เมนู

4. ทุปปัญญสูตร



เหตุที่เรียกว่าคนโง่คนใบ้


[508] สาวัตถีนิทาน ครั้งนั้นแล ภิกษุรูปหนึ่ง เข้าไปเฝ้าพระผู้
มีพระภาคเจ้าถึงที่ประทับ ฯลฯ ครั้นแล้วได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ข้า
แต่พระองค์ผู้เจริญ ที่เรียกว่า คนโง่ คนใบ้ คนโง่ คนใบ้ ดังนี้ ด้วยเหตุ
เพียงเท่าไรหนอ จึงจะเรียกว่า คนโง่ คนใบ้.
[509] พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบว่า ดูก่อนภิกษุ ที่เรียกว่า คน
โง่ คนใบ้ ก็เพราะโพชฌงค์ 7 อันตนไม่เจริญแล้ว ไม่กระทำให้มากแล้ว
โพชฌงค์ 7 เป็นไฉน. คือ สติสัมโพชฌงค์ ฯลฯ อุเบกขาสัมโพชฌงค์
ดูก่อนภิกษุ ที่เรียกว่า คนโง่ คนใบ้ ก็เพราะโพชฌงค์ 7 เหล่านี้แล อันตน
ไม่เจริญแล้ว ไม่กระทำให้มากแล้ว.
จบทุปปัญญสูตรที่ 4

อรรถกถาทุปปัญญสูตร



พึงทราบวินิจฉัยในทุปปัญญสูตรที่ 4.
บทว่า เอฬมูโค ความว่า คนเมื่อไม่สามารถเพื่อจะเปล่งวาจาทาง
ปากได้ เป็นคนใบ้พูดไม่ได้ เพราะโทษทั้งหลาย. คำที่เหลือในบททั้งปวง ง่าย
ทั้งนั้นแล.
จบอรรถกถาทุปปัญญสูตรที่ 4

5. ปัญญวาสูตร *



ด้วยเหตุเพียงเท่าไรจึงเรียกว่าคนมีปัญญา


[510] สาวัตถีนิทาน. ภิ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ที่เรียกว่า คนมี
ปัญญา ไม่ใช่คนใบ้ คนมีปัญญา ไม่ใช่คนใบ้ ดังนี้ ด้วยเหตุเพียงเท่าไรหนอ
จึงจะเรียกว่า คนมีปัญญา ไม่ใช่คนใบ้.
[511] พ. ดูก่อนภิกษุ ที่เรียกว่า คนมีปัญญา ไม่ใช่คนใบ้ ก็
เพราะโพชฌงค์ 7 อันตนเจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว. โพชฌงค์ 7 เป็นไฉน
คือ สติสัมโพชฌงค์ ฯลฯ อุเบกขาสัมโพชฌงค์. ดูก่อนภิกษุ ที่เรียกว่า คน
มีปัญญา ไม่ใช่คนใบ้ ก็เพราะโพชฌงค์ 7 เหล่านี้แล อันตนเจริญแล้ว
กระทำให้มากแล้ว.
จบปัญญวาสูตรที่ 5

6. ทลิททสูตร



ด้วยเหตุเพียงเท่าไรจึงเรียกว่าคนจน


[512] สาวัตถีนิทาน. ภิ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ที่เรียกว่า คน
จน คนจน ดังนี้ ด้วยเหตุเพียงเท่าไรหนอ จึงเรียกว่า คนจน.
[513] พ. ดูก่อนภิกษุ ที่เรียกว่า คนจน ก็เพราะโพชฌงค์ 7
อันตนไม่เจริญแล้ว ไม่กระทำให้มากแล้ว . โพชฌงค์ 7 เป็นไฉน. คือ สติ-
สัมโพชฌงค์ ฯลฯ อุเบกขาสัมโพชฌงค์ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ที่เรียกว่า คน
จน ก็เพราะโพชฌงค์ เหล่านี้แล อันตนไม่เจริญแล้ว ไม่กระทำให้มาก
แล้ว.
จบทลิททสูตรที่ 6
* ตั้งแต่สูตรที่ 5 ถึงสูตรที่ 10 ไม่มีอรรถกถาแก้.