เมนู

13. สุเมธพุทฺธวํโส

[1]

ปทุมุตฺตรสฺส อปเรน, สุเมโธ นาม นายโก;

ทุราสโท อุคฺคเตโช, สพฺพโลกุตฺตโม มุนิฯ

[2]

ปสนฺนเนตฺโต สุมุโข, พฺรหา อุชุ ปตาปวา;

หิเตสี สพฺพสตฺตานํ, พหู โมเจสิ พนฺธนาฯ

[3]

ยทา พุทฺโธ ปาปุณิตฺวา, เกวลํ โพธิมุตฺตมํ;

สุทสฺสนมฺหิ นคเร, ธมฺมจกฺกํ ปวตฺตยิฯ

[4]

ตสฺสาปิ อภิสมยา ตีณิ, อเหสุํ ธมฺมเทสเน;

โกฏิสตสหสฺสานํ, ปฐมาภิสมโย อหุฯ

[5]

ปุนาปรํ กุมฺภกณฺณํ, ยกฺขํ โส ทมยี ชิโน;

นวุติโกฏิสหสฺสานํ, ทุติยาภิสมโย อหุฯ

[6]

ปุนาปรํ อมิตยโส, จตุสจฺจํ ปกาสยิ;

อสีติโกฏิสหสฺสานํ, ตติยาภิสมโย อหุฯ

[7]

สนฺนิปาตา ตโย อาสุํ, สุเมธสฺส มเหสิโน;

ขีณาสวานํ วิมลานํ, สนฺตจิตฺตาน ตาทินํฯ

[8]

สุทสฺสนํ นาม นครํ, อุปคญฺฉิ ชิโน ยทา;

ตทา ขีณาสวา ภิกฺขู, สมิํสุ สตโกฏิโยฯ

[9]

ปุนาปรํ เทวกูเฏ, ภิกฺขูนํ กถินตฺถเต;

ตทา นวุติโกฏีนํ, ทุติโย อาสิ สมาคโมฯ

[10]

ปุนาปรํ ทสพโล, ยทา จรติ จาริกํ;

ตทา อสีติโกฏีนํ, ตติโย อาสิ สมาคโมฯ

[11]

อหํ เตน สมเยน, อุตฺตโร นาม มาณโว;

อสีติโกฏิโย มยฺหํ, ฆเร สนฺนิจิตํ ธนํฯ

[12]

เกวลํ สพฺพํ ทตฺวาน, สสงฺเฆ โลกนายเก;

สรณํ ตสฺสุปคญฺฉิํ, ปพฺพชฺชญฺจาภิโรจยิํฯ

[13]

โสปิ มํ พุทฺโธ พฺยากาสิ, กโรนฺโต อนุโมทนํ;

‘‘ติํสกปฺปสหสฺสมฺหิ, อยํ พุทฺโธ ภวิสฺสติฯ

[14]

‘‘ปธานํ ปทหิตฺวาน…เป.… เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ’’ฯ

[15]

ตสฺสาปิ วจนํ สุตฺวา, ภิยฺโย จิตฺตํ ปสาทยิํ;

อุตฺตริํ วตมธิฏฺฐาสิํ, ทสปารมิปูริยาฯ

[16]

สุตฺตนฺตํ วินยญฺจาปิ, นวงฺคํ สตฺถุสาสนํ;

สพฺพํ ปริยาปุณิตฺวาน, โสภยิํ ชินสาสนํฯ

[17]

ตตฺถปฺปมตฺโต วิหรนฺโต, นิสชฺชฏฺฐานจงฺกเม;

อภิญฺญาสุ ปารมิํ คนฺตฺวา, พฺรหฺมโลกมคญฺฉหํฯ

[18]

สุทสฺสนํ นาม นครํ, สุทตฺโต นาม ขตฺติโย;

สุทตฺตา นาม ชนิกา, สุเมธสฺส มเหสิโนฯ

[19]

นววสฺสสหสฺสานิ, อคารํ อชฺฌ โส วสิ;

สุจนฺทกญฺจนสิริวฑฺฒา, ตโย ปาสาทมุตฺตมาฯ

[20]

ติโสฬสสหสฺสานิ, นาริโย สมลงฺกตา;

