เมนู

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[79]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[80]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อามณฺฑผลทายโก เถโร อิมา

คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

อามณฺฑผลทายกตฺเถรสฺสาปทานํ นวมํฯ

10. สุคนฺธตฺเถรอปทานํ

[81]

‘‘อิมมฺหิ ภทฺทเก กปฺเป, พฺรหฺมพนฺธุ มหายโส;

กสฺสโป นาม โคตฺเตน [นาเมน (สพฺพตฺถ)], อุปฺปชฺชิ วทตํ วโรฯ

[82]

‘‘อนุพฺยญฺชนสมฺปนฺโน, พาตฺติํสวรลกฺขโณ;

พฺยามปฺปภาปริวุโต, รํสิชาลสโมตฺถโฏ [รํสิชาลสโมสโฏ (สี. ปี.)]

[83]

‘‘อสฺสาเสตา ยถา จนฺโท, สูริโยว ปภงฺกโร;

นิพฺพาเปตา ยถา เมโฆ, สาคโรว คุณากโรฯ

[84]

‘‘ธรณีริว สีเลน, หิมวาว สมาธินา;

อากาโส วิย ปญฺญาย, อสงฺโค อนิโล ยถาฯ

[85]

‘‘ส กทาจิ มหาวีโร, ปริสาสุ วิสารโท;

สจฺจานิ สมฺปกาเสติ, อุทฺธรนฺโต มหาชนํฯ

[86]

‘‘ตทา หิ พาราณสิยํ, เสฏฺฐิปุตฺโต มหายโส;

อาสหํ ธนธญฺญสฺส [อนนฺตธนธญฺญสฺส (ก.)], ปหูตสฺส พหู ตทาฯ

[87]

‘‘ชงฺฆาวิหารํ วิจรํ, มิคทายมุเปจฺจหํ [มุเปสหํ (ก.)];

อทฺทสํ วิรชํ พุทฺธํ, เทเสนฺตํ อมตํ ปทํฯ

[88]

‘‘วิสฏฺฐกนฺตวจนํ , กรวีกสมสฺสรํ;

หํสรุเตหิ [หํสทุนฺทุภิ (สฺยา. ปี.)] นิคฺโฆสํ, วิญฺญาเปนฺตํ มหาชนํฯ

[89]

‘‘ทิสฺวา เทวาติเทวํ ตํ, สุตฺวาว มธุรํ คิรํ;

ปหายนปฺปเก โภเค, ปพฺพชิํ อนคาริยํฯ

[90]

‘‘เอวํ ปพฺพชิโต จาหํ, น จิเรน พหุสฺสุโต;

อโหสิํ ธมฺมกถิโก, วิจิตฺตปฏิภาณวาฯ

[91]

‘‘มหาปริสมชฺเฌหํ, หฏฺฐจิตฺโต ปุนปฺปุนํ;

วณฺณยิํ เหมวณฺณสฺส, วณฺณํ วณฺณวิสารโทฯ

[92]

‘‘เอส ขีณาสโว พุทฺโธ, อนีโฆ ฉินฺนสํสโย;

สพฺพกมฺมกฺขยํ ปตฺโต, วิมุตฺโตปธิสงฺขเยฯ

[93]

‘‘เอส โส ภควา พุทฺโธ, เอส สีโห อนุตฺตโร;

สเทวกสฺส โลกสฺส, พฺรหฺมจกฺกปฺปวตฺตโกฯ

[94]

‘‘ทนฺโต ทเมตา สนฺโต จ, สเมตา นิพฺพุโต อิสิ;

นิพฺพาเปตา จ อสฺสตฺโถ, อสฺสาเสตา มหาชนํฯ

[95]

‘‘วีโร สูโร จ วิกฺกนฺโต [ธีโร จ (สี. ปี.)], ปญฺโญ การุณิโก วสี;

วิชิตาวี จ ส ชิโน, อปฺปคพฺโพ อนาลโยฯ

[96]

‘‘อเนญฺโช อจโล ธีมา, อโมโห อสโม มุนิ;

โธรยฺโห อุสโภ นาโค, สีโห สกฺโก ครูสุปิฯ

[97]

‘‘วิราโค วิมโล พฺรหฺมา, วาที สูโร รณญฺชโห;

อขิโล จ วิสลฺโล จ, อสโม สํยโต [วุสโภ (สฺยา.), ปยโต (ปี.)] สุจิฯ

[98]

‘‘พฺราหฺมโณ สมโณ นาโถ, ภิสกฺโก สลฺลกตฺตโก;

โยโธ พุทฺโธ สุตาสุโต [สุโต สุโต (สี. ปี.)], อจโล มุทิโต สิโต [ทิโต (สี.)]

