8. ปุลินถูปิยตฺเถรอปทานํ

[57]

‘‘หิมวนฺตสฺสาวิทูเร , ยมโก นาม ปพฺพโต;

อสฺสโม สุกโต มยฺหํ, ปณฺณสาลา สุมาปิตาฯ

[58]

‘‘นารโท นาม นาเมน, ชฏิโล อุคฺคตาปโน;

จตุทฺทสสหสฺสานิ, สิสฺสา ปริจรนฺติ มํฯ

[59]

‘‘ปฏิสลฺลีนโก สนฺโต, เอวํ จินฺเตสหํ ตทา;

‘สพฺโพ ชโน มํ ปูเชติ, นาหํ ปูเชมิ กิญฺจนํฯ

[60]

‘‘‘น เม โอวาทโก อตฺถิ, วตฺตา โกจิ น วิชฺชติ;

อนาจริยุปชฺฌาโย, วเน วาสํ อุเปมหํฯ

[61]

‘‘‘อุปาสมาโน ยมหํ, ครุจิตฺตํ อุปฏฺฐเห;

โส เม อาจริโย นตฺถิ, วนวาโส นิรตฺถโกฯ

[62]

‘‘‘อายาคํ เม คเวสิสฺสํ, ครุํ ภาวนิยํ ตถา;

สาวสฺสโย วสิสฺสามิ, น โกจิ ครหิสฺสติ’ฯ

[63]

‘‘อุตฺตานกูลา นทิกา, สุปติตฺถา มโนรมา;

สํสุทฺธปุลินากิณฺณา, อวิทูเร มมสฺสมํฯ

[64]

‘‘นทิํ อมริกํ นาม, อุปคนฺตฺวานหํ ตทา;

สํวฑฺฒยิตฺวา ปุลินํ, อกํ ปุลินเจติยํฯ

[65]

‘‘เย เต อเหสุํ สมฺพุทฺธา, ภวนฺตกรณา มุนี;

เตสํ เอตาทิโส ถูโป, ตํ นิมิตฺตํ กโรมหํฯ

[66]

‘‘กริตฺวา ปุลินํ [ปุฬิเน (สี. สฺยา. ปี.)] ถูปํ, โสวณฺณํ มาปยิํ อหํ;

โสณฺณกิงฺกณิปุปฺผานิ, สหสฺเส ตีณิ ปูชยิํฯ

[67]

‘‘สายปาตํ นมสฺสามิ, เวทชาโต กตญฺชลี;

สมฺมุขา วิย สมฺพุทฺธํ, วนฺทิํ ปุลินเจติยํฯ

[68]

‘‘ยทา กิเลสา ชายนฺติ, วิตกฺกา เคหนิสฺสิตา;

สรามิ สุกตํ ถูปํ, ปจฺจเวกฺขามิ ตาวเทฯ

[69]

‘‘อุปนิสฺสาย วิหรํ, สตฺถวาหํ วินายกํ;

กิเลเส สํวเสยฺยาสิ, น ยุตฺตํ ตว มาริสฯ

[70]

‘‘สห อาวชฺชิเต ถูเป, คารวํ โหติ เม ตทา;

กุวิตกฺเก วิโนเทสิํ, นาโค ตุตฺตฏฺฏิโต ยถาฯ

[71]

‘‘เอวํ วิหรมานํ มํ, มจฺจุราชาภิมทฺทถ;

ตตฺถ กาลงฺกโต สนฺโต, พฺรหฺมโลกมคจฺฉหํฯ

[72]

‘‘ยาวตายุํ วสิตฺวาน, ติทิเว [ติทเส (สี. ปี.)] อุปปชฺชหํ;

อสีติกฺขตฺตุํ เทวินฺโท, เทวรชฺชมการยิํฯ

[73]

‘‘สตานํ ตีณิกฺขตฺตุญฺจ, จกฺกวตฺตี อโหสหํ;

ปเทสรชฺชํ วิปุลํ, คณนาโต อสงฺขิยํฯ

[74]

‘‘โสณฺณกิงฺกณิปุปฺผานํ [เตสํ กิงฺกณิปุปฺผานํ (สี.)], วิปากํ อนุโภมหํ;

ธาตีสตสหสฺสานิ, ปริวาเรนฺติ มํ [เม (ก.)] ภเวฯ

[75]

