เมนู

‘‘ตทา ภิกฺขู สมาเนตฺวา, อปุจฺฉิ มุนิสตฺตโม;

‘อิมสฺส อธิการํ เย, สรนฺติ พฺยาหรนฺตุ เต’ฯ

[320]

‘‘สาริปุตฺโต ตทาโวจ, ‘การมสฺส สรามหํ;

กฏจฺฉุภิกฺขํ ทาเปสิ, ปิณฺฑาย จรโต มม’ฯ

[321]

‘‘‘สาธุ สาธุ กตญฺญูสิ, สาริปุตฺต อิมํ ตุวํ;

ปพฺพาเชหิ ทิชํ วุฑฺฒํ, เหสฺสตาชานิโย อยํ’ฯ

[322]

‘‘ตโต อลตฺถํ ปพฺพชฺชํ, กมฺมวาโจปสมฺปทํ;

น จิเรเนว กาเลน, ปาปุณิํ อาสวกฺขยํฯ

[323]

‘‘สกฺกจฺจํ มุนิโน วากฺยํ, สุณามิ มุทิโต ยโต;

ปฏิภาเนยฺยกานคฺคํ, ตโต มํ ฐปยี ชิโนฯ

[324]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[325]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[326]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ราโธ เถโร อิมา คาถาโย

อภาสิตฺถาติฯ

ราธตฺเถรสฺสาปทานํ นวมํฯ

10. โมฆราชตฺเถรอปทานํ

[327]

‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพโลกวิทู มุนิ;

อิโต สตสหสฺสมฺหิ, กปฺเป อุปฺปชฺชิ จกฺขุมาฯ

[328]

‘‘โอวาทโก วิญฺญาปโก, ตารโก สพฺพปาณินํ;

เทสนากุสโล พุทฺโธ, ตาเรสิ ชนตํ พหุํฯ

[329]

‘‘อนุกมฺปโก การุณิโก, หิเตสี สพฺพปาณินํ;

สมฺปตฺเต ติตฺถิเย สพฺเพ, ปญฺจสีเล ปติฏฺฐปิฯ

[330]

‘‘เอวํ นิรากุลํ อาสิ, สุญฺญตํ ติตฺถิเยหิ จ;

วิจิตฺตํ อรหนฺเตหิ, วสีภูเตหิ ตาทิภิฯ

[331]

‘‘รตนานฏฺฐปญฺญาสํ , อุคฺคโต โส มหามุนิ;

กญฺจนคฺฆิยสงฺกาโส, พาตฺติํสวรลกฺขโณฯ

[332]

‘‘วสฺสสตสหสฺสานิ , อายุ วิชฺชติ ตาวเท;

ตาวตา ติฏฺฐมาโน โส, ตาเรสิ ชนตํ พหุํฯ

[333]

‘‘ตทาหํ หํสวติยํ, กุเล อญฺญตเร อหุํ;

ปรกมฺมายเน ยุตฺโต, นตฺถิ เม กิญฺจิ สํธนํฯ

[334]

‘‘ปฏิกฺกมนสาลายํ, วสนฺโต กตภูมิยํ;

อคฺคิํ อุชฺชาลยิํ ตตฺถ, ทฬฺหํ กณฺหาสิ สา [กณฺหา สิยา (สี. ปี.), ฑยฺหกณฺหา สิลา (สฺยา.)] หีฯ

[335]

‘‘ตทา ปริสติํ นาโถ, จตุสจฺจปกาสโก;

สาวกํ สมฺปกิตฺเตสิ, ลูขจีวรธารกํฯ

[336]

‘‘ตสฺส ตมฺหิ คุเณ ตุฏฺโฐ, ปณิปจฺจ [ปติปชฺช (สฺยา.)] ตถาคตํ;

ลูขจีวรธารคฺคํ, ปตฺถยิํ ฐานมุตฺตมํฯ

[337]

‘‘ตทา อโวจ ภควา, สาวเก ปทุมุตฺตโร;

‘ปสฺสเถตํ ปุริสกํ, กุเจลํ ตนุเทหกํฯ

[338]

‘‘‘ปีติปฺปสนฺนวทนํ , สทฺธาธนสมนฺวิตํ [สทฺธาสฺเนหสมนฺวตํ (ก.)];

อุทคฺคตนุชํ หฏฺฐํ, อจลํ สาลปิณฺฑิตํฯ

[339]

‘‘‘เอโส ปตฺเถติ ตํ ฐานํ, สจฺจเสนสฺส ภิกฺขุโน;

ลูขจีวรธาริสฺส, ตสฺส วณฺณสิตาสโย [วณฺณคตาสโย (สี. สฺยา. ปี.)]