[99]

‘‘ธาตา ธตา จ สนฺติ จ, กตฺตา เนตา ปกาสิตา;

สมฺปหํสิตา เภตฺตา จ, เฉตฺตา โสตา ปสํสิตาฯ

[100]

‘‘อขิโล จ วิสลฺโล จ, อนีโฆ อกถํกถี;

อเนโช วิรโช กตฺตา, คนฺธา วตฺตา ปสํสิตาฯ

[101]

‘‘ตาเรตา อตฺถกาเรตา, กาเรตา สมฺปทาริตา;

ปาเปตา สหิตา กนฺตา, หนฺตา อาตาปี ตาปโส [หนฺตา, ตาปิตา จ วิโสสิตา (สฺยา.)]

[102]

‘‘สมจิตฺโต [สจฺจฏฺฐิโต (สฺยา.)] สมสโม, อสหาโย ทยาลโย [ทยาสโย (สี.)];

อจฺเฉรสตฺโต [อจฺเฉรมนฺโต (สฺยา.)] อกุโห, กตาวี อิสิสตฺตโมฯ

[103]

‘‘นิตฺติณฺณกงฺโข นิมฺมาโน, อปฺปเมยฺโย อนูปโม;

สพฺพวากฺยปถาตีโต, สจฺจ เนยฺยนฺตคู [สพฺพเนยฺยนฺติโก (สฺยา.)] ชิโนฯ

[104]

‘‘สตฺตสารวเร [สตรํสีวเร (สฺยา.)] ตสฺมิํ, ปสาโท อมตาวโห;

ตสฺมา พุทฺเธ จ ธมฺเม จ, สงฺเฆ สทฺธา มหตฺถิกา [มหิทฺธิกา (สี. ก.)]

[105]

‘‘คุเณหิ เอวมาทีหิ, ติโลกสรณุตฺตมํ;

วณฺเณนฺโต ปริสามชฺเฌ, อกํ [กถิํ (สฺยา.)] ธมฺมกถํ อหํฯ

[106]

‘‘ตโต จุตาหํ ตุสิเต, อนุโภตฺวา มหาสุขํ;

ตโต จุโต มนุสฺเสสุ, ชาโต โหมิ สุคนฺธิโกฯ

[107]

‘‘นิสฺสาโส มุขคนฺโธ จ, เทหคนฺโธ ตเถว เม;

เสทคนฺโธ จ สตตํ, สพฺพคนฺโธว โหติ เม [สพฺพคนฺโธติเสติ เม (สี. ปี.)]

[108]

‘‘มุขคนฺโธ สทา มยฺหํ, ปทุมุปฺปลจมฺปโก;

ปริสนฺโต [อาทิสนฺโต (สี.), อติกนฺโต (สฺยา.), อติสนฺโต (ปี.)] สทา วาติ, สรีโร จ ตเถว เมฯ

[109]

‘‘คุณตฺถวสฺส สพฺพนฺตํ, ผลํ ตุ [ผลนฺตํ (สฺยา.)] ปรมพฺภุตํ;

เอกคฺคมนสา สพฺเพ, วณฺณยิสฺสํ [ภาสิตสฺส (สฺยา.)] สุณาถ เมฯ

[110]

‘‘คุณํ พุทฺธสฺส วตฺวาน, หิตาย จ น สทิสํ [หิตาย ชนสนฺธิสุ (สี. ปี.), หิตาย นํ สุขาวหํ (สฺยา.)];

สุขิโต [สุจิตฺโต (สฺยา.)] โหมิ สพฺพตฺถ, สงฺโฆ วีรสมายุโต [สรทฺธนิสมายุโต (สี.)]

