ซึ่งไม่มีความทุกข์ลงในสุขเท่านั้น ดังนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงทำ
นิโรธสมาบัติ ให้เป็นประธานในที่นี่แล้ว จึงทรงยังเทศนาให้จบลงด้วย
ธรรมคือยอดพระอรหัตอย่างเดียว ด้วยสามารถแห่งบุคคลผู้พอแนะนำได้.
จบ อรรถกถาปัญจกังคสูตรที่ 9
จบ อรรถกถารโหคตวรรคที่ 2

10. ภิกขุสูตร

ว่าด้วยพระพุทธองค์ทรงแสดงประเภทแห่งเวทนา

[425] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย โดยปริยายหนึ่ง เรากล่าวเวทนา 2
ก็มี โดยปริยายหนึ่ง เรากล่าวเวทนา 3 ก็มี โดยปริยายหนึ่ง เรากล่าว
เวทนา 5 ก็มี โดยปริยายหนึ่ง เรากล่าวเวทนา 6 ก็มี โดยปริยายหนึ่ง
เรากล่าวเวทนา 18 ก็มี โดยปริยายหนึ่ง เรากล่าวเวทนา 36 ก็มี โดย
ปริยายหนึ่ง เรากล่าวเวทนา 108 ก็มี ธรรมอันเราแสดงแล้วโดยปริยาย
อยู่ใน เมื่อเราแสดงธรรมโดยปริยายอย่างนี้แล้ว ชนเหล่าใดจักไม่สำคัญ
ตาม จักไม่รู้ตาม จักไม่บันเทิงตาม ซึ่งคำที่เรากล่าวดีแล้ว เจรจาดีแล้ว
แก่กันและกัน เหตุนี้จักเป็นอันชนเหล่านั้นพึงหวังได้ คือ ชนเหล่านั้น
จักเกิดความบาดหมางกัน จักเกิดความทะเลาะกัน วิวาทกัน จักทิ่มแทง
กันและกัน ด้วยหอกคือปากอยู่ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรมอันเราแสดง
แล้วโดยปริยายอย่างนี้ เมื่อธรรมอันเราแสดงแล้วโดยปริยายอย่างนี้มีอยู่
ชนเหล่าใดจักสำคัญตาม จักรู้ตาม จักบันเทิงตาม ซึ่งคำที่เรากล่าวดีแล้ว
1. สูตรที่ 10 ไม่มีอรรถกถาแก้

เจรจาดีแล้ว แก่กันและกัน เหตุนี้อันชนเหล่านั้นพึงหวังได้ คือพวกเขา
จักพร้อมเพรียงกัน จักชื่นบานต่อกัน จักไม่วิวาทกัน จักเป็นดุจน้ำเจือ
ด้วยน้ำมัน จักมองกันและกันด้วยจักษุอันเปี่ยมด้วยความรักอยู่.
[426] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย กามคุณ 5 เหล่านี้ ฯลฯ (เหมือน
ข้อ 413 ถึงข้อ 424) ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็ข้อที่ปริพาชกอัญญ-
เดียรถีย์พึงกล่าวอย่างนี้ว่า พระสมณโคดมกล่าวสัญญาเวทยิตนิโรธสมาบัติ
และย่อมบัญญัตินิโรธนั้นไว้ในความสุข ข้อนี้นั้นเพราะเหตุไร ข้อนี้นั้น
เป็นอย่างไร. ข้อนั้นเป็นฐานะที่จะมีได้ พวกปริพาชกอัญญเดียรถีย์ผู้มีวาทะ
อย่างนี้ พวกเธอพึงค้านอย่างนี้ว่า. ดูก่อนผู้มีอายุทั้งหลาย พระผู้มีพระ-
ภาคเจ้า ไม่ได้ทรงหมายเอาสุขเวทนาบัญญัตินิโรธนั้นไว้ในความสุข บุคคล
ย่อมได้สุขในฐานะใดๆ พระตถาคตย่อมทรงบัญญัติฐานะนั้นๆ อันเป็นสุข
ไว้ในความสุขทุกแห่ง ดังนี้.
จบ ภิกขุสูตรที่ 10
อรรถกถาภิกขุสูตรที่ 10
สูตรที่ 10 มีเนื้อความง่ายทั้งนั้น
จบ อรรถกถาภิกขุสูตรที่ 10
จบ รโหคตวรรคที่ 2

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

1. รโหคตสูตร 2. ปฐมวาตสูตร 3. ทุติยวาตสูตร 4. นิวาสสูตร
5.ปฐมอานันทสูตร 6. ทุติยอานันทสูตร 7. ปฐมสัมพหุลสูตร 8. ทุติย
สัมพหุลสูตร 9. ปัญจกังคสูตร 10. ภิกขุสูตร.