5. อุปปาทสังยุต

1. จักขุสูตร

ว่าด้วยความเกิดขึ้นตั้งอยู่และดับไปแห่งทุกข์

[479] กรุงสาวัตถี. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ความเกิดขึ้น
ความตั้งอยู่ ความบังเกิด ความปรากฏแห่งจักษุ เป็นความเกิดขึ้น
แห่งทุกข์ เป็นความตั้งอยู่แห่งโรค เป็นความปรากฏแห่งชราและ
มรณะ. ความเกิดขึ้น ความตั้งอยู่ ความบังเกิด ความปรากฏแห่งหู
ฯลฯ แห่งจมูก ฯลฯ แห่งลิ้น ฯลฯ แห่งกาย ฯลฯ แห่งใจ เป็นความเกิดขึ้น
แห่งทุกข์ เป็นความตั้งอยู่แห่งโรค เป็นความปรากฏแห่งชราและมรณะ.
[480] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็ความดับโดยไม่เหลือ ความ
สงบระงับ ความดับสูญแห่งจักษุ เป็นความดับโดยไม่เหลือแห่งทุกข์
เป็นความสงบระงับแห่งโรค เป็นความดับสูญแห่งชราและมรณะ.
ความดับโดยไม่เหลือ ความสงบระงับ ความดับสูญแห่งหู ฯลฯ แห่งจมูก
ฯลฯ แห่งลิ้น ฯลฯ แห่งกาย ฯลฯ แห่งใจ เป็นความดับโดยไม่เหลือ
แห่งทุกข์ เป็นความสงบระงับแห่งโรค เป็นความดับสูญแห่งชราและ
มรณะ.
จบ จักขุสูตร

2. รูปสูตร

ว่าด้วยความเกิดขึ้นตั้งอยู่และดับไปแห่งทุกข์

[481] กรุงสาวัตถี. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ความเกิดขึ้น
ความตั้งอยู่ ความบังเกิด ความปรากฏแห่งรูป เป็นความเกิดขึ้นแห่งทุกข์