ด้วยหอกคือปาก แม้แต่นึกถึงทิศนั้นก็ไม่เป็นที่ผาสุกแก่เรา ไม่ต้องกล่าวไปถึง
ในการที่ภิกษุเป็นเช่นนั้น เราแน่ใจว่า เธอเหล่านั้นละทิ้งธรรม 3 ประการนี้
มัวประกอบธรรม 3 ประการนี้
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ในทิศใด ภิกษุพร้อมเพรียงกัน ชื่นบานต่อกัน
ไม่วิวาทกัน (กลมเกลียวเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน) เป็นประหนึ่งว่านมประสม
กับน้ำ มองดูกันและกันด้วยปิยจักษุ (คือสายตาของคนที่รักใคร่กัน ) แม้เรา
ไปทางทิศนั้นก็เป็นที่ผาสุกแก่เรา ไม่ต้องกล่าวเพียงนึก ในการที่ภิกษุเป็น
เช่นนั้น เราแน่ใจว่าเธอเหล่านั้นละธรรม 3 ประการเสียได้ ประกอบธรรม
3 ประการอยู่มาก ละธรรม 3 ประการคืออะไร คือ กามวิตก พยาบาทวิตก
วิหิงสาวิตก ประกอบธรรม 3 ประการคืออะไร คือ เนกขัมมวิตก อพยาบาท-
วิตก อวิหิงสาวิตก ภิกษุทั้งหลา ในทิศใด ภิกษุพร้อมเพรียงกัน ชื่นบาน
ต่อกัน ไม่วิวาทกัน (กลมเกลียวเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน) เป็นประหนึ่งว่า
นมประสมกับน้ำ มองดูกันและกันด้วยปิยจักษุ แม้เราไปทางทิศนั้นก็เป็นที่
ผาสุกแก่เรา ไม่ต้องกล่าวเพียงนึก ในการที่ภิกษุเป็นเช่นนั้น เราแน่ใจว่า
เธอเหล่านั้นละธรรม 3 ประการนี้เสียได้ ประกอบธรรม 3 ประการนี้อยู่มาก.
จบภัณฑนสูตรที่ 2

อรรถกถาภัณฑนสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในภัณฑนสูตรที่ 2 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า ปชหึสุ แปลว่า ย่อมละได้. บทว่า พหุลมกํสุ ได้แก่
กระทำบ่อย ๆ. แม้ในพระสูตรนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสวิตก 3 แม้เหล่านี้
คละกันไป.
จบอรรถกถาภัณฑสูตรที่ 2