[340]

‘‘ตํ สุตฺวา มุทิโต หุตฺวา, นิปจฺจ สิรสา ชินํ;

ยาวชีวํ สุภํ กมฺมํ, กริตฺวา ชินสาสเนฯ

[341]

‘‘เตน กมฺเมน สุกเตน, เจตนาปณิธีหิ จ;

ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ, ตาวติํสูปโค อหํฯ

[342]

‘‘ปฏิกฺกมนสาลายํ, ภูมิทาหกกมฺมุนา;

สมสหสฺสํ นิรเย, อทยฺหิํ เวทนาฏฺฏิโตฯ

[343]

‘‘เตน กมฺมาวเสเสน, ปญฺจ ชาติสตานิหํ;

มนุสฺโส กุลโช หุตฺวา, ชาติยา ลกฺขณงฺกิโตฯ

[344]

‘‘ปญฺจ ชาติสตาเนว, กุฏฺฐโรคสมปฺปิโต;

มหาทุกฺขํ อนุภวิํ, ตสฺส กมฺมสฺส วาหสาฯ

[345]

‘‘อิมสฺมิํ ภทฺทเก กปฺเป, อุปริฏฺฐํ ยสสฺสินํ;

ปิณฺฑปาเตน ตปฺเปสิํ, ปสนฺนมานโส อหํฯ

[346]

‘‘เตน กมฺมวิเสเสน, เจตนาปณิธีหิ จ;

ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ, ตาวติํสมคจฺฉหํฯ

[347]

‘‘ปจฺฉิเม ภเว สมฺปตฺเต, อชายิํ ขตฺติเย กุเล;

ปิตุโน อจฺจเยนาหํ, มหารชฺชสมปฺปิโตฯ

[348]

‘‘กุฏฺฐโรคาธิภูโตหํ, น รติํ น สุขํ ลเภ;

โมฆํ รชฺชํ สุขํ ยสฺมา, โมฆราชา ตโต อหํฯ

[349]

‘‘กายสฺส โทสํ ทิสฺวาน, ปพฺพชิํ อนคาริยํ;

พาวริสฺส ทิชคฺคสฺส, สิสฺสตฺตํ อชฺฌุปาคมิํฯ

[350]

‘‘มหตา ปริวาเรน, อุเปจฺจ นรนายกํ;

อปุจฺฉิํ นิปุณํ ปญฺหํ, ตํ วีรํ วาทิสูทนํฯ

[351]

‘‘‘อยํ โลโก ปโร โลโก, พฺรหฺมโลโก สเทวโก;

ทิฏฺฐิํ โน [ทิฏฺฐา โน (สี.), ทิฏฺฐํ โน (ปี.), ทิฏฺฐิํ เต (สฺยา.)] นาภิชานามิ, โคตมสฺส ยสสฺสิโนฯ

[352]

‘‘‘เอวาภิกฺกนฺตทสฺสาวิํ , อตฺถิ ปญฺเหน อาคมํ;

กถํ โลกํ อเวกฺขนฺตํ, มจฺจุราชา น ปสฺสติ’ฯ

[353]

‘‘‘สุญฺญโต โลกํ อเวกฺขสฺสุ, โมฆราช สทา สโต;

อตฺตานุทิฏฺฐิํ อุหจฺจ, เอวํ มจฺจุตโร สิยาฯ

[354]

‘‘‘เอวํ โลกํ อเวกฺขนฺตํ, มจฺจุราชา น ปสฺสติ’;

อิติ มํ อภณิ พุทฺโธ, สพฺพโรคติกิจฺฉโกฯ

[355]

‘‘สห คาถาวสาเนน, เกสมสฺสุวิวชฺชิโต;

กาสาววตฺถวสโน, อาสิํ ภิกฺขุ ตถารหาฯ

[356]

‘‘สงฺฆิเกสุ วิหาเรสุ, น วสิํ โรคปีฬิโต;

มา วิหาโร ปทุสฺสีติ, วาตโรเคหิ ปีฬิโต [วาจายาภิสุปีฬิโต (สฺยา. ปี.), วาตโรคี สุปีฬิโต (ก.)]

[357]

‘‘สงฺการกูฏา อาหิตฺวา, สุสานา รถิกาหิ จ;

ตโต สงฺฆาฏิํ กริตฺวา, ธารยิํ ลูขจีวรํฯ

[358]

‘‘มหาภิสกฺโก ตสฺมิํ เม, คุเณ ตุฏฺโฐ วินายโก;

ลูขจีวรธารีนํ, เอตทคฺเค ฐเปสิ มํฯ

[359]

‘‘ปุญฺญปาปปริกฺขีโณ, สพฺพโรควิวชฺชิโต;

สิขีว อนุปาทาโน, นิพฺพายิสฺสมนาสโวฯ

[360]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[361]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[362]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา โมฆราชา เถโร อิมา คาถาโย

อภาสิตฺถาติฯ

โมฆราชตฺเถรสฺสาปทานํ ทสมํฯ

กจฺจายนวคฺโค จตุปญฺญาสโมฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

กจฺจาโน วกฺกลี เถโร, มหากปฺปินสวฺหโย;

ทพฺโพ กุมารนาโม จ, พาหิโย โกฏฺฐิโก วสีฯ

อุรุเวฬกสฺสโป ราโธ, โมฆราชา จ ปณฺฑิโต;

ตีณิ คาถาสตาเนตฺถ, พาสฏฺฐิ เจว ปิณฺฑิตาฯ

55. ภทฺทิยวคฺโค