เมนู

5. ปัญญวาสูตร *



ด้วยเหตุเพียงเท่าไรจึงเรียกว่าคนมีปัญญา


[510] สาวัตถีนิทาน. ภิ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ที่เรียกว่า คนมี
ปัญญา ไม่ใช่คนใบ้ คนมีปัญญา ไม่ใช่คนใบ้ ดังนี้ ด้วยเหตุเพียงเท่าไรหนอ
จึงจะเรียกว่า คนมีปัญญา ไม่ใช่คนใบ้.
[511] พ. ดูก่อนภิกษุ ที่เรียกว่า คนมีปัญญา ไม่ใช่คนใบ้ ก็
เพราะโพชฌงค์ 7 อันตนเจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว. โพชฌงค์ 7 เป็นไฉน
คือ สติสัมโพชฌงค์ ฯลฯ อุเบกขาสัมโพชฌงค์. ดูก่อนภิกษุ ที่เรียกว่า คน
มีปัญญา ไม่ใช่คนใบ้ ก็เพราะโพชฌงค์ 7 เหล่านี้แล อันตนเจริญแล้ว
กระทำให้มากแล้ว.
จบปัญญวาสูตรที่ 5

6. ทลิททสูตร



ด้วยเหตุเพียงเท่าไรจึงเรียกว่าคนจน


[512] สาวัตถีนิทาน. ภิ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ที่เรียกว่า คน
จน คนจน ดังนี้ ด้วยเหตุเพียงเท่าไรหนอ จึงเรียกว่า คนจน.
[513] พ. ดูก่อนภิกษุ ที่เรียกว่า คนจน ก็เพราะโพชฌงค์ 7
อันตนไม่เจริญแล้ว ไม่กระทำให้มากแล้ว . โพชฌงค์ 7 เป็นไฉน. คือ สติ-
สัมโพชฌงค์ ฯลฯ อุเบกขาสัมโพชฌงค์ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ที่เรียกว่า คน
จน ก็เพราะโพชฌงค์ เหล่านี้แล อันตนไม่เจริญแล้ว ไม่กระทำให้มาก
แล้ว.
จบทลิททสูตรที่ 6
* ตั้งแต่สูตรที่ 5 ถึงสูตรที่ 10 ไม่มีอรรถกถาแก้.

7. อทลิททสูตร



ด้วยเหตุเพียงเท่าไรจึงเรียกว่าคนไม่จน


[514] สาวัตถีนิทาน. ภิ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ที่เรียกว่า คน
ไม่จน คนไม่จน ดังนี้ ด้วยเหตุเพียงเท่าไรหนอ จึงเรียกว่า คนไม่จน.
[515] พ. ดูก่อนภิกษุ ที่เรียกว่า คนไม่จน ก็เพราะโพชฌงค์ 7
อันตนเจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว โพชฌงค์ เป็นไฉน คือ สติสัม-
โพชฌงค์ ฯลฯ อุเบกขาสัมโพชณงค์. ดูก่อนภิกษุ ที่เรียกว่า คนไม่จน ก็
เพราะโพชฌงค์ 7 เหล่านี้แล อันตนเจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว.
จบอทลิททสูตรที่ 7

8. อาทิจจสูตร



ความเป็นผู้มีมิตรดีเป็นเบื้องต้นแห่งโพชฌงค์ 7


[506] สาวัตถีนิทาน. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เมื่อพระอาทิตย์จะขึ้นสิ่ง
ที่ขึ้นก่อน สิ่งที่เป็นนิมิตมาก่อน คือ แสงเงินแสงทอง ฉันใด สิงที่เป็นเบื้องต้น
เป็นนิมิตมาก่อน เพื่อความบังเกิดแห่งโพชฌงค์ 7 แก่ภิกษุ คือ ความเป็นผู้มี
มิตรดี ฉันนั้น เหมือนกัน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อันภิกษุผู้มีมิตรดี พึงหวัง
ข้อนี้ได้ว่า จักเจริญโพชฌงค็ 7 สู่จักกระทำให้มากซึ่งโพชฌงค์ 7.
[507] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็ภิกษุผู้มีมิตรดี ย่อมเจริญโพชฌงค์
7 ย่อมกระทำให้มากซึ่งโพชฌงค์ 7 อย่างไรเล่า. ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อม
เจริญสติสัมโพชฌงค์ อันอาศัยวิเวก อาศัยวิราคะ อาศัยนิโรธ น้อมไปใน
การสละ ฯลฯ ย่อมเจริญอุเบกขาสัมโพชฌงค์ อันอาศัยวิเวก อาศัยวิราคะ
อาศัยนิโรธ น้อมไปในการสละ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้มีมิตรดี ย่อม
เจริญโพชฌงค์ 7 ย่อมกระทำให้มากซึ่งโพชฌงค์ 7 อย่างนี้แล.
จบอาทิจจสูตรที่ 8