‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[109]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[110]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ธาตุปูชโก เถโร อิมา คาถาโย

อภาสิตฺถาติฯ

ธาตุปูชกตฺเถรสฺสาปทานํ ฉฏฺฐํฯ

7. ปุลินุปฺปาทกตฺเถรอปทานํ

[111]

‘‘ปพฺพเต หิมวนฺตมฺหิ, เทวโล นาม ตาปโส;

ตตฺถ เม จงฺกโม อาสิ, อมนุสฺเสหิ มาปิโตฯ

[112]

‘‘ชฏาภาเรน [ชฏาภารสฺส (สฺยา. ก.)] ภริโต, กมณฺฑลุธโร สทา;

อุตฺตมตฺถํ คเวสนฺโต, วิปินา นิกฺขมิํ ตทาฯ

[113]

‘‘จุลฺลาสีติสหสฺสานิ, สิสฺสา มยฺหํ อุปฏฺฐหุํ;

สกกมฺมาภิปสุตา, วสนฺติ วิปิเน ตทาฯ

[114]

‘‘อสฺสมา อภินิกฺขมฺม, อกํ ปุลินเจติยํ;

นานาปุปฺผํ สมาเนตฺวา, ตํ เจติยมปูชยิํฯ

[115]

‘‘ตตฺถ จิตฺตํ ปสาเทตฺวา, อสฺสมํ ปวิสามหํ;

สพฺเพ สิสฺสา สมาคนฺตฺวา, เอตมตฺถํ ปุจฺฉิํสุ มํ [เอตมตฺถมปุจฺฉุ มํ (สี.), เอตมตฺตํ อปุจฺฉิํสุ (สฺยา. ก.)]ฯ

[116]

‘‘‘ปุลิเนน กโต ถูโป [กโต ถูเป (สี.)], ยํ ตฺวํ เทว [เทวํ (สี. ปี.)] มสฺสติ;

มยมฺปิ ญาตุมิจฺฉาม, ปุฏฺโฐ อาจิกฺข โน ตุวํ’ฯ

[117]

‘‘‘นิทฺทิฏฺฐา นุ [นิทฺทิฏฺฐา โน (สี. ปี.), ทิฏฺฐาโน โว (สฺยา.)] มนฺตปเท, จกฺขุมนฺโต มหายสา;

เต โข อหํ นมสฺสามิ, พุทฺธเสฏฺเฐ มหายเส’ฯ

[118]

‘‘‘กีทิสา เต มหาวีรา, สพฺพญฺญู โลกนายกา;

กถํวณฺณา กถํสีลา, กีทิสา เต มหายสา’ฯ

[119]

‘‘‘พาตฺติํสลกฺขณา พุทฺธา, จตฺตาลีสทิชาปิ จ;

เนตฺตา โคปขุมา เตสํ, ชิญฺชุกา ผลสนฺนิภาฯ

[120]

‘‘‘คจฺฉมานา จ เต พุทฺธา, ยุคมตฺตญฺจ เปกฺขเร;

น เตสํ ชาณุ นทติ, สนฺธิสทฺโท น สุยฺยติฯ

[121]

‘‘‘คจฺฉมานา จ สุคตา, อุทฺธรนฺตาว คจฺฉเร;

ปฐมํ ทกฺขิณํ ปาทํ, พุทฺธานํ เอส ธมฺมตาฯ

[122]

‘‘‘อสมฺภีตา จ เต พุทฺธา, มิคราชาว เกสรี;

เนวุกฺกํเสนฺติ อตฺตานํ, โน จ วมฺเภนฺติ ปาณินํฯ

[123]

‘‘‘มานาวมานโต มุตฺตา, สมา สพฺเพสุ ปาณิสุ;

อนตฺตุกฺกํสกา พุทฺธา, พุทฺธานํ เอส ธมฺมตาฯ

[124]

‘‘‘อุปฺปชฺชนฺตา จ สมฺพุทฺธา, อาโลกํ ทสฺสยนฺติ เต;

ฉปฺปการํ ปกมฺเปนฺติ, เกวลํ วสุธํ อิมํฯ

[125]

‘‘‘ปสฺสนฺติ นิรยญฺเจเต, นิพฺพาติ นิรโย ตทา;

ปวสฺสติ มหาเมโฆ, พุทฺธานํ เอส ธมฺมตาฯ

[126]

‘‘‘อีทิสา เต มหานาคา, อตุลา จ [เต (สฺยา. ก.)] มหายสา;

วณฺณโต อนติกฺกนฺตา, อปฺปเมยฺยา ตถาคตา’ฯ

[127]

‘‘‘อนุโมทิํสุ เม วากฺยํ, สพฺเพ สิสฺสา สคารวา;

ตถา จ ปฏิปชฺชิํสุ, ยถาสตฺติ ยถาพลํ’ฯ

[128]

‘‘ปฏิปูเชนฺติ ปุลินํ, สกกมฺมาภิลาสิโน;

สทฺทหนฺตา มม วากฺยํ, พุทฺธสกฺกตมานสา [พุทฺธตฺตคตมานสา (สี. สฺยา. ปี.)]ฯ

[129]

‘‘ตทา จวิตฺวา ตุสิตา, เทวปุตฺโต มหายโส;

อุปฺปชฺชิ มาตุกุจฺฉิมฺหิ, ทสสหสฺสิ กมฺปถฯ

[130]

‘‘อสฺสมสฺสาวิทูรมฺหิ, จงฺกมมฺหิ ฐิโต อหํ;

สพฺเพ สิสฺสา สมาคนฺตฺวา, อาคจฺฉุํ มม สนฺติเกฯ

[131]

‘‘อุสโภว มหี นทติ, มิคราชาว กูชติ;

