เมนู

ย่อมพยากรณ์อรหัต 1 บุคคลย่อมพยากรณ์อรหัต เพราะความบ้า เพราะจิต
ฟุ้งซ่าน 1 บุคคลย่อมพยากรณ์อรหัต เพราะความสำคัญว่าได้บรรลุ 1 บุคคล
ย่อมพยากรณ์อรหัตโดยถูกต้อง 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย การพยากรณ์อรหัต
5 ประการนี้แล.
จบพยากรณสูตรที่ 3

อรรถกถาพยากรณสูตร


พึงทราบวินิจฉัยในพยากรณสูตรที่ 3 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า อญฺญพฺยากรณานิ ได้แก่ การพยากรณ์พระอรหัต. บทว่า
มนฺทตฺตา ได้แก่ เพราะความโง่ เพราะไม่รู้. บทว่า โมมูหตฺตา ได้แก่
เพราะความลุ่มหลง. บทว่า อญฺญํ พฺยากโรติ ความว่า เขาพูดว่า เราบรรลุ
อรหัต. บทว่า อิจฺฉาปกโต ได้แก่ ถูกความอยากครอบงำ. บทว่า อธิมาเนน
ได้แก่ ด้วยสำคัญว่าได้บรรลุ. บทว่า สมฺมเทว ได้แก่ โดยเหตุ โดยนัย
โดยการณ์เท่านั้น.
จบอรรถกถาพยากรณสูตรที่ 3

4. ผาสุสูตร


ธรรมเครื่องอยู่เป็น 5 ประการ


[94] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรมเครื่องอยู่เป็นสุข 5 ประการนี้
5 ประการเป็นไฉน คือ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ สงัดจากกาม สงัดจากอกุศล-
ธรรม บรรลุปฐมฌาน มีวิตกวิจาร มีปีติและสุขเกิดแต่วิเวกอยู่ 1 บรรลุ
ทุติยฌาน มีความผ่องใสแห่งจิตในภายใน เป็นธรรมเอกผุดขึ้น ไม่มีวิตก
ไม่มีวิจาร เพราะวิตกวิจารสงบไป มีปีติและสุขเกิดแต่สมาธิอยู่ 1 ภิกษุมี
อุเบกขา มีสติสัมปชัญญะเสวยสุขด้วยนามกาย เพราะปีติสิ้นไป บรรลุตติยฌาน
ที่พระอริยะเจ้าทั้งหลายสรรเสริญว่า ผู้ได้ฌานนี้เป็นผู้มีอุเบกขา มีสติอยู่เป็น
สุข 1 บรรลุจตุตถฌาน ไม่มีทุกข์ ไม่มีสุข เพราะละสุข ละทุกข์ และดับ
โสมนัสโทมนัสก่อน ๆ ได้ มีอุเบกขาเป็นเหตุให้สติบริสุทธิ์อยู่ 1 ทำให้แจ้งซึ่ง
เจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ อันหาอาสวะมิได้ เพราะอาสวะทั้งหลายสิ้นไป
ด้วยปัญญาอันยิ่งเอง ในปัจจุบัน เข้าถึงอยู่ 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรมเครื่อง
อยู่เป็นสุข 5 ประการนี้แล.
จบผาสุสูตรที่ 4

อรรถกถาผาสุสูตร


ในผาสุสูตรที่ 4 บทว่า ผาสุวิหารา ได้แก่ ธรรมเครื่องอยู่เป็นสุข
จบอรรถกถาผาสุสูตรที่ 4