4. ญาณตฺถวิกตฺเถรอปทานํ

[35]

‘‘กณิการํว ชลิตํ, ทีปรุกฺขํว โชติตํ;

กญฺจนํว วิโรจนฺตํ, อทฺทสํ ทฺวิปทุตฺตมํฯ

[36]

‘‘กมณฺฑลุํ ฐเปตฺวาน, วากจีรญฺจ กุณฺฑิกํ;

เอกํสํ อชินํ กตฺวา, พุทฺธเสฏฺฐํ ถวิํ อหํฯ

[37]

‘‘‘ตมนฺธการํ วิธมํ, โมหชาลสมากุลํ;

ญาณาโลกํ ทสฺเสตฺวาน, นิตฺติณฺโณสิ มหามุนิฯ

[38]

‘‘‘สมุทฺธรสิมํ โลกํ, สพฺพาวนฺตมนุตฺตรํ;

ญาเณ เต อุปมา นตฺถิ, ยาวตาชคโตคติ [ยาวตา จ คโตคติ (ปี. ก.)]ฯ

[39]

‘‘‘เตน ญาเณน สพฺพญฺญู, อิติ พุทฺโธ ปวุจฺจติ;

วนฺทามิ ตํ มหาวีรํ, สพฺพญฺญุตมนาวรํ’ฯ

[40]

‘‘สตสหสฺสิโต กปฺเป, พุทฺธเสฏฺฐํ ถวิํ อหํ;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, ญาณตฺถวายิทํ ผลํ;

[41]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโว;

[42]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[43]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ญาณตฺถวิโก เถโร อิมา คาถาโย

อภาสิตฺถาติฯ

ญาณตฺถวิกตฺเถรสฺสาปทานํ จตุตฺถํฯ

5. อุจฺฉุขณฺฑิกตฺเถรอปทานํ

[44]

‘‘นคเร พนฺธุมติยา, ทฺวารปาโล อโหสหํ;

อทฺทสํ วิรชํ พุทฺธํ, สพฺพธมฺมาน ปารคุํฯ

[45]

‘‘อุจฺฉุขณฺฑิกมาทาย, พุทฺธเสฏฺฐสฺสทาสหํ;

ปสนฺนจิตฺโต สุมโน, วิปสฺสิสฺส มเหสิโนฯ

[46]

‘‘เอกนวุติโต กปฺเป, ยํ อุจฺฉุมททิํ ตทา;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, อุจฺฉุขณฺฑสฺสิทํ ผลํฯ

[47]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[48]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[49]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อุจฺฉุขณฺฑิโก เถโร อิมา คาถาโย

อภาสิตฺถาติฯ

อุจฺฉุขณฺฑิกตฺเถรสฺสาปทานํ ปญฺจมํฯ

6. กฬมฺพทายกตฺเถรอปทานํ

[50]

‘‘โรมโส นาม สมฺพุทฺโธ, วสเต ปพฺพตนฺตเร;

กฬมฺพํ ตสฺส ปาทาสิํ, ปสนฺโน เสหิ ปาณิภิฯ

[51]

‘‘จตุนฺนวุติโต กปฺเป, ยํ ทานมททิํ ตทา;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, กฬมฺพสฺส อิทํ ผลํฯ

[52]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[53]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[54]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา กฬมฺพทายโก เถโร อิมา คาถาโย

อภาสิตฺถาติฯ

กฬมฺพทายกตฺเถรสฺสาปทานํ ฉฏฺฐํฯ

7. อมฺพาฏกทายกตฺเถรอปทานํ

[55]

‘‘วิปิเน พุทฺธํ ทิสฺวาน, สยมฺภุํ อปราชิตํ;

อมฺพาฏกํ คเหตฺวาน, สยมฺภุสฺส อทาสหํฯ

[56]

‘‘เอกติํเส อิโต กปฺเป, ยํ ผลมททิํ ตทา;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, ผลทานสฺสิทํ ผลํฯ

[57]