9. ทุติยสูจิสูตร

ว่าด้วยบุรุษมีขนเป็นเข็ม

[648] ฯ ล ฯ ท่านพระมหาโมคคัลลานะได้ตอบว่า เมื่อผมลง
มาจากภูเขาคิชฌกูฏ ได้เห็นบุรุษมีขนเป็นเข็มลอยอยู่ในเวหาส เข็ม
เหล่านั้นของบุรุษนั้นเข้าไปศีรษะแล้วออกจากทางปาก เข้าไปในปากแล้ว
ออกทางอก เข้าไปในอกแล้วออกทางท้อง เข้าไปในท้องแล้วออกทางขา
อ่อน เข้าไปในขาอ่อนแล้วออกทางแข้ง เข้าไปในแข้งแล้วออกทางเท้า
ได้ยินว่า บุรุษนั้นส่งเสียงร้องครวญคราง ฯ ล ฯ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
สัตว์นี้เป็นคนส่อเสียด อยู่ในกรุงราชคฤห์นี้เอง ฯ ล ฯ.
จบทุติยสูจิสูตรที่ 9

อรรถกถาทุติยสูจิสูตรที่ 9

ในเรื่องสัตว์มีขนเหมือนเข็ม เรื่องที่ 2 มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
บทว่า สูจิโก¹ ได้แก่ผู้ทำการส่อเสียด ได้ยินว่า เขายุยงหมู่มนุษย์
ให้แตกกัน. และในราชตระกูล เขายุยงแล้วยุยงเล่าว่า ผู้นี้มีสิ่งนี้ ผู้นี้
ทำสิ่งนี้ด้วยสิ่งนี้ ให้ถึงความย่อยยับ. เพราะฉะนั้น เพื่อเสวยทุกข์เพราะทำ
ให้เขาแคกกัน เพราะการยุยงโดยประการที่พวกมนุษย์ถูกยุยงแล้วแตกกัน
เขากระทำกรรมนั่นแหละให้เป็นนิมิตจึงเกิดเป็นสูจิโลมเปรต.
จบอรรถกถาทุติสูจิสูตรที่ 9

1. ม. สูจโก ผู้กล่าวส่อเสียด.

10. อัณฑภารีสูตร

ว่าด้วยบุรุษมีอัณฑะเท่าหม้อ

[649] ฯ ล ฯ ท่านพระมหาโมคคัลลานะได้ตอบว่า เมื่อผมลงมา
จากภูเชาคิชฌกูฏ ได้เห็นบุรุษมีอัณฑะใหญ่เท่าหม้อลอยอยู่ในเวหาส บุรุษ
นั้นแม้เมื่อเดินไปก็แบกอัณฑะนั้นไว้บนบ่า แม้เมื่อนั่งก็ทับอัณฑะนั้นแหละ
แร้งบ้าง กาบ้าง พญาแร้งบ้าง ต่างก็โผถลาตามจิกทิ้งบุรุษนั้น ได้ยินว่า
บุรุษนั้นส่งเสียงร้องครวญคราง ฯ ล ฯ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สัตว์นี้ได้
เป็นผู้พิพากษาตัดสินอรรถคดีโกง อยู่ในกรุงราชคฤห์นี้เอง ฯ ล ฯ.
จบอัณฑภารีสูตรที่ 10
จบปฐมวรรคที่ 10

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

1. อัฏฐิสูตร 2. เปสิสูตร 3. ปิณฑสูตร
4. นิจฉวิสูตร 5. อสิสูตร 6. สัตติสูตร
7. อุสุสูตร 8. ปฐมสูจิสูตร 9. ทุติยสูจิสูตร
10. อัณฑภารีสูตร.

อรรถกถาอัณฑภารีสูตรที่ 10

ในเรื่องบุรุษมีอัณฑะเท่าหม้อ มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
บทว่า คามกูโฏ ได้แก่อำมาตย์ผู้วินิจฉัยคดี เพราะเขามีส่วนเสมอ
กับกรรม จึงมีอัณฑะประมาณเท่าหม้อ คือขนาดหม้อใหญ่. เพราะเขารับ