‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ, มม พุทฺธสฺส สนฺติเก;

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ, มม พุทฺธสฺส สนฺติเก; ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[27]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส, วิโมกฺขาปิ จ อฏฺฐิเม;

ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา มหากจฺจายโน เถโร อิมา คาถาโย

อภาสิตฺถาติฯ

มหากจฺจายนตฺเถรสฺสาปทานํ ปฐมํฯ

2. วกฺกลิตฺเถรอปทานํ

[28]

‘‘อิโต สตสหสฺสมฺหิ, กปฺเป อุปฺปชฺชิ นายโก;

อโนมนาโม อมิโต, นาเมน ปทุมุตฺตโรฯ

[29]

‘‘ปทุมาการวทโน, ปทุมามลสุจฺฉวี;

โลเกนานุปลิตฺโตว โตเยน ปทุมํ ยถาฯ

[30]

‘‘วีโร ปทุมปตฺตกฺโข, กนฺโต จ ปทุมํ ยถา;

ปทุมุตฺตรคนฺโธว, ตสฺมา โส ปทุมุตฺตโรฯ

[31]

‘‘โลกเชฏฺโฐ จ นิมฺมาโน, อนฺธานํ นยนูปโม;

สนฺตเวโส คุณนิธิ, กรุณามติสาคโรฯ

[32]

‘‘ส กทาจิ มหาวีโร, พฺรหฺมาสุรสุรจฺจิโต;

สเทวมนุชากิณฺเณ, ชนมชฺเฌ ชินุตฺตโม [ชนุตฺตโม (สฺยา. ปี.), อนุตฺตโม (ก.) วงฺคีสตฺเถราปทาเนปิ]ฯ

[33]

‘‘วทเนน สุคนฺเธน, มธุเรน รุเตน จ;

รญฺชยํ ปริสํ สพฺพํ, สนฺถวี สาวกํ สกํฯ

[34]

‘‘สทฺธาธิมุตฺโต สุมติ, มม ทสฺสนลาลโส [ทสฺสนสาลโย (สฺยา.)];

นตฺถิ เอตาทิโส อญฺโญ, ยถายํ ภิกฺขุ วกฺกลิฯ

[35]

‘‘ตทาหํ หํสวติยํ, นคเร พฺราหฺมณตฺรโช;

หุตฺวา สุตฺวา จ ตํ วากฺยํ, ตํ ฐานมภิโรจยิํฯ

[36]

‘‘สสาวกํ ตํ วิมลํ, นิมนฺเตตฺวา ตถาคตํ;

สตฺตาหํ โภชยิตฺวาน, ทุสฺเสหจฺฉาทยิํ ตทาฯ

[37]

‘‘นิปจฺจ สิรสา ตสฺส, อนนฺตคุณสาคเร;

นิมุคฺโค ปีติสมฺปุณฺโณ, อิทํ วจนมพฺรวิํฯ

[38]

‘‘‘โย โส ตยา สนฺถวิโต, อิโต สตฺตมเก มุนิ [อิธ สทฺธาธิมุตฺโต อิสิ (สฺยา.), อิโต สตฺตมเกหนิ (สี. ปี.)];

ภิกฺขุ สทฺธาวตํ อคฺโค, ตาทิโส โหมหํ มุเน’ฯ

[39]

‘‘เอวํ วุตฺเต มหาวีโร, อนาวรณทสฺสโน;

อิมํ วากฺยํ อุทีเรสิ, ปริสาย มหามุนิฯ

[40]

‘‘‘ปสฺสเถตํ มาณวกํ, ปีตมฏฺฐนิวาสนํ;

เหมยญฺโญปจิตงฺคํ [เหมยญฺโญปวีตงฺคํ (สี.)], ชนเนตฺตมโนหรํฯ

[41]

‘‘‘เอโส อนาคตทฺธาเน, โคตมสฺส มเหสิโน;

อคฺโค สทฺธาธิมุตฺตานํ, สาวโกยํ ภวิสฺสติฯ

[42]

‘‘‘เทวภูโต มนุสฺโส วา, สพฺพสนฺตาปวชฺชิโต;

สพฺพโภคปริพฺยูฬฺโห, สุขิโต สํสริสฺสติฯ

[43]

‘‘‘สตสหสฺสิโต กปฺเป, โอกฺกากกุลสมฺภโว;

โคตโม นาม โคตฺเตน, สตฺถา โลเก ภวิสฺสติฯ

[44]

‘‘‘ตสฺส ธมฺเมสุ ทายาโท, โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต;

วกฺกลิ นาม นาเมน, เหสฺสติ สตฺถุ สาวโก’ฯ

[45]

‘‘เตน กมฺมวิเสเสน, เจตนาปณิธีหิ จ;

ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ, ตาวติํสมคจฺฉหํฯ

[46]

‘‘สพฺพตฺถ สุขิโต หุตฺวา, สํสรนฺโต ภวาภเว;

สาวตฺถิยํ ปุเร ชาโต, กุเล อญฺญตเร อหํฯ

[47]

‘‘โนนีตสุขุมาลํ มํ, ชาตปลฺลวโกมลํ;

มนฺทํ อุตฺตานสยนํ, ปิสาจภยตชฺชิตาฯ

[48]

‘‘ปาทมูเล มเหสิสฺส, สาเยสุํ ทีนมานสา;

อิมํ ททาม เต นาถ, สรณํ โหหิ นายกฯ

[49]