[111]

‘‘ยสสฺสี สุขิโต กนฺโต, ชุติมา ปิยทสฺสโน;

วตฺตา อปริภูโต จ, นิทฺโทโส ปญฺญวา ตถาฯ

[112]

‘‘ขีเณ อายุสิ [ปาสุสิ (สฺยา.)] นิพฺพานํ, สุลภํ พุทฺธภตฺติโน;

เตสํ เหตุํ ปวกฺขามิ, ตํ สุณาถ ยถาตถํฯ

[113]

‘‘สนฺตํ ยสํ ภควโต, วิธินา อภิวาทยํ;

ตตฺถ ตตฺถูปปนฺโนปิ [ยตฺถ ตตฺถูปปนฺโนปิ (สี. ปี.)], ยสสฺสี เตน โหมหํฯ

[114]

‘‘ทุกฺขสฺสนฺตกรํ พุทฺธํ, ธมฺมํ สนฺตมสงฺขตํ;

วณฺณยํ สุขโท อาสิํ, สตฺตานํ สุขิโต ตโตฯ

[115]

‘‘คุณํ วทนฺโต พุทฺธสฺส, พุทฺธปีติสมายุโต;

สกนฺติํ ปรกนฺติญฺจ, ชนยิํ เตน กนฺติมาฯ

[116]

‘‘ชิโน เต ติตฺถิกากิณฺเณ [ชโนเฆ ติตฺถกากิณฺเณ (สี. ปี.), ชิโน โย ติตฺถิกาติณฺโณ (สฺยา.)], อภิภุยฺย กุติตฺถิเย;

คุณํ วทนฺโต โชเตสิํ [โถเมสิํ (สฺยา.)], นายกํ ชุติมา ตโตฯ

[117]

‘‘ปิยการี ชนสฺสาปิ, สมฺพุทฺธสฺส คุณํ วทํ;

สรโทว สสงฺโกหํ, เตนาสิํ ปิยทสฺสโนฯ

[118]

‘‘ยถาสตฺติวเสนาหํ , สพฺพวาจาหิ สนฺถวิํ;

สุคตํ เตน วาคิโส, วิจิตฺตปฏิภานวาฯ

[119]

‘‘เย พาลา วิมติํ ปตฺตา, ปริโภนฺติ มหามุนิํ;

นิคฺคหิํ เต สทฺธมฺเมน, ปริภูโต น เตนหํ [ปริภูเตน เตนหํ (สฺยา.)]

[120]

‘‘พุทฺธวณฺเณน สตฺตานํ, กิเลเส อปเนสหํ;

นิกฺกิเลสมโน โหมิ, ตสฺส กมฺมสฺส วาหสาฯ

[121]

‘‘โสตูนํ วุทฺธิมชนิํ [พุทฺธิมชนิํ (สี. ปี.)], พุทฺธานุสฺสติเทสโก;

เตนาหมาสิํ [เตนาปิ จาสิํ (สฺยา.)] สปฺปญฺโญ, นิปุณตฺถวิปสฺสโกฯ

[122]

‘‘สพฺพาสวปริกฺขีโณ, ติณฺณสํสารสาคโร;

สิขีว อนุปาทาโน, ปาปุณิสฺสามิ นิพฺพุติํฯ

[123]

‘‘อิมสฺมิํเยว กปฺปสฺมิํ, ยมหํ สนฺถวิํ ชินํ;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธวณฺณสฺสิทํ ผลํฯ

[124]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[125]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[126]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา สุคนฺโธ เถโร อิมา คาถาโย

อภาสิตฺถาติฯ

สุคนฺธตฺเถรสฺสาปทานํ ทสมํฯ

ติณทายกวคฺโค เตปญฺญาสโมฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

ติณโท มญฺจโท เจว, สรณพฺภญฺชนปฺปโท;

สุปโฏ ทณฺฑทายี จ, เนลปูชี ตเถว จฯ

โพธิสมฺมชฺชโก มณฺโฑ, สุคนฺโธ ทสโมติ จ;

คาถาสตํ สเตวีสํ, คณิตญฺเจตฺถ สพฺพโสฯ

54. กจฺจายนวคฺโค