สุสุมาโรว [สุํสุมาโรว (สี. สฺยา. ปี.)] สฬติ, กิํ วิปาโก ภวิสฺสติฯ

[132]

‘‘ยํ ปกิตฺเตมิ สมฺพุทฺธํ, สิกตาถูปสนฺติเก;

โส ทานิ ภควา สตฺถา, มาตุกุจฺฉิมุปาคมิฯ

[133]

‘‘เตสํ ธมฺมกถํ วตฺวา, กิตฺตยิตฺวา มหามุนิํ;

อุยฺโยเชตฺวา สเก สิสฺเส, ปลฺลงฺกมาภุชิํ อหํฯ

[134]

‘‘พลญฺจ วต เม ขีณํ, พฺยาธินา [พฺยาธิโต (สี. สฺยา. ปี. ก.)] ปรเมน ตํ;

พุทฺธเสฏฺฐํ สริตฺวาน, ตตฺถ กาลงฺกโต [กาลกโต (สี. ปี.)] อหํฯ

[135]

‘‘สพฺเพ สิสฺสา สมาคนฺตฺวา, อกํสุ จิตกํ ตทา;

กเฬวรญฺจ เม คยฺห, จิตกํ อภิโรปยุํฯ

[136]

‘‘จิตกํ ปริวาเรตฺวา, สีเส กตฺวาน อญฺชลิํ;

โสกสลฺลปเรตา เต, วิกฺกนฺทิํสุ สมาคตาฯ

[137]

‘‘เตสํ ลาลปฺปมานานํ, อคมํ จิตกํ ตทา;

‘อหํ อาจริโย ตุมฺหํ, มา โสจิตฺถ สุเมธสาฯ

[138]

‘‘‘สทตฺเถ วายเมยฺยาถ, รตฺตินฺทิวมตนฺทิตา;

มา โว ปมตฺตา อหุตฺถ [อหุวตฺถ (สี.)], ขโณ โว ปฏิปาทิโต’ฯ

[139]

‘‘สเก สิสฺเสนุสาสิตฺวา, เทวโลกํ ปุนาคมิํ;

อฏฺฐารส จ กปฺปานิ, เทวโลเก รมามหํฯ

[140]

‘‘สตานํ ปญฺจกฺขตฺตุญฺจ, จกฺกวตฺตี อโหสหํ;

อเนกสตกฺขตฺตุญฺจ, เทวรชฺชมการยิํฯ

[141]

‘‘อวเสเสสุ กปฺเปสุ, โวกิณฺโณ [โวกิณฺณํ (สี. สฺยา. ก.)] สํสริํ อหํ;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, อุปฺปาทสฺส อิทํ ผลํ [ปุลินปูชายิทํ ผลํ (สี.)]ฯ

[142]

‘‘ยถา โกมุทิเก มาเส, พหู ปุปฺผนฺติ ปาทปา;

ตเถวาหมฺปิ สมเย, ปุปฺผิโตมฺหิ มเหสินาฯ

[143]

‘‘วีริยํ เม ธุรโธรยฺหํ, โยคกฺเขมาธิวาหนํ;

นาโคว พนฺธนํ เฉตฺวา, วิหรามิ อนาสโวฯ

[144]

‘‘สตสหสฺสิโต กปฺเป, ยํ พุทฺธมภิกิตฺตยิํ;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, กิตฺตนาย อิทํ ผลํฯ

[145]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[146]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[147]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ปุลินุปฺปาทโก เถโร อิมา คาถาโย

อภาสิตฺถาติฯ

ปุลินุปฺปาทกตฺเถรสฺสาปทานํ สตฺตมํฯ

8. ตรณิยตฺเถรอปทานํ

[148]

‘‘อตฺถทสฺสี ตุ ภควา, สยมฺภู โลกนายโก;

วินตา นทิยา ตีรํ [ตีเร (สฺยา. ปี. ก.)], อุปาคจฺฉิ ตถาคโตฯ

[149]

‘‘อุทกา อภินิกฺขมฺม, กจฺฉโป วาริโคจโร;

พุทฺธํ ตาเรตุกาโมหํ, อุเปสิํ โลกนายกํฯ

[150]

‘‘‘อภิรูหตุ มํ พุทฺโธ, อตฺถทสฺสี มหามุนิ;

อหํ ตํ ตารยิสฺสามิ, ทุกฺขสฺสนฺตกโร ตุวํ’ฯ

[151]

‘‘มม สงฺกปฺปมญฺญาย, อตฺถทสฺสี มหายโส;

อภิรูหิตฺวา เม ปิฏฺฐิํ, อฏฺฐาสิ โลกนายโกฯ

[152]

‘‘ยโต สรามิ อตฺตานํ, ยโต ปตฺโตสฺมิ วิญฺญุตํ;

สุขํ เม ตาทิสํ นตฺถิ, ผุฏฺเฐ ปาทตเล ยถาฯ

[153]

‘‘อุตฺตริตฺวาน สมฺพุทฺโธ, อตฺถทสฺสี มหายโส;

นทีตีรมฺหิ ฐตฺวาน, อิมา คาถา อภาสถฯ

[154]

‘‘‘ยาวตา วตฺตเต จิตฺตํ, คงฺคาโสตํ ตรามหํ;

อยญฺจ กจฺฉโป ราชา, ตาเรสิ มม ปญฺญวาฯ

[155]

‘‘‘อิมินา พุทฺธตรเณน, เมตฺตจิตฺตวตาย จ;

อฏฺฐารเส กปฺปสเต, เทวโลเก รมิสฺสติฯ

[156]

‘‘‘เทวโลกา อิธาคนฺตฺวา, สุกฺกมูเลน โจทิโต;

เอกาสเน นิสีทิตฺวา, กงฺขาโสตํ ตริสฺสติฯ

[157]