‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา คิริมานนฺโท เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

คิริมานนฺทตฺเถรสฺสาปทานํ สตฺตมํฯ

8. สฬลมณฺฑปิยตฺเถรอปทานํ

[449]

‘‘นิพฺพุเต กกุสนฺธมฺหิ, พฺราหฺมณมฺหิ วุสีมติ;

คเหตฺวา สฬลํ มาลํ, มณฺฑปํ การยิํ อหํฯ

[450]

‘‘ตาวติํสคโต สนฺโต, ลภามิ พฺยมฺหมุตฺตมํ;

อญฺเญ เทเวติโรจามิ, ปุญฺญกมฺมสฺสิทํ ผลํฯ

[451]

‘‘ทิวา วา ยทิ วา รตฺติํ, จงฺกมนฺโต ฐิโต จหํ;

ฉนฺโน สฬลปุปฺเผหิ, ปุญฺญกมฺมสฺสิทํ ผลํฯ

[452]

‘‘อิมสฺมิํเยว กปฺปมฺหิ, ยํ พุทฺธมภิปูชยิํ;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

[453]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[454]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[455]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา สฬลมณฺฑปิโย เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

สฬลมณฺฑปิยตฺเถรสฺสาปทานํ อฏฺฐมํฯ

9. สพฺพทายกตฺเถรอปทานํ

[456]

‘‘มหาสมุทฺทํ โอคยฺห, ภวนํ เม สุนิมฺมิตํ;

สุนิมฺมิตา โปกฺขรณี, จกฺกวากปกูชิตาฯ

[457]

‘‘มนฺทาลเกหิ สญฺฉนฺนา, ปทุมุปฺปลเกหิ จ;

นที จ สนฺทเต ตตฺถ, สุปติตฺถา มโนรมาฯ

[458]

‘‘มจฺฉกจฺฉปสญฺฉนฺนา , นานาทิชสโมตฺถตา;

มยูรโกญฺจาภิรุทา, โกกิลาทีหิ วคฺคุหิฯ

[459]

‘‘ปาเรวตา รวิหํสา จ, จกฺกวากา นทีจรา;

ทินฺทิภา สาฬิกา เจตฺถ, ปมฺมกา [ปมฺปกา (สี.), จปฺปกา (สฺยา.)] ชีวชีวกาฯ

[460]

‘‘หํสา โกญฺจาปิ นทิตา [โกญฺจาภินทิตา (สี. สฺยา.)], โกสิยา ปิงฺคลา พหู;

สตฺตรตนสมฺปนฺนา, มณิมุตฺติกวาลุกาฯ

[461]

‘‘สพฺพโสณฺณมยา รุกฺขา, นานาคนฺธสเมริตา;

อุชฺโชเตนฺติ ทิวารตฺติํ, ภวนํ สพฺพกาลิกํฯ

[462]

‘‘สฏฺฐิ ตูริยสหสฺสานิ, สายํ ปาโต ปวชฺชเร;

โสฬสิตฺถิสหสฺสานิ, ปริวาเรฏฺติ มํ สทาฯ

[463]

‘‘อภินิกฺขมฺม ภวนา, สุเมธํ โลกนายกํ;

ปสนฺนจิตฺโต สุมโน, วนฺทยิํ ตํ มหายสํฯ

[464]

‘‘สมฺพุทฺธํ อภิวาเทตฺวา, สสงฺฆํ ตํ นิมนฺตยิํ;

อธิวาเสสิ โส ธีโร, สุเมโธ โลกนายโกฯ

[465]

‘‘มม ธมฺมกถํ กตฺวา, อุยฺโยเชสิ มหามุนิ;

สมฺพุทฺธํ อภิวาเทตฺวา, ภวนํ เม อุปาคมิํฯ

[466]

‘‘อามนฺตยิํ ปริชนํ, สพฺเพ สนฺนิปตาถ [สนฺนิปตตฺถ (ก.)] โว;

ปุพฺพณฺหสมยํ พุทฺโธ, ภวนํ อาคมิสฺสติฯ

[467]

‘‘ลาภา อมฺหํ สุลทฺธํ โน, เย วสาม ตวนฺติเก;

มยมฺปิ พุทฺธเสฏฺฐสฺส, ปูชํ กสฺสาม สตฺถุโนฯ

[468]

‘‘อนฺนปนํ ปฏฺฐเปตฺวา, กาลํ อาโรจยิํ อหํ;

วสีสตสหสฺเสหิ, อุเปสิ โลกนายโกฯ

[469]

‘‘ปญฺจงฺคิเกหิ ตูริเยหิ, ปจฺจุคฺคมนมกาสหํ;

สพฺพโสณฺณมเย ปีเฐ, นิสีทิ ปุริสุตฺตโมฯ

[470]

‘‘อุปริจฺฉทนํ อาสิ, สพฺพโสณฺณมยํ ตทา;

พีชนิโย ปวายนฺติ, ภิกฺขุสงฺฆสฺส อนฺตเรฯ

[471]

‘‘ปหูเตนนฺนปาเนน , ภิกฺขุสงฺฆมตปฺปยิํ;

ปจฺเจกทุสฺสยุคเฬ, ภิกฺขุสงฺฆสฺสทาสหํฯ

[472]

‘‘ยํ วทนฺติ สุเมโธติ, โลกาหุติปฏิคฺคหํ;

