‘‘ปจฺฉิเม จ ภเว ทานิ, ชาโต เสฏฺฐิกุเล อหํ;

สาวตฺถิยํ ปุรวเร, อิทฺเธ ผีเต มหทฺธเนฯ

[27]

‘‘ปุรปฺปเวเส สุคตํ, ทิสฺวา วิมฺหิตมานโส;

ปพฺพชิตฺวาน น จิรํ, อรหตฺตมปาปุณิํฯ

[28]

‘‘เจติยสฺส ปมาณํ ยํ, อกริํ เตน กมฺมุนา;

ลกุณฺฑกสรีโรหํ, ชาโต ปริภวารโหฯ

[29]

‘‘สเรน มธุเรนาหํ, ปูชิตฺวา อิสิสตฺตมํ;

มญฺชุสฺสรานํ ภิกฺขูนํ, อคฺคตฺตมนุปาปุณิํฯ

[30]

‘‘ผลทาเนน พุทฺธสฺส, คุณานุสฺสรเณน จ;

สามญฺญผลสมฺปนฺโน, วิหรามิ อนาสโวฯ

[31]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ, ภวา สพฺเพ สมูหตา;

นาโคว พนฺธนํ เฉตฺวา, วิหรามิ อนาสโวฯ

[32]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ, พุทฺธเสฏฺฐสฺส สนฺติเก;

ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[33]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส, วิโมกฺขาปิ จ อฏฺฐิเม;

ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ลกุณฺฑภทฺทิโย เถโร อิมา คาถาโย

อภาสิตฺถาติฯ

ลกุณฺฑภทฺทิยตฺเถรสฺสาปทานํ ปฐมํฯ

2. กงฺขาเรวตตฺเถรอปทานํ

[34]

‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพธมฺเมสุ จกฺขุมา;

อิโต สตสหสฺสมฺหิ, กปฺเป อุปฺปชฺชิ นายโกฯ

[35]

‘‘สีหหนุ พฺรหฺมคิโร, หํสทุนฺทุภินิสฺสโน [หํสทุนฺทุภินิสฺสโร (สี.) … นิสฺสวโน (ปี.) … สาวโน (สฺยา.)];

นาควิกฺกนฺตคมโน, จนฺทสูราทิกปฺปโภฯ

[36]

‘‘มหามตี มหาวีโร, มหาฌายี มหาพโล [มหาคติ (สฺยา.), มหาหิโต (ปี.)];

มหาการุณิโก นาโถ, มหาตมปนูทโน [มหาตมวิธํสโน (สฺยา.), มหาตมนิสูทโน (ปี.)]ฯ

[37]

‘‘ส กทาจิ ติโลกคฺโค, เวเนยฺยํ วินยํ พหุํ [เวเนยฺเย วินิยํ พหู (สี.)];

ธมฺมํ เทเสสิ สมฺพุทฺโธ, สตฺตาสยวิทู มุนิฯ

[38]

‘‘ฌายิํ ฌานรตํ วีรํ, อุปสนฺตํ อนาวิลํ;

วณฺณยนฺโต ปริสติํ, โตเสสิ [โตเสติ (สฺยา. ปี. ก.)] ชนตํ ชิโนฯ

[39]

‘‘ตทาหํ หํสวติยํ, พฺราหฺมโณ เวทปารคู;

ธมฺมํ สุตฺวาน มุทิโต, ตํ ฐานมภิปตฺถยิํฯ

[40]

‘‘ตทา ชิโน วิยากาสิ, สงฺฆมชฺเฌ วินายโก;

‘มุทิโต โหหิ ตฺวํ พฺรหฺเม, ลจฺฉเส ตํ มโนรถํฯ

[41]

‘‘‘สตสหสฺสิโต กปฺเป, โอกฺกากกุลสมฺภโว;

โคตโม นาม โคตฺเตน, สตฺถา โลเก ภวิสฺสติฯ

[42]

‘‘‘ตสฺส ธมฺเมสุ ทายาโท, โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต;

เรวโต นาม นาเมน, เหสฺสติ สตฺถุ สาวโก’ฯ

[43]

‘‘เตน กมฺเมน สุกเตน, เจตนาปณิธีหิ จ;

ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ, ตาวติํสมคจฺฉหํฯ

[44]

‘‘ปจฺฉิเม จ ภเว ทานิ, ชาโตหํ โกลิเย ปุเร;

ขตฺติเย กุลสมฺปนฺเน, อิทฺเธ ผีเต มหทฺธเนฯ

[45]

‘‘ยทา กปิลวตฺถุสฺมิํ, พุทฺโธ ธมฺมมเทสยิ;

ตทา ปสนฺโน สุคเต, ปพฺพชิํ อนคาริยํฯ

[46]

‘‘กงฺขา เม พหุลา อาสิ, กปฺปากปฺเป ตหิํ ตหิํ;

สพฺพํ ตํ วินยี พุทฺโธ, เทเสตฺวา ธมฺมมุตฺตมํฯ

[47]

‘‘ตโตหํ ติณฺณสํสาโร, สทา ฌานสุเข รโต;

วิหรามิ ตทา พุทฺโธ, มํ ทิสฺวา เอตทพฺรวิฯ

[48]

‘‘‘ยา กาจิ กงฺขา อิธ วา หุรํ วา, สกเวทิยา วา ปรเวทิยา วา;

เย ฌายิโน ตา ปชหนฺติ สพฺพา, อาตาปิโน พฺรหฺมจริยํ จรนฺตา’ฯ

[49]

‘‘สตสหสฺเส กตํ กมฺมํ, ผลํ ทสฺเสสิ เม อิธ;

สุมุตฺโต สรเวโคว กิเลเส ฌาปยิํ มมฯ

[50]

‘‘ตโต ฌานรตํ ทิสฺวา, พุทฺโธ โลกนฺตคู มุนิ;

ฌายีนํ ภิกฺขูนํ อคฺโค, ปญฺญาเปติ มหามติฯ

[51]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[52]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[53]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา กงฺขาเรวโต เถโร อิมา คาถาโย

อภาสิตฺถาติฯ

กงฺขาเรวตตฺเถรสฺสาปทานํ ทุติยํฯ

3. สีวลิตฺเถรอปทานํ

[54]

‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพธมฺเมสุ จกฺขุมา;

อิโต สตสหสฺสมฺหิ, กปฺเป อุปฺปชฺชิ นายโกฯ

[55]

‘‘สีลํ ตสฺส อสงฺเขยฺยํ, สมาธิ วชิรูปโม;

อสงฺเขยฺยํ ญาณวรํ, วิมุตฺติ จ อโนปมาฯ

[56]

‘‘มนุชามรนาคานํ, พฺรหฺมานญฺจ สมาคเม;

สมณพฺราหฺมณากิณฺเณ, ธมฺมํ เทเสสิ นายโกฯ

[57]

‘‘สสาวกํ มหาลาภิํ, ปุญฺญวนฺตํ ชุตินฺธรํ;

ฐเปสิ เอตทคฺคมฺหิ, ปริสาสุ วิสารโทฯ

[58]

‘‘ตทาหํ ขตฺติโย อาสิํ, นคเร หํสสวฺหเย;

สุตฺวา ชินสฺส ตํ วากฺยํ, สาวกสฺส คุณํ พหุํฯ

[59]