‘‘‘โกเสยฺยกมฺพลิยานิ [โกเสยฺยกมฺพลียานิ (สี.)], โขมกปฺปาสิกานิ จ;

มหคฺฆานิ จ ทุสฺสานิ, ปฏิลจฺฉติยํ นโรฯ

[104]

‘‘‘มนสา ปตฺถิตํ สพฺพํ, ปฏิลจฺฉติยํ นโร;

เอกทุสฺสสฺส วิปากํ, อนุโภสฺสติ สพฺพทาฯ

[105]

‘‘‘โส ปจฺฉา ปพฺพชิตฺวาน, สุกฺกมูเลน โจทิโต;

โคตมสฺส ภควโต, ธมฺมํ สจฺฉิกริสฺสติ’ฯ

[106]

‘‘อโห เม สุกตํ กมฺมํ, สพฺพญฺญุสฺส มเหสิโน;

เอกาหํ สาฏกํ ทตฺวา, ปตฺโตมฺหิ อมตํ ปทํฯ

[107]

‘‘มณฺฑเป รุกฺขมูเล วา, วสโต สุญฺญเก ฆเร;

ธาเรติ ทุสฺสฉทนํ, สมนฺตา พฺยามโต มมฯ

[108]

‘‘อวิญฺญตฺตํ นิวาเสมิ [อวิญฺญตฺตานิ เสวามิ (?)], จีวรํ ปจฺจยญฺจหํ;

ลาภี [ลาภิมฺหิ (สฺยา.)] อนฺนสฺส ปานสฺส, อุตฺตเรยฺยสฺสิทํ ผลํฯ

[109]

‘‘สตสหสฺสิโต กปฺเป, ยํ กมฺมมกริํ ตทา;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, วตฺถทานสฺสิทํ ผลํฯ

[110]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อุตฺตเรยฺยทายโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

อุตฺตเรยฺยทายกตฺเถรสฺสาปทานํ อฏฺฐมํฯ

9. ธมฺมสวนิยตฺเถรอปทานํ

[111]

‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพธมฺมาน ปารคู;

จตุสจฺจํ ปกาเสนฺโต, สนฺตาเรสิ พหุํ ชนํฯ

[112]

‘‘อหํ เตน สมเยน, ชฏิโล อุคฺคตาปโน;

ธุนนฺโต วากจีรานิ, คจฺฉามิ อมฺพเร ตทาฯ

[113]

‘‘พุทฺธเสฏฺฐสฺส อุปริ, คนฺตุํ น วิสหามหํ;

ปกฺขีว เสลมาสชฺช [เสลมาปชฺช (สฺยา.)], คมนํ น ลภามหํฯ

[114]

‘‘น เม อิทํ ภูตปุพฺพํ, อิริยสฺส วิโกปนํ;

ทเก ยถา อุมฺมุชฺชิตฺวา, เอวํ คจฺฉามิ อมฺพเรฯ

[115]

‘‘อุฬารภูโต มนุโช, เหฏฺฐาสีโน [เหฏฺฐาปิ โน (ก.)] ภวิสฺสติ;

หนฺท เมนํ คเวสิสฺสํ, อปิ อตฺถํ ลเภยฺยหํฯ

[116]

‘‘โอโรหนฺโต อนฺตลิกฺขา, สทฺทมสฺโสสิ สตฺถุโน;

อนิจฺจตํ กเถนฺตสฺส, ตมหํ อุคฺคหิํ ตทาฯ

[117]

‘‘อนิจฺจสญฺญมุคฺคยฺห, อคมาสิํ มมสฺสมํ;

ยาวตายุํ วสิตฺวาน, ตตฺถ กาลงฺกโต อหํฯ

[118]

‘‘จริเม วตฺตมานมฺหิ, ตํ ธมฺมสวนํ [ธมฺมสวณํ (สี.)] สริํ;

เตน กมฺเมน สุกเตน, ตาวติํสมคจฺฉหํฯ

[119]

‘‘ติํสกปฺปสหสฺสานิ, เทวโลเก รมิํ อหํ;