‘‘ถูปสฺส ปริจิณฺณตฺตา, รโชชลฺลํ น ลิมฺปติ;

คตฺเต เสทา น มุจฺจนฺติ, สุปฺปภาโส ภวามหํฯ

[76]

‘‘อโห เม สุกโต ถูโป, สุทิฏฺฐามริกา นที;

ถูปํ กตฺวาน ปุลินํ, ปตฺโตมฺหิ อจลํ ปทํฯ

[77]

‘‘กุสลํ กตฺตุกาเมน, ชนฺตุนา สารคาหินา;

นตฺถิ เขตฺตํ อเขตฺตํ วา, ปฏิปตฺตีว สาธกา [สาริกา (ปี.), สารกา (สฺยา.), สารตา (ก.)]ฯ

[78]

‘‘ยถาปิ พลวา โปโส, อณฺณวํ ตริตุสฺสเห;

ปริตฺตํ กฏฺฐมาทาย, ปกฺขนฺเทยฺย มหาสรํฯ

[79]

‘‘อิมาหํ กฏฺฐํ นิสฺสาย, ตริสฺสามิ มโหทธิํ;

อุสฺสาเหน วีริเยน, ตเรยฺย อุทธิํ นโรฯ

[80]

‘‘ตเถว เม กตํ กมฺมํ, ปริตฺตํ โถกกญฺจ ยํ;

ตํ กมฺมํ อุปนิสฺสาย, สํสารํ สมติกฺกมิํฯ

[81]

‘‘ปจฺฉิเม ภเว สมฺปตฺเต, สุกฺกมูเลน โจทิโต;

สาวตฺถิยํ ปุเร ชาโต, มหาสาเล สุอฑฺฒเกฯ

[82]

‘‘สทฺธา มาตา ปิตา มยฺหํ, พุทฺธสฺส สรณํ คตา;

อุโภ ทิฏฺฐปทา เอเต, อนุวตฺตนฺติ สาสนํฯ

[83]

‘‘โพธิปปฏิกํ คยฺห, โสณฺณถูปมการยุํ;

สายปาตํ [สายํ ปาตํ (สฺยา. ก.)] นมสฺสนฺติ, สกฺยปุตฺตสฺส สมฺมุขาฯ

[84]

‘‘อุโปสถมฺหิ ทิวเส, โสณฺณถูปํ วินีหรุํ;

พุทฺธสฺส วณฺณํ กิตฺเตนฺตา, ติยามํ วีตินามยุํฯ

[85]

‘‘สห ทิสฺวานหํ [ปสาเทตฺวานหํ (ก.)] ถูปํ, สริํ ปุลินเจติยํ;

เอกาสเน นิสีทิตฺวา, อรหตฺตมปาปุณิํฯ

ทฺวาวีสติมํ ภาณวารํฯ

[86]

‘‘คเวสมาโน ตํ วีรํ, ธมฺมเสนาปติทฺทสํ;

อคารา นิกฺขมิตฺวาน, ปพฺพชิํ ตสฺส สนฺติเกฯ

[87]

‘‘ชาติยา สตฺตวสฺเสน, อรหตฺตมปาปุณิํ;

อุปสมฺปาทยี พุทฺโธ, คุณมญฺญาย จกฺขุมาฯ

[88]

‘‘ทารเกเนว สนฺเตน, กิริยํ นิฏฺฐิตํ มยา;

กตํ เม กรณียชฺช, สกฺยปุตฺตสฺส สาสเนฯ

[89]

‘‘สพฺพเวรภยาตีโต, สพฺพสงฺคาติโค [สพฺพสงฺกาติโต (ก.)] อิสิ;

สาวโก เต มหาวีร, โสณฺณถูปสฺสิทํ ผลํฯ

[90]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[91]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[92]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ปุลินถูปิโย เถโร อิมา คาถาโย

อภาสิตฺถาติฯ

ปุลินถูปิยตฺเถรสฺสาปทานํ อฏฺฐมํฯ

9. นฬกุฏิทายกตฺเถรอปทานํ

[93]

‘‘หิมวนฺตสฺสาวิทูเร , หาริโต นาม ปพฺพโต;

สยมฺภู นารโท นาม, รุกฺขมูเล วสี ตทาฯ

[94]