58. ปฐมพาหิรายตนสูตร

ว่าด้วยอายตนะภายนอกเป็นของไม่เที่ยง

[282] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย รูปไม่เที่ยง เสียงไม่เที่ยง กลิ่น
ไม่เที่ยง รสไม่เที่ยง โผฏฐัพพะไม่เที่ยง ธรรมารมณ์ไม่เที่ยง ดูก่อน
ภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้ได้สดับแล้ว เห็นอยู่อย่างนี้ ฯลฯ กิจอื่นเพื่อ
ความเป็นอย่างนี้มิได้มี.
จบ ปฐมพาหิรายตนที่ 58

59. ทุติยพาหิรายตนสูตร

ว่าด้วยอายตนะภายนอกเป็นทุกข์

[283] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย รูปเป็นทุกข์ เสียงเป็นทุกข์ กลิ่น
เป็นทุกข์ รสเป็นทุกข์ โผฏฐัพพะเป็นทุกข์ ธรรมารมณ์เป็นทุกข์ ดูก่อน
ภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้ได้สดับแล้ว เห็นอยู่อย่างนี้ ฯลฯ กิจอื่นเพื่อ
ความเป็นอย่างนี้มิได้มี.
จบ ทุติยพาหิรายตนสูตรที่ 59

60. ตติยพาหิรายตนสูตร

ว่าด้วยอายตนะภายนอกเป็นอนัตตา

[284] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย รูปเป็นอนัตตา เสียงเป็นอนัตตา
กลิ่นเป็นอนัตตา รสเป็นอนัตตา โผฏฐัพพะเป็นอนัตตา ธรรมารมณ์
เป็นอนัตตา ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้ได้สดับแล้ว เห็นอยู่อย่างนี้
ย่อมเบื่อหน่ายแม้ในรูป แม้ในเสียง แม้ในกลิ่น แม้ในรส แม้ในโผฏฐัพพะ
แม้ในธรรมารมณ์ ฯลฯ กิจอื่นเพื่อความเป็นอย่างนี้มิได้มี.
จบ ตติยพาหิรายตนสูตรที่ 60
จบ สัฏฐิเปยยาลวรรคที่ 2

อรรถกถาสัฏฐิเปยยาลวรรคที่ 2

ลำดับต่อจากนันทิขยวรรคนั้น ชื่อ สัฏฐิเปยยาลวรรค. สัฏฐิเปย-
ยาลวรรคนั้น มีอรรถง่ายทั้งนั้น. แต่ 60 สูตร ที่ตรัสไว้ในที่นี้ ตรัสด้วย
อำนาจอัธยาศัยของบุคคลผู้จะตรัสรู้ด้วยอำนาจบทนั้น ๆ อย่างนี้ว่า ฉนฺโท
ปหาตพฺโพ พึงละฉันทะ ดังนี้เป็นต้น. ดังนั้น สูตรทั้งหมดตรัสด้วยอำนาจ
บุคคล แผนกหนึ่งต่างหาก. ในเวลาจบสูตรหนึ่ง ๆ ทั้งในสูตรนี้ ภิกษุบรรลุ
พระอรหัตสูตรละ 60 รูป ๆ.
จบ อรรถกถาสัฏฐิเปยยาลวรรคที่ 2

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

1. ปฐมฉันทสูตร 2. ปฐมราคสูตร 3. ปฐมฉันทราคสูตร
4. ทุติยฉันทสูตร 5. ทุติยราคสูตร 6. ทุติยฉันทราคสูตร 7. ตติย-
ฉันทสูตร 8. ตติยราคสูตร 9. ตติยฉันทราคสูตร 10. จตุตถฉันทสูตร
11. จตุตถราคสูตร 12. จตุตถฉันทราคสูตร 13. ปัญจมฉันทสูตร
14. ปัญจมราคสูตร 15. ปัญจมฉันทราคสูตร 16. ฉัฏฐฉันทสูตร
17. ฉัฏฐราคสูตร 18. ฉัฏฐฉันทราคสูตร 19. ปฐมอตีตสูตร
20. ปฐมอนาคตสูตร 21. ปฐมปัจจุปันนสูตร 22. ทุติยอตีตสูตร
23. ทุติยอนาคตสูตร 24. ทุติยปัจจุปันนสูตร 25. ตติยอตีตสูตร
26. ตติยอนาคตสูตร 27. ตติยปัจจุปันนสูตร 28. จตุตถอตีตสูตร