เอกปญฺญาสกฺขตฺตุญฺจ, เทวรชฺชมการยิํฯ

[120]

‘‘เอกสตฺตติกฺขตฺตุญฺจ, จกฺกวตฺตี อโหสหํ;

ปเทสรชฺชํ วิปุลํ, คณนาโต อสงฺขิยํฯ

[121]

‘‘ปิตุเคเห นิสีทิตฺวา, สมโณ ภาวิตินฺทฺริโย;

คาถาย ปริทีเปนฺโต, อนิจฺจตมุทาหริ [อนิจฺจวตฺถุทาหริ (สฺยา. ก.)]ฯ

[122]

‘‘อนุสฺสรามิ ตํ สญฺญํ, สํสรนฺโต ภวาภเว;

น โกฏิํ ปฏิวิชฺฌามิ [น โกจิ ปฏิวชฺชามิ (ก.)], นิพฺพานํ อจฺจุตํ ปทํ [อยํ คาถา อุปริ 43 วคฺเค สตฺตมาปทาเน ปุริมคาถาย ปุเรตรํ ทิสฺสติ]ฯ

[123]

‘‘อนิจฺจา วต สงฺขารา, อุปฺปาทวยธมฺมิโน;

อุปฺปชฺชิตฺวา นิรุชฺฌนฺติ, เตสํ วูปสโม สุโขฯ

[124]

‘‘สห คาถํ สุณิตฺวาน, ปุพฺพกมฺมํ อนุสฺสริํ;

เอกาสเน นิสีทิตฺวา, อรหตฺตมปาปุณิํฯ

[125]

‘‘ชาติยา สตฺตวสฺโสหํ, อรหตฺตมปาปุณิํ;

อุปสมฺปาทยิ พุทฺโธ, คุณมญฺญาย จกฺขุมาฯ

[126]

‘‘ทารโกว อหํ สนฺโต, กรณียํ สมาปยิํ;

กิํ เม กรณียํ อชฺช, สกฺยปุตฺตสฺส สาสเนฯ

[127]

‘‘สตสหสฺสิโต กปฺเป, ยํ กมฺมมกริํ ตทา;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, สทฺธมฺมสวเน ผลํฯ

[128]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ธมฺมสวนิโย เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

ธมฺมสวนิยตฺเถรสฺสาปทานํ นวมํฯ

10. อุกฺขิตฺตปทุมิยตฺเถรอปทานํ

[129]

‘‘นคเร หํสวติยา, อโหสิํ มาลิโก ตทา;

โอคาเหตฺวา ปทุมสรํ, สตปตฺตํ โอจินามหํฯ

[130]

‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพธมฺมาน ปารคู;

สห สตสหสฺเสหิ [สตสหสฺสสิสฺเสหิ (ก.)], สนฺตจิตฺเตหิ ตาทิภิฯ

[131]

‘‘ขีณาสเวหิ สุทฺเธหิ, ฉฬภิญฺเญหิ ฌายิภิ [โส ตทา (สี.), โส สห (ก.)];

มม วุทฺธิํ สมนฺเวสํ, อาคจฺฉิ มม สนฺติกํ [มม สนฺติเก (สี.), ปุริสุตฺตโม (สฺยา. ก.)]ฯ

[132]

‘‘ทิสฺวานหํ เทวเทวํ, สยมฺภุํ โลกนายกํ;

วณฺเฏ เฉตฺวา สตปตฺตํ, อุกฺขิปิมมฺพเร ตทาฯ

[133]

‘‘ยทิ พุทฺโธ ตุวํ วีร, โลกเชฏฺโฐ นราสโภ;

สยํ คนฺตฺวา สตปตฺตา, มตฺถเก ธารยนฺตุ เตฯ

[134]

‘‘อธิฏฺฐหิ มหาวีโร, โลกเชฏฺโฐ นราสโภ;

พุทฺธสฺส อานุภาเวน, มตฺถเก ธารยิํสุ เตฯ

[135]

‘‘เตน กมฺเมน สุกเตน, เจตนาปณิธีหิ จ;

ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ, ตาวติํสมคจฺฉหํฯ

[136]