อรรถกถาปฐมกาลสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในปฐมกาลสูตรที่ 6 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า กาลา คือกาลที่เหมาะที่ควร. บทว่า กาเลน ธมฺมสฺสวนํ
ได้แก่ การฟังธรรมในเวลาที่เหมาะที่ควร. บทว่า ธมฺมสากจฺฉา ความว่า
การสนทนาที่เป็นไปด้วยอำนาจการถามและการตอบปัญหา.
จบอรรถกถาปฐมกาลสูตรที่ 6

7. ทุติยกาลสูตร

ว่าด้วยกาล 4

[147] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย กาล 4 นี้ อันบุคคลบำเพ็ญโดยชอบ
เปลี่ยนแปลงโดยชอบอยู่ ย่อมจะยังบุคคลให้ถึงความสิ้นอาสวะโดยลำดับ กาล
4 คืออะไร คือ ฟังธรรมตามกาล 1 สนทนาธรรมตามกาล 1 ทำ
สมถะตามกาล 1 ทำวิปัสสนาตามกาล 1 นี้แลกาล 4 บุคคลบำเพ็ญ
โดยชอบ เปลี่ยนแปลงโดยชอบอยู่ ย่อมจะยังบุคคลให้ถึงความสิ้นอาสวะโดย
ลำดับ
ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนเมื่อฝนเม็ดหนาตกบนภูเขา น้ำไหลไป
ตามที่ลุ่ม ยังซอกเขาและลำรางทางน้ำให้เต็ม ซอกเขาและลำรางทางน้ำเต็ม
แล้ว ย่อมยังหนองให้เต็ม หนองเต็มแล้ว ย่อมยังบึงให้เต็ม บึงเต็มแล้ว
ย่อมยังคลองให้เต็ม คลองเต็มแล้ว ย่อมยังแม่น้ำให้เต็ม แม่น้ำเต็มแล้ว
ย่อมยังทะเลให้เต็ม ฉันใด กาล 4 นี้ เมื่อบุคคลบำเพ็ญโดยชอบ เปลี่ยนแปลง
โดยชอบอยู่ ย่อมยังบุคคลให้ถึงความสิ้นอาสวะโดยลำดับฉันนั้นแล.
จบทุติยกาลสูตรที่ 7