ภิกฺขุสงฺเฆ นิสีทิตฺวา, อิมา คาถา อภาสถฯ

[473]

‘‘โย เม อนฺเนน ปาเนน, สพฺเพ อิเม จ ตปฺปยิํ;

ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ, สุณาถ มม ภาสโตฯ

[474]

‘‘อฏฺฐารเส กปฺปสเต, เทวโลเก รมิสฺสติ;

สหสฺสกฺขตฺตุํ ราชา จ, จกฺกวตฺตี ภวิสฺสติฯ

[475]

‘‘อุปฺปชฺชติ [อุปคจฺฉติ (สี.)] ยํ โยนิํ, เทวตฺตํ อถ มานุสํ;

สพฺพทา สพฺพโสวณฺณํ, ฉทนํ ธารยิสฺสติฯ

[476]

‘‘ติํสกปฺปสหสฺสมฺหิ, โอกฺกากกุสลสมฺภโว;

โคตโม นาม โคตฺเตน, สตฺถา โลเก ภวิสฺสติฯ

[477]

‘‘ตสฺส ธมฺเมสุ ทายาโท, โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต;

สพฺพาสเว ปริญฺญาย, นิพฺพายิสฺสตินาสโวฯ

[478]

‘‘‘ภิกฺขุสงฺเฆ นิสีทิตฺวา, สีหนาทํ นทิสฺสติ;

จิตเก ฉตฺตํ ธาเรนฺติ, เหฏฺฐา ฉตฺตมฺหิ ฑยฺหถ’ฯ

[479]

‘‘สามญฺญํ เม อนุปฺปตฺตํ, กิเลสา ฌาปิตา มยา;

มณฺฑเป รุกฺขมูเล วา, สนฺตาโป เม น วิชฺชติฯ

[480]

‘‘ติํสกปฺปสหสฺสมฺหิ , ยํ ทานมททิํ ตทา;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, สพฺพทานสฺสิทํ ผลํฯ

[481]

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

[482]

‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

[483]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา สพฺพทายโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

สพฺพทายกตฺเถรสฺสาปทานํ นวมํฯ

10. อชิตตฺเถรอปทานํ

[484]

‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพธมฺมาน ปารคู;

อชฺโฌคาเหตฺวา หิมวนฺตํ, นิสีทิ โลกนายโกฯ

[485]

‘‘นาหํ อทฺทกฺขิํ [ปสฺสามิ (?)] สมฺพุทฺธํ, นปิ สทฺทํ สุโณมหํ;

มม ภกฺขํ คเวสนฺโต, อาหิณฺฑามิ วเน อหํ [ตทา (สี.)]ฯ

[486]

‘‘ตตฺถทฺทสฺสาสิํ สมฺพุทฺธํ, ทฺวตฺติํสวรลกฺขณํ;

ทิสฺวาน วิตฺติมาปชฺชิํ [จิตฺตมาปชฺชิ (สี.), จิตฺตมาปชฺชิํ (สฺยา.)], สตฺโต โก นามยํ ภเวฯ

[487]

‘‘ลกฺขณานิ วิโลเกตฺวา, มม วิชฺชํ อนุสฺสริํ;

สุตญฺหิ เมตํ วุฑฺฒานํ, ปณฺฑิตานํ สุภาสิตํฯ

[488]

‘‘เตสํ ยถา ตํ วจนํ, อยํ พุทฺโธ ภวิสฺสติ;

ยํนูนาหํ สกฺกเรยฺยํ, คติํ เม โสธยิสฺสติฯ

[489]

‘‘ขิปฺปํ อสฺสมมาคนฺตฺวา, มธุเตลํ คหิํ อหํ;

โกลมฺพกํ คเหตฺวาน, อุปคจฺฉิํ วินายกํ [นราสภํ (สี.)]ฯ

[490]

‘‘ติทณฺฑเก คเหตฺวาน, อพฺโภกาเส ฐเปสหํ;

ปทีปํ ปชฺชลิตฺวาน, อฏฺฐกฺขตฺตุํ อวนฺทหํฯ

[491]

‘‘สตฺตรตฺตินฺทิวํ พุทฺโธ, นิสีทิ ปุริสุตฺตโม;

ตโต รตฺยา วิวสาเน, วุฏฺฐาสิ โลกนายโกฯ

[492]

‘‘ปสนฺนจิตฺโต สุมโน, สพฺพรตฺตินฺทิวํ อหํ;

ทีปํ พุทฺธสฺส ปาทาสิํ, ปสนฺโน เสหิ ปาณิภิฯ

[493]

‘‘สพฺเพ วนา คนฺธมยา, ปพฺพเต คนฺธมาทเน;

พุทฺธสฺส อานุภาเวน, อาคจฺฉุํ พุทฺธสนฺติกํ [อุปคจฺฉุํ ตทา ชินํ (สี.)]ฯ

[494]

‘‘เย เกจิ ปุปฺผคนฺธาเส, ปุปฺผิตา ธรณีรุหา;

พุทฺธสฺส อานุภาเวน, สพฺเพ สนฺนิปตุํ ตทาฯ

[495]

‘‘ยาวตา หิมวนฺตมฺหิ, นาคา จ ครุฬา อุโภ;

ธมฺมญฺจ โสตุกามา เต, อาคจฺฉุํ พุทฺธสนฺติกํฯ

[496]