1. หตฺถิทายกตฺเถรอปทานํ

[1]

‘‘สิทฺธตฺถสฺส ภควโต, ทฺวิปทินฺทสฺส ตาทิโน;

นาคเสฏฺโฐ มยา ทินฺโน, อีสาทนฺโต อุรูฬฺหวาฯ

[2]

‘‘อุตฺตมตฺถํ อนุโภมิ, สนฺติปทมนุตฺตรํ;

นาคทานํ [อคฺคทานํ (สี. ก.)] มยา ทินฺนํ, สพฺพโลกหิเตสิโนฯ

[3]

‘‘จตุนฺนวุติโต กปฺเป, ยํ นาค [ทาน (สี. ก.)] มททิํ ตทา;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, นาคทานสฺสิทํ ผลํฯ

[4]

‘‘อฏฺฐสตฺตติกปฺปมฺหิ, โสฬสาสิํสุ ขตฺติยา;

สมนฺตปาสาทิกา นาม, จกฺกวตฺตี มหพฺพลาฯ

[5]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส, วิโมกฺขาปิ จ อฏฺฐิเม;

ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา หตฺถิทายโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

หตฺถิทายกตฺเถรสฺสาปทานํ ปฐมํฯ

2. ปานธิทายกตฺเถรอปทานํ

[6]

‘‘อารญฺญิกสฺส อิสิโน, จิรรตฺตตปสฺสิโน [ฌายิโน, เมตฺตจิตฺตตปสฺสิโน (สฺยา.)];

พุทฺธสฺส [ธมฺมสฺส (สฺยา. ก.)] ภาวิตตฺตสฺส, อทาสิํ ปานธิํ อหํฯ

[7]

‘‘เตน กมฺเมน ทฺวิปทินฺท, โลกเชฏฺฐ นราสภ;

ทิพฺพยานํ [สพฺพํ ยานํ (สี.)] อนุโภมิ, ปุพฺพกมฺมสฺสิทํ ผลํฯ

[8]

‘‘จตุนฺนวุเต อิโต กปฺเป, ยํ กมฺมมกริํ ตทา;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, ปานธิสฺส อิทํ ผลํฯ

[9]

‘‘สตฺตสตฺตติโต กปฺเป, อฏฺฐ อาสิํสุ ขตฺติยา;

สุยานา นาม นาเมน, จกฺกวตฺตี มหพฺพลาฯ

[10]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ปานธิทายโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

ปานธิทายกตฺเถรสฺสาปทานํ ทุติยํฯ

3. สจฺจสญฺญกตฺเถรอปทานํ

[11]

‘‘เวสฺสภู ตมฺหิ สมเย, ภิกฺขุสงฺฆปุรกฺขโต;

เทเสติ อริยสจฺจานิ, นิพฺพาเปนฺโต มหาชนํฯ

[12]

‘‘ปรมการุญฺญปตฺโตมฺหิ, สมิติํ อคมาสหํ;

โสหํ นิสินฺนโก สนฺโต, ธมฺมมสฺโสสิ สตฺถุโนฯ

[13]

‘‘ตสฺสาหํ ธมฺมํ สุตฺวาน, เทวโลกํ อคจฺฉหํ;

ติํสกปฺปานิ เทเวสุ, อวสิํ ตตฺถหํ ปุเรฯ

[14]

‘‘เอกตฺติํเส อิโต กปฺเป, ยํ สญฺญมลภิํ ตทา;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, สจฺจสญฺญายิทํ ผลํฯ

[15]

‘‘ฉพฺพีสมฺหิ อิโต กปฺเป, เอโก อาสิํ ชนาธิโป;

เอกผุสิตนาเมน, จกฺกวตฺตี มหพฺพโลฯ

[16]

‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา สจฺจสญฺญโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

สจฺจสญฺญกตฺเถรสฺสาปทานํ ตติยํฯ

4. เอกสญฺญกตฺเถรอปทานํ

[17]

‘‘ทุมคฺเค ปํสุกูลิกํ [ปํสุกูลกํ (?)], ลคฺคํ ทิสฺวาน สตฺถุโน;

อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวาน, ปํสุกูลํ อวนฺทหํฯ

[18]

‘‘เอกตฺติํเส อิโต กปฺเป, ยํ สญฺญมลภิํ ตทา;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

[19]