‘‘ตทา ปฏิคฺคหิ โส มํ, ภีตานํ สรโณ มุนิ;

ชาลินา จกฺกงฺกิเตน [สงฺกลงฺเกน (สี.)], มุทุโกมลปาณินาฯ

[50]

‘‘ตทา ปภุติ เตนาหํ, อรกฺเขยฺเยน รกฺขิโต;

สพฺพเวรวินิมุตฺโต [สพฺพพฺยาธิวินิมุตฺโต (สฺยา.), สพฺพูปธิวินิมุตฺโต (ปี.)], สุเขน ปริวุทฺธิโตฯ

[51]

‘‘สุคเตน วินา ภูโต, อุกฺกณฺฐามิ มุหุตฺตกํ;

ชาติยา สตฺตวสฺโสหํ, ปพฺพชิํ อนคาริยํฯ

[52]

‘‘สพฺพปารมิสมฺภูตํ, นีลกฺขินยนํ [ลงฺกินีลยนํ (สี.)] วรํ;

รูปํ สพฺพสุภากิณฺณํ, อติตฺโต วิหรามหํ [วิหยามหํ (สี. ปี.)]ฯ

[53]

‘‘พุทฺธรูปรติํ [พุทฺโธ รูปรติํ (สี.)] ญตฺวา, ตทา โอวทิ มํ ชิโน;

‘อลํ วกฺกลิ กิํ รูเป, รมเส พาลนนฺทิเตฯ

[54]

‘‘‘โย หิ ปสฺสติ สทฺธมฺมํ, โส มํ ปสฺสติ ปณฺฑิโต;

อปสฺสมาโน สทฺธมฺมํ, มํ ปสฺสมฺปิ น ปสฺสติฯ

[55]

‘‘‘อนนฺตาทีนโว กาโย, วิสรุกฺขสมูปโม;

อาวาโส สพฺพโรคานํ, ปุญฺโช ทุกฺขสฺส เกวโลฯ

[56]

‘‘‘นิพฺพินฺทิย ตโต รูเป, ขนฺธานํ อุทยพฺพยํ;

ปสฺส อุปกฺกิเลสานํ, สุเขนนฺตํ คมิสฺสติ’ฯ

[57]

‘‘เอวํ เตนานุสิฏฺโฐหํ, นายเกน หิเตสินา;

คิชฺฌกูฏํ สมารุยฺห, ฌายามิ คิริกนฺทเรฯ

[58]

‘‘ฐิโต ปพฺพตปาทมฺหิ, อสฺสาสยิ [มมาหโส (สี.)] มหามุนิ;

วกฺกลีติ ชิโน วาจํ, ตํ สุตฺวา มุทิโต อหํฯ

[59]

‘‘ปกฺขนฺทิํ เสลปพฺภาเร, อเนกสตโปริเส;

ตทา พุทฺธานุภาเวน, สุเขเนว มหิํ คโตฯ

[60]

‘‘ปุโนปิ [ปุนาปิ (สฺยา.), มุนิ มํ (ก.)] ธมฺมํ เทเสติ, ขนฺธานํ อุทยพฺพยํ;

ตมหํ ธมฺมมญฺญาย, อรหตฺตมปาปุณิํฯ

[61]

‘‘สุมหาปริสมชฺเฌ , ตทา มํ จรณนฺตโค;

อคฺคํ สทฺธาธิมุตฺตานํ, ปญฺญเปสิ มหามติฯ

[62]

‘‘สตสหสฺสิโต กปฺเป, ยํ กมฺมมกริํ ตทา;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

[63]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[64]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[65]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา วกฺกลิตฺเถโร อิมา คาถาโย

อภาสิตฺถาติฯ

วกฺกลิตฺเถรสฺสาปทานํ ทุติยํฯ

3. มหากปฺปินตฺเถรอปทานํ

[66]

‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพธมฺมาน ปารคู;

อุทิโต อชฏากาเส [ชคทากาเส (สี.), ชลทากาเส (ปี.)], รวีว สรทมฺพเรฯ

[67]

‘‘วจนาภาย โพเธติ, เวเนยฺยปทุมานิ โส;

กิเลสปงฺกํ โสเสติ, มติรํสีหิ นายโกฯ

[68]

‘‘ติตฺถิยานํ ยเส [ยโส (สี. ปี.)] หนฺติ, ขชฺโชตาภา ยถา รวิ;

สจฺจตฺถาภํ ปกาเสติ, รตนํว ทิวากโรฯ

[69]

‘‘คุณานํ อายติภูโต, รตนานํว สาคโร;

ปชฺชุนฺโนริว ภูตานิ, ธมฺมเมเฆน วสฺสติฯ

[70]

‘‘อกฺขทสฺโส ตทา อาสิํ, นคเร หํสสวฺหเย;

อุเปจฺจ ธมฺมมสฺโสสิํ, ชลชุตฺตมนามิโนฯ

[71]

‘‘โอวาทกสฺส ภิกฺขูนํ, สาวกสฺส กตาวิโน;

คุณํ ปกาสยนฺตสฺส, ตปฺปยนฺตสฺส [โตสยนฺตสฺส (สี.), หาสยนฺตสฺส (สฺยา.), วาสยนฺตสฺส (ปี.)] เม มนํฯ

[72]

‘‘สุตฺวา ปตีโต สุมโน, นิมนฺเตตฺวา ตถาคตํ;

สสิสฺสํ โภชยิตฺวาน, ตํ ฐานมภิปตฺถยิํฯ

[73]