12. อัตตานุทิฏฐิสูตร

ว่าด้วยการละอัตตานุทิฏฐิ

[256] ครั้งนั้นแล ภิกษุรูปหนึ่งเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า
ถึงที่ประทับ ฯลฯ ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ
บุคคลรู้อยู่อย่างไร เห็นอยู่อย่างไร จึงจะละอัตตานุทิฏฐิได้. พระผู้มี
พระเจ้าตรัสว่า ดูก่อนภิกษุ บุคคลรู้เห็นจักษุแล โดยความเป็นอนัตตา
จึงจะละอัตตานุทิฏฐิได้ รู้เห็นรูปโดยความเป็นอนัตตา จึงจะละอัตตานุ-
ทิฏฐิได้ รู้เห็นจักษุวิญญาณโดยความเป็นอนัตตา จึงจะละอัตตานุทิฏฐิได้
รู้เห็นจักษุสัมผัสโดยความเป็นอนัตตา จึงจะละอัตตานุทิฏฐิได้ รู้เห็นแม้
สุขเวทนา ทุกขเวทนา หรืออทุกขมสุขเวทนาที่เกิดขึ้นเพราะจักษุสัมผัส
เป็นปัจจัย โดยความเป็นอนัตตา จึงจะละอัตตานุทิฏฐิได้ บุคคลรู้เห็นหู
รู้เห็นจมูก รู้เห็นลิ้น รู้เห็นกาย รู้เห็นใจโดยความเป็นอนัตตา จึงจะละ
อัตตานุทิฏฐิได้ รู้เห็นธรรมารมณ์โดยความเป็นอนัตตา จึงจะละอัตตานุ-
ทิฏฐิได้ รู้เห็นมโนวิญญาณโดยความเป็นอนัตตา จึงจะละอัตตานุทิฏฐิได้
รู้เห็นมโนสัมผัสโดยความเป็นอนัตตา จึงจะละอัตตานุทิฏฐิได้ รู้เห็นแม้
สุขเวทนา ทุกขเวทนา หรืออทุกขมสุขเวทนาที่เกิดขึ้นเพราะมโนสัมผัส
เป็นปัจจัย โดยความเป็นอนัตตา จึงจะละอัตตานุทิฏฐิได้ ดูก่อนภิกษุ
เมื่อบุคคลรู้อยู่อย่างนี้ เห็นอยู่อย่างนี้แล จึงจะละอัตตานุทิฏฐิได้.
จบ อัตตานุทิฏฐิสูตรที่ 12
นันทิขยวรรคที่ 1

อรรถกถามิจฉาทิฏฐิสูตรที่ 10 - 12

3 สูตรมีสูตรที่ 10 เป็นต้น ตรัสด้วยอำนาจอัธยาศัยบุคคล
แผนกหนึ่งต่างหาก. เนื้อความแห่งสูตรเหล่านั้น พึงทราบโดยนัยดังกล่าว
แล้วนั่นแล.
จบ อรรถกถามิจฉาทิฏฐิสูตรที่ 10 - 12
จบ นันทิขยวรรคที่ 1

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

1. ปฐมนันทิขยสูตร 2.ทุติยนันทิขยสูตร 3. ตติยนันทิขยสูตร
4. จตุตถนันทิขยสูตร 5. ปฐมชีวกัมพวนสูตร 6. ทุติยชีวกัมพวนสูตร
7. ปฐมมหาโกฏฐิกสูตร 8. ทุติยมหาโกฏฐิกสูตร 9. ตติยมหาโกฏฐิกสูตร
10. มิจฉาทิฏฐิสูตร 11. สักกายทิฏฐิสูตร 12. อัตตานุทิฏฐิสูตร.