาภ 1 ตระหนี่วรรณะ 1 ตระหนี่
ธรรม 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุณีผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล
เหมือนถูกนำมาไว้ในนรก.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุณีผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการ เหมือน
เชิญมาอยู่ในสวรรค์ ธรรม 5 ประการเป็นไฉน คือ ภิกษุณีย่อมไม่เป็นผู้
ตระหนี่ทีอยู่ 1 ไม่ตระหนี่สกุล 1 ไม่ตระหนี่ลาภ 1 ไม่ตระหนี่วรรณะ 1
ไม่ตระหนี่ธรรม 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุณีผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการ
นี้แล เหมือนเชิญมาอยู่ในสวรรค์.
จบมัจฉริยสูตรที่ 5

อรรถกถามัจฉริยสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในมัจฉริยสูตรที่ 5 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า อาวาสมจฺฉรินี ความว่า ย่อมตระหนี่อาวาส คือ เห็นผู้อื่น
อยู่ในอาวาสนั้น ทนไม่ได้. บทว่า กุลมจฺฉรินี ความว่า ย่อมตระหนี่ตระกูล
อุปัฏฐาก คือ เห็นผู้อื่นเข้าไปหาตระกูลนั้น ทนไม่ได้. บทว่า ลาภมจฺฉรินี
ความว่า ย่อมตระหนี่ลาภ คือ เห็นลาภเกิดแก่ผู้อื่น ทนไม่ได้. บทว่า วณฺณ-
มจฺฉรินี ความว่า ย่อมตระหนี่คุณความดี คือ เห็นเขากล่าวคุณความดีของ
ผู้อื่น ทนไม่ได้. บทว่า ธมฺมมจฺฉรินี ความว่า ย่อมตระหนี่ปริยัติธรรม คือ
ไม่ปรารถนาจะให้แก่ผู้อื่น.
จบอรรถกถามัจฉริยสูตรที่ 5

6. วรรณนาสูตร

ว่าด้วยธรรมที่ทำให้ภิกษุณีเหมือนตกนรกและขึ้นสวรรค์

[116] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุณีผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการ
เหมือนถูกนำมาไว้ในนรก ธรรม 5 ประการเป็นไฉน คือ ภิกษุณีไม่ใคร่ครวญ
ให้ตระหนักแน่ก่อนแล้ว สรรเสริญผู้ไม่ควรสรรเสริญ 1 ไม่ใคร่ครวญให้
ตระหนักแน่ก่อนแล้ว ติเตียนผู้ควรสรรเสริญ 1 ไม่ใคร่ครวญให้ตระหนัก
แน่ก่อนแล้ว เข้าไปกำจัดความเลื่อมใสในฐานะอันไม่เป็นที่ตั้งแห่งความ
เลื่อมใส 1 ไม่ใคร่ครวญให้ตระหนักแน่ก่อนแล้ว เข้าไปกำจัดความไม่เลื่อมใส
ในฐานะอันเป็นที่ตั้งแห่งความเลื่อมใส 1 ทำสัทธาไทยให้ตกไป 1 ดูก่อน
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุณีผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล เหมือนถูกนำมา
ไว้ในนรก.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุณีผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการ เหมือน
เชิญมาอยู่ในสวรรค์ ธรรม 5 ประการเป็นไฉน คือ ภิกษุณีใคร่ครวญให้
ตระหนักแน่ก่อนแล้ว ติเตียนผู้ที่ควรติเตียน 1 ใคร่ครวญให้ตระหนักแน่
ก่อนแล้ว สรรเสริญผู้ที่ควรสรรเสริญ 1 ใคร่ครวญให้ตระหนักแน่ก่อนแล้ว
เข้าไปกำจัดความไม่เลื่อมใสในฐานะอันไม่เป็นที่ตั้งแห่งความเลื่อมใส 1 ใคร่-
ครวญให้ตระหนักแน่ก่อนแล้ว เข้าไปกำจัดความเลื่อมใสในฐานะอันเป็นที่ตั้ง
แห่งความเลื่อมใส 1 ไม่ทำสัทธาไทยให้ตกไป 1 ดูก่อนทั้งหลาย ภิกษุณี
ผู้ประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล เหมือนเชิญมาอยู่ในสวรรค์
จบวรรณนาสูตรที่ 6