เมนู

‘‘อิทฺธีสุ จ วสี โหมิ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา;

ปรจิตฺตานิ ชานามิ, สตฺถุสาสนการิกาฯ

[127]

‘‘ปุพฺเพนิวาสํ ชานามิ, ทิพฺพจกฺขุ วิโสธิตํ;

เขเปตฺวา อาสเว สพฺเพ, วิสุทฺธาสิํ สุนิมฺมลาฯ

[128]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสวาฯ

[129]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[130]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ ธมฺมทินฺนา ภิกฺขุนี อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

ธมฺมทินฺนาเถริยาปทานํ ตติยํฯ

4. สกุลาเถรีอปทานํ

[131]

‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพธมฺมาน ปารคู;

อิโต สตสหสฺสมฺหิ, กปฺเป อุปฺปชฺชิ นายโกฯ

[132]

‘‘หิตาย สพฺพสตฺตานํ, สุขาย วทตํ วโร;

อตฺถาย ปุริสาชญฺโญ, ปฏิปนฺโน สเทวเกฯ

[133]

‘‘ยสคฺคปตฺโต สิริมา, กิตฺติวณฺณคโต ชิโน;

ปูชิโต สพฺพโลกสฺส, ทิสาสพฺพาสุ วิสฺสุโตฯ

[134]

‘‘อุตฺติณฺณวิจิกิจฺโฉ โส, วีติวตฺตกถํกโถ;

สมฺปุณฺณมนสงฺกปฺโป, ปตฺโต สมฺโพธิมุตฺตมํฯ

[135]

‘‘อนุปฺปนฺนสฺส มคฺคสฺส, อุปฺปาเทตา นรุตฺตโม;

อนกฺขาตญฺจ อกฺขาสิ, อสญฺชาตญฺจ สญฺชนีฯ

[136]

‘‘มคฺคญฺญู จ มคฺควิทู, มคฺคกฺขายี นราสโภ;

มคฺคสฺส กุสโล สตฺถา, สารถีนํ วรุตฺตโมฯ

[137]

‘‘มหาการุณิโก สตฺถา, ธมฺมํ เทเสสิ นายโก;

นิมุคฺเค กามปงฺกมฺหิ, สมุทฺธรติ ปาณิเนฯ

[138]

‘‘ตทาหํ หํสวติยํ, ชาตา ขตฺติยนนฺทนา;

สุรูปา สธนา จาปิ, ทยิตา จ สิรีมตีฯ

[139]

‘‘อานนฺทสฺส มหารญฺโญ, ธีตา ปรมโสภณา;

เวมาตา [เวมาตุ (สี.)] ภคินี จาปิ, ปทุมุตฺตรนามิโนฯ

[140]

‘‘ราชกญฺญาหิ สหิตา, สพฺพาภรณภูสิตา;

อุปาคมฺม มหาวีรํ, อสฺโสสิํ ธมฺมเทสนํฯ

[141]

‘‘ตทา หิ โส โลกครุ, ภิกฺขุนิํ ทิพฺพจกฺขุกํ;

กิตฺตยํ ปริสามชฺเฌ [จตุปริสาย มชฺเฌ (สฺยา.)], อคฺคฏฺฐาเน ฐเปสิ ตํฯ

[142]

‘‘สุณิตฺวา ตมหํ หฏฺฐา, ทานํ ทตฺวาน สตฺถุโน;

ปูชิตฺวาน จ สมฺพุทฺธํ, ทิพฺพจกฺขุํ อปตฺถยิํฯ

[143]

‘‘ตโต อโวจ มํ สตฺถา, ‘นนฺเท ลจฺฉสิ ปตฺถิตํ;

ปทีปธมฺมทานานํ, ผลเมตํ สุนิจฺฉิตํฯ

[144]

‘‘‘สตสหสฺสิโต กปฺเป, โอกฺกากกุลสมฺภโว;

โคตโม นาม โคตฺเตน, สตฺถา โลเก ภวิสฺสติฯ

[145]

‘‘‘ตสฺส ธมฺเมสุ ทายาทา, โอรสา ธมฺมนิมฺมิตา;

สกุลา นาม นาเมน [สกุลาติ จ นาเมน (สฺยา.)], เหสฺสติ สตฺถุ สาวิกา’ฯ

[146]

‘‘เตน กมฺเมน สุกเตน, เจตนาปณิธีหิ จ;

ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ, ตาวติํสมคจฺฉหํฯ

[147]

‘‘อิมมฺหิ ภทฺทเก กปฺเป, พฺรหฺมพนฺธุ มหายโส;

กสฺสโป นาม โคตฺเตน, อุปฺปชฺชิ วทตํ วโรฯ

[148]

‘‘ปริพฺพาชกินี อาสิํ, ตทาหํ เอกจารินี;

ภิกฺขาย วิจริตฺวาน, อลภิํ เตลมตฺตกํฯ

[149]

‘‘เตน ทีปํ ปทีเปตฺวา, อุปฏฺฐิํ สพฺพสํวริํ;

เจติยํ ทฺวิปทคฺคสฺส [ทิปทคฺคสฺส (สี. สฺยา. ปี.)], วิปฺปสนฺเนน เจตสาฯ

[150]

‘‘เตน กมฺเมน สุกเตน, เจตนาปณิธีหิ จ;

ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ, ตาวติํสมคจฺฉหํฯ

[151]

‘‘ยตฺถ ยตฺถูปปชฺชามิ, ตสฺส กมฺมสฺส วาหสา;

ปชฺชลนฺติ [สญฺชลนฺติ (สฺยา. ก.), สํจรนฺติ (ปี.)] มหาทีปา, ตตฺถ ตตฺถ คตาย เมฯ

[152]

