ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรม 5 ประการนี้ ย่อมเป็นไปเพื่อความไม่
เสื่อมแก่ภิกษุผู้เสขะ ธรรม 5 ประการเป็นไฉน คือ ความเป็นผู้ไม่ยินดีใน
การก่อสร้าง 1 ความเป็นผู้ไม่ยินดีในการเจรจาปราศรัย 1 ความเป็นผู้ไม่
ยินดีในการนอน 1 ความเป็นผู้ไม่ยินดีในการคลุกคลีด้วยหมู่คณะ 1 พิจารณา
จิตตามที่หลุดพ้นแล้ว 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรม 5 ประการนี้แล ย่อม
เป็นไปเพื่อความไม่เสื่อมแก่ภิกษุผู้เสขะ.
จบปฐมเสขสูตรที่ 9

อรรถกถาเสขสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในปฐมเสขสูตรที่ 9 ดังต่อไปนี้:-
บทว่า เสกฺขสฺส ได้แก่ ภิกษุผู้ยังต้องศึกษา คือ ยังมีกิจที่จะต้องทำ.
บทว่า ปริหานาย ได้แก่ เพื่อความเสื่อมจากคุณเบื้องสูง. ความยินดีใน
นวกรรมการก่อสร้าง ชื่อ กมฺมารามตา. ความยินดีในการสนทนาปราศรัย
[คุยกัน] ชื่อ ภสฺสารามตา. ความยินดีในการนอนหลับ ชื่อว่านิทฺทารามตา.
ความยินดีในการคลุกคลีด้วยหมู่ ชื่อ สงฺคณิการามตา. บทว่า ยถาวิมุตฺตํ
จิตฺตํ น ปจฺจเวกฺขติ ความว่า ไม่พิจารณาจิตตามที่หลุดพ้นแล้ว พิจารณาถึง
โทษที่ตนละได้ และคุณที่ตนได้เหล่านั้นแล้ว ย่อมไม่ทำความพยายาม เพื่อได้
คุณเบื้องสูงอีก. ในสูตรนี้ ตรัสเหตุแห่งความเสื่อม และเหตุแห่งความเจริญ
ด้วยคุณเบื้องสูงของพระเสขะ 7 จำพวก ด้วยประการอย่างนี้. ก็ข้อใดเป็นเหตุ
เเห่งความเสื่อมของพระเสขะ ข้อนั้นก็เป็นข้อที่หนึ่ง ของปุถุชนเหมือนกัน
ด้วยประการฉะนี้.
จบอรรถกถาปฐมเสขสูตรที่ 9