4. ปุพพสูตร

ว่าด้วยความคิดเกิดขึ้นเมื่อก่อนตรัสรู้

[439] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เมื่อก่อนแต่ตรัสรู้ ครั้งยังมิได้
ตรัสรู้ ยังเป็นโพธิสัตว์อยู่ เราได้มีความคิดอย่างนี้ว่า เวทนาเป็นไฉนหนอ
ความเกิดขึ้นแห่งเวทนาเป็นไฉน ปฏิปทาเครื่องให้ถึงความเกิดขึ้นแห่ง
เวทนาเป็นไฉน ความดับแห่งเวทนาเป็นไฉน ปฏิปทาเครื่องให้ถึงความดับ
แห่งเวทนาเป็นไฉน อะไรเป็นคุณแห่งเวทนา อะไรเป็นโทษแห่งเวทนา
อะไรเป็นอุบายเครื่องสลัดออกแห่งเวทนา. เราได้มีความคิดอย่างนี้ว่า
เวทนา 3 นี้ เหล่านี้ คือ สุขเวทนา ทุกขเวทนา อทุกขมสุขเวทนา
นี้เราเรียกว่าเวทนา เพราะผัสสะเกิด เวทนาจึงเกิด ตัณหาเป็นปฏิปทา
เครื่องให้ถึงความเกิดขึ้นแห่งเวทนา ฯลฯ ความกำจัด ความละฉันทราคะ
ในเวทนา นี้เป็นอุบายเครื่องสลัดออกแห่งเวทนา.
จบ ปุพพสูตรที่ 4

5. ญาณสูตร

ว่าด้วยความรู้แท้ในเรื่องเวทนา

[440] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย จักษุ ญาณ ปัญญา วิชชา แสง
สว่างได้เกิดขึ้นแก่เรา ในธรรมที่เราไม่เคยได้ฟังมาก่อนว่า นี้เวทนา . . .
นี้ความเกิดขึ้นแห่งเวทนา. . . นี้ปฏิปทาเครื่องให้ถึงความเกิดขึ้นแห่งเวทนา
. . . นี้ความดับแห่งเวทนา . . . นี้ปฏิปทาเครื่องให้ถึงความดับแห่งเวทนา
นี้เป็นคุณแห่งเวทนา . . . นี้เป็นโทษแห่งเวทนา ...นี้เป็นอุบายเครื่อง
สลัดออกแห่งเวทนา.
จบ ญาณสูตรที่ 5

6. ภิกขุสูตร

ว่าด้วยภิกษุทูลถามเรื่องเวทนา

[441] ครั้งนั้นแล ภิกษุเป็นอันมากเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาค-
เจ้าถึงที่ประทับ ฯลฯ ครั้นแล้วได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ข้าแต่
พระองค์ผู้เจริญ เวทนาเป็นไฉนหนอ ความเกิดขึ้นแห่งเวทนาเป็นไฉน
ปฏิปทาเครื่องให้ถึงความเกิดขึ้นแห่งเวทนาเป็นไฉน ฯลฯ อะไรเป็นคุณ
แห่งเวทนา อะไรเป็นโทษแห่งเวทนา อะไรเป็นอุบายเครื่องสลัดออก
ส่งเวทนา. พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เวทนา 3
เหล่านี้ ฯลฯ ความกำจัด ความละฉันทราคะในเวทนา นี้เป็นอุบายเครื่อง
สลัดออกแห่งเวทนา.
จบ ภิกขุสูตรที่ 6

7. ปฐมสมณพราหมณสูตร

ว่าด้วยผู้เป็นและไม่เป็นสมณพราหมณ์

[442] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เวทนา 3 เหล่านี้ เวทนา 3 เป็น
ไฉน. คือ สุขเวทนา ทุกขเวทนา อทุกขมสุขเวทนา ก็สมณะ หรือ
พราหมณ์เหล่าใดเหล่าหนึ่งย่อมไม่รู้ความเกิด ความดับ คุณ โทษ และ
อุบายเครื่องสลัดออกแห่งเวทนา 3 เหล่านี้ ตามความเป็นจริง สมณะ
หรือพราหมณ์เหล่านั้น ยังไม่นับว่าเป็นสมณะในหมู่สมณะ หรือเป็น
พราหมณ์ในหมู่พราหมณ์ และท่านเหล่านั้น ย่อมไม่กระทำให้แจ้งซึ่ง