‘‘ติโรกุฏฺฏํ ติโรเสลํ, สมติคฺคยฺห ปพฺพตํ;

ปสฺสามหํ ยทิจฺฉามิ, ทีปทานสฺสิทํ ผลํฯ

[153]

‘‘วิสุทฺธนยนา โหมิ, ยสสา จ ชลามหํ;

สทฺธาปญฺญาวตี เจว, ทีปทานสฺสิทํ ผลํฯ

[154]

‘‘ปจฺฉิเม จ ภเว ทานิ, ชาตา วิปฺปกุเล อหํ;

ปหูตธนธญฺญมฺหิ, มุทิเต ราชปูชิเตฯ

[155]

‘‘อหํ สพฺพงฺคสมฺปนฺนา, สพฺพาภรณภูสิตา;

ปุรปฺปเวเส สุคตํ, วาตปาเน ฐิตา อหํฯ

[156]

‘‘ทิสฺวา ชลนฺตํ ยสสา, เทวมนุสฺสสกฺกตํ;

อนุพฺยญฺชนสมฺปนฺนํ, ลกฺขเณหิ วิภูสิตํฯ

[157]

‘‘อุทคฺคจิตฺตา สุมนา, ปพฺพชฺชํ สมโรจยิํ;

น จิเรเนว กาเลน, อรหตฺตมปาปุณิํฯ

[158]

‘‘อิทฺธีสุ จ วสี โหมิ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา;

ปรจิตฺตานิ ชานามิ, สตฺถุสาสนการิกาฯ

[159]

‘‘ปุพฺเพนิวาสํ ชานามิ, ทิพฺพจกฺขุ วิโสธิตํ;

เขเปตฺวา อาสเว สพฺเพ, วิสุทฺธาสิํ สุนิมฺมลาฯ

[160]

‘‘ปริจิณฺโณ มยา สตฺถา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ;

โอหิโต ครุโก ภาโร, ภวเนตฺติ สมูหตาฯ

[161]

‘‘ยสฺสตฺถาย ปพฺพชิตา, อคารสฺมานคาริยํ;

โส เม อตฺโถ อนุปฺปตฺโต, สพฺพสํโยชนกฺขโยฯ

[162]

‘‘ตโต มหาการุณิโก, เอตทคฺเค ฐเปสิ มํ;

ทิพฺพจกฺขุกานํ อคฺคา, สกุลาติ นรุตฺตโมฯ

[163]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสวาฯ

[164]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[165]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ สกุลา ภิกฺขุนี อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

สกุลาเถริยาปทานํ จตุตฺถํฯ

5. นนฺทาเถรีอปทานํ

[166]

‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพธมฺมาน ปารคู;

อิโต สตสหสฺสมฺหิ, กปฺเป อุปฺปชฺชิ นายโกฯ

[167]

‘‘โอวาทโก วิญฺญาปโก, ตารโก สพฺพปาณินํ;

เทสนากุสโล พุทฺโธ, ตาเรสิ ชนตํ พหุํฯ

[168]

‘‘อนุกมฺปโก การุณิโก, หิเตสี สพฺพปาณินํ;

สมฺปตฺเต ติตฺถิเย สพฺเพ, ปญฺจสีเล ปติฏฺฐปิฯ

[169]

‘‘เอวํ นิรากุลํ อาสิ, สุญฺญตํ ติตฺถิเยหิ จ;

วิจิตฺตํ อรหนฺเตหิ, วสีภูเตหิ ตาทิภิฯ

[170]

‘‘รตนานฏฺฐปญฺญาสํ , อุคฺคโตว มหามุนิ;

กญฺจนคฺฆิยสงฺกาโส, พาตฺติํสวรลกฺขโณฯ

[171]

‘‘วสฺสสตสหสฺสานิ, อายุ วิชฺชติ ตาวเท;

ตาวตา ติฏฺฐมาโน โส, ตาเรสิ ชนตํ พหุํฯ

[172]

‘‘ตทาหํ หํสวติยํ, ชาตา เสฏฺฐิกุเล อหุํ;

นานารตนปชฺโชเต, มหาสุขสมปฺปิตาฯ

[173]

‘‘อุเปตฺวา ตํ มหาวีรํ, อสฺโสสิํ ธมฺมเทสนํ;

อมตํ ปรมสฺสาทํ, ปรมตฺถนิเวทกํฯ

[174]

‘‘ตทา นิมนฺตยิตฺวาน, สสงฺฆํ โลกนายกํ;

ทตฺวา ตสฺส มหาทานํ, ปสนฺนา เสหิ ปาณิภิฯ

[175]

‘‘ฌายินีนํ ภิกฺขุนีนํ, อคฺคฏฺฐานมปตฺถยิํ;

นิปจฺจ สิรสา ธีรํ, สสงฺฆํ โลกนายกํฯ

[176]

‘‘ตทา อทนฺตทมโก, ติโลกสรโณ ปภู;

พฺยากาสิ นรสารถิ, ‘ลจฺฉเส ตํ สุปตฺถิตํฯ

[177]

‘‘‘สตสหสฺสิโต กปฺเป, โอกฺกากกุลสมฺภโว;

โคตโม นาม โคตฺเตน, สตฺถา โลเก ภวิสฺสติฯ

[178]

‘‘‘ตสฺส ธมฺเมสุ ทายาทา, โอรสา ธมฺมนิมฺมิตา;

นนฺทาติ นาม นาเมน, เหสฺสติ สตฺถุ สาวิกา’ฯ

[179]