สุมนา นาม สา นารี, ปุนพฺพสุ นาม อตฺรโชฯ

[21]

นิมิตฺเต จตุโร ทิสฺวา, หตฺถิยาเนน นิกฺขมิ;

อนูนกํ อฑฺฒมาสํ, ปธานํ ปทหี ชิโนฯ

[22]

พฺรหฺมุนา ยาจิโต สนฺโต, สุเมโธ โลกนายโก;

วตฺติ จกฺกํ มหาวีโร, สุทสฺสนุยฺยานมุตฺตเมฯ

[23]

สรโณ สพฺพกาโม จ, อเหสุํ อคฺคสาวกา;

สาคโร นามุปฏฺฐาโก, สุเมธสฺส มเหสิโนฯ

[24]

รามา เจว สุรามา จ, อเหสุํ อคฺคสาวิกา;

โพธิ ตสฺส ภควโต, มหานีโปติ วุจฺจติฯ

[25]

อุรุเวลา ยสวา จ, อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐกา;

ยโสธรา สิริมา จ [ยสา นาม สิริมา จ (สฺยา. กํ.)], อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐิกาฯ

[26]

อฏฺฐาสีติรตนานิ, อจฺจุคฺคโต มหามุนิ;

โอภาเสติ ทิสา สพฺพา, จนฺโท ตารคเณ ยถาฯ

[27]

จกฺกวตฺติมณี นาม, ยถา ตปติ โยชนํ;

ตเถว ตสฺส รตนํ, สมนฺตา ผรติ โยชนํฯ

[28]

นวุติวสฺสสหสฺสานิ , อายุ วิชฺชติ ตาวเท;

ตาวตา ติฏฺฐมาโน โส, ตาเรสิ ชนตํ พหุํฯ

[29]

เตวิชฺชฉฬภิญฺเญหิ, พลปฺปตฺเตหิ ตาทิหิ;

สมากุลมิทํ อาสิ, อรหนฺเตหิ สาธุหิฯ

[30]

เตปิ สพฺเพ อมิตยสา, วิปฺปมุตฺตา นิรูปธี;

ญาณาโลกํ ทสฺสยิตฺวา, นิพฺพุตา เต มหายสาฯ

[31]

สุเมโธ ชินวโร พุทฺโธ, เมธารามมฺหิ นิพฺพุโต;

ธาตุวิตฺถาริกํ อาสิ, เตสุ เตสุ ปเทสโตติฯ

สุเมธสฺส ภควโต วํโส เอกาทสโมฯ

14. สุชาตพุทฺธวํโส

[1]

ตตฺเถว มณฺฑกปฺปมฺหิ, สุชาโต นาม นายโก;

สีหหนุสภกฺขนฺโธ, อปฺปเมยฺโย ทุราสโทฯ

[2]

จนฺโทว วิมโล สุทฺโธ, สตรํสีว ปตาปวา;

เอวํ โสภติ สมฺพุทฺโธ, ชลนฺโต สิริยา สทาฯ

[3]

ปาปุณิตฺวาน สมฺพุทฺโธ, เกวลํ โพธิมุตฺตมํ;

สุมงฺคลมฺหิ นคเร, ธมฺมจกฺกํ ปวตฺตยิฯ

[4]

เทเสนฺเต [เทเสนฺโต (สฺยา. กํ.)] ปวรํ ธมฺมํ, สุชาเต โลกนายเก [สุชาโต โลกนายโก (สฺยา. กํ.)];

อสีติโกฏี อภิสมิํสุ, ปฐเม ธมฺมเทสเนฯ

[5]

ยทา สุชาโต อมิตยโส, เทเว วสฺสํ อุปาคมิ;

สตฺตติํสสตสหสฺสานํ, ทุติยาภิสมโย อหุฯ

[6]

ยทา สุชาโต อสมสโม, อุปคจฺฉิ ปิตุสนฺติกํ;

สฏฺฐิสตสหสฺสานํ [สตฺตติํสสหสฺสานํ (สี.)], ตติยาภิสมโย อหุฯ

[7]

สนฺนิปาตา ตโย อาสุํ, สุชาตสฺส มเหสิโน;

ขีณาสวานํ วิมลานํ, สนฺตจิตฺตาน ตาทินํฯ

[8]