‘‘คาเม วา ยทิ วารญฺเญ, ปพฺภาเรสุ คุหาสุ วา;

มม สงฺกปฺปมญฺญาย, โภชนํ โหติ เม สทาฯ

[158]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[159]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[160]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อุปสีโว [อุปสิโว (ก.)] เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

อุปสีวตฺเถรสฺสาปทานํ ปญฺจมํฯ

6. นนฺทกตฺเถรอปทานํ

[161]

‘‘มิคลุทฺโท ปุเร อาสิํ, อรญฺเญ กานเน อหํ;

ปสทํ มิคเมสนฺโต, สยมฺภุํ อทฺทสํ อหํ [ชินํ (สี.)]ฯ

[162]

‘‘อนุรุทฺโธ นาม สมฺพุทฺโธ, สยมฺภู อปราชิโต;

วิเวกกาโม โส ธีโร, วนมชฺโฌคหี ตทาฯ

[163]

‘‘จตุทณฺเฑ คเหตฺวาน, จตุฏฺฐาเน ฐเปสหํ;

มณฺฑปํ สุกตํ กตฺวา, ปทฺมปุปฺเผหิ ฉาทยิํฯ

[164]

‘‘มณฺฑปํ ฉาทยิตฺวาน, สยมฺภุํ อภิวาทยิํ;

ธนุํ ตตฺเถว นิกฺขิปฺป, ปพฺพชิํ อนคาริยํฯ

[165]

‘‘นจิรํ ปพฺพชิตสฺส [ปพฺพชิตสฺส อจิรํ (สี.)], พฺยาธิ เม อุทปชฺชถ;

ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวาน, ตตฺถ กาลงฺกโต อหํฯ

[166]

‘‘ปุพฺพกมฺเมน สํยุตฺโต, ตุสิตํ อคมาสหํ;

ตตฺถ โสณฺณมยํ พฺยมฺหํ, นิพฺพตฺตติ ยทิจฺฉกํฯ

[167]

‘‘สหสฺสยุตฺตํ หยวาหิํ, ทิพฺพยานมธิฏฺฐิโต;

อารุหิตฺวาน ตํ ยานํ, คจฺฉามหํ ยทิจฺฉกํฯ

[168]

‘‘ตโต เม นิยฺยมานสฺส, เทวภูตสฺส เม สโต;

สมนฺตา โยชนสตํ, มณฺฑโป เม ธรียติฯ

[169]

‘‘สยเนหํ ตุวฏฺฏามิ, อจฺฉนฺเน [อจฺจนฺตํ (สี.), อจฺจนฺต (ปี.)] ปุปฺผสนฺถเต;

อนฺตลิกฺขา จ ปทุมา, วสฺสนฺเต นิจฺจกาลิกํฯ

[170]

‘‘มรีจิเก ผนฺทมาเน, ตปฺปมาเน จ อาตเป;

น มํ ตาเปติ อาตาโป, มณฺฑปสฺส อิทํ ผลํฯ

[171]

‘‘ทุคฺคติํ สมติกฺกนฺโต, อปายา ปิหิตา มม;

มณฺฑเป รุกฺขมูเล วา, สนฺตาโป เม น วิชฺชติฯ

[172]

‘‘มหีสญฺญํ อธิฏฺฐาย, โลณโตยํ ตรามหํ;

ตสฺส เม สุกตํ กมฺมํ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

[173]

‘‘อปถมฺปิ [อพฺภมฺหิ (สฺยา. ก.)] ปถํ กตฺวา, คจฺฉามิ อนิลญฺชเส;

อโห เม สุกตํ กมฺมํ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

[174]

‘‘ปุพฺเพนิวาสํ ชานามิ, ทิพฺพจกฺขุ วิโสธิตํ;

อาสวา เม ปริกฺขีณา, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

[175]

‘‘ชหิตา ปุริมา ชาติ, พุทฺธสฺส โอรโส อหํ;

ทายาโทมฺหิ จ สทฺธมฺเม, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

[176]

‘‘อาราธิโตมฺหิ สุคตํ, โคตมํ สกฺยปุงฺควํ;

ธมฺมธโช ธมฺมทายาโท [ธมฺมาทาโส (ก.)], พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

[177]

‘‘อุปฏฺฐิตฺวาน สมฺพุทฺธํ, โคตมํ สกฺยปุงฺควํ;

ปารงฺคมนิยํ มคฺคํ, อปุจฺฉิํ โลกนายกํฯ

[178]

‘‘อชฺฌิฏฺโฐ กถยี พุทฺโธ, คมฺภีรํ นิปุณํ ปทํ;

ตสฺสาหํ ธมฺมํ สุตฺวาน, ปตฺโตมฺหิ อาสวกฺขยํฯ

[179]

‘‘อโห เม สุกตํ กมฺมํ, ปริมุตฺโตมฺหิ ชาติยา;

สพฺพาสวปริกฺขีโณ, นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโวฯ

[180]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[181]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[182]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา นนฺทโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

นนฺทกตฺเถรสฺสาปทานํ ฉฏฺฐํฯ

7. เหมกตฺเถรอปทานํ

[183]

‘‘ปพฺภารกูฏํ นิสฺสาย, อโนโม นาม ตาปโส;

อสฺสมํ สุกตํ กตฺวา, ปณฺณสาเล วสี ตทาฯ

[184]

‘‘สิทฺธํ ตสฺส ตโป กมฺมํ, สิทฺธิปตฺโต สเก พเล;

สกสามญฺญวิกฺกนฺโต, อาตาปี นิปโก มุนิฯ

[185]

‘‘วิสารโท สสมเย, ปรวาเท จ โกวิโท;

ปฏฺโฐ ภูมนฺตลิกฺขมฺหิ, อุปฺปาตมฺหิ จ โกวิโทฯ

[186]

‘‘วีตโสโก นิรารมฺโภ, อปฺปาหาโร อโลลุโป;

ลาภาลาเภน สนฺตุฏฺโฐ, ฌายี ฌานรโต มุนิฯ

[187]

‘‘ปิยทสฺสี นาม สมฺพุทฺโธ, อคฺโค การุณิโก มุนิ;

สตฺเต ตาเรตุกาโม โส, กรุณาย ผรี ตทาฯ

[188]

‘‘โพธเนยฺยํ ชนํ ทิสฺวา, ปิยทสฺสี มหามุนิ;

จกฺกวาฬสหสฺสมฺปิ, คนฺตฺวา โอวทเต มุนิฯ

[189]

‘‘มมุทฺธริตุกาโม โส, มมสฺสมมุปาคมิ;

น ทิฏฺโฐ เม ชิโน ปุพฺเพ, น สุโตปิ จ กสฺสจิฯ

[190]

‘‘อุปฺปาตา สุปินา มยฺหํ, ลกฺขณา สุปฺปกาสิตา;

ปฏฺโฐ ภูมนฺตลิกฺขมฺหิ, นกฺขตฺตปทโกวิโทฯ

[191]

‘‘โสหํ พุทฺธสฺส สุตฺวาน, ตตฺถ จิตฺตํ ปสาทยิํ;

ติฏฺฐนฺโต [ภุญฺชนฺโต (สี. ปี. ก.)] วา นิสินฺโน วา, สรามิ นิจฺจกาลิกํฯ

[192]

‘‘มยิ เอวํ สรนฺตมฺหิ, ภควาปิ อนุสฺสริ;

พุทฺธํ อนุสฺสรนฺตสฺส, ปีติ เม โหติ ตาวเทฯ

[193]