2. ปุปฺผถูปิยตฺเถรอปทานํ
[10]
‘‘หิมวนฺตสฺสาวิทูเร , กุกฺกุโร นาม [กุกฺกุโฏ นาม (สี.)] ปพฺพโต;
เวมชฺเฌ ตสฺส วสติ, พฺราหฺมโณ มนฺตปารคูฯ
[11]
‘‘ปญฺจ สิสฺสสหสฺสานิ, ปริวาเรนฺติ มํ สทา;
ปุพฺพุฏฺฐายี จ เต อาสุํ, มนฺเตสุ จ วิสารทาฯ
[12]
‘‘พุทฺโธ โลเก สมุปฺปนฺโน, ตํ วิชานาถ โน ภวํ;
อสีติพฺยญฺชนานสฺส, พาตฺติํสวรลกฺขณาฯ
[13]
‘‘พฺยามปฺปโภ ชินวโร, อาทิจฺโจว วิโรจติ;
สิสฺสานํ วจนํ สุตฺวา, พฺราหฺมโณ มนฺตปารคูฯ
[14]
‘‘อสฺสมา อภินิกฺขมฺม, ทิสํ ปุจฺฉติ สิสฺสเก [พฺราหฺมโณ (สฺยา.)];
ยมฺหิ เทเส มหาวีโร, วสติ โลกนายโกฯ
[15]
‘‘ตาหํ ทิสํ นมสฺสิสฺสํ, ชินํ อปฺปฏิปุคฺคลํ;
อุทคฺคจิตฺโต สุมโน, ปูเชสิํ ตํ ตถาคตํฯ
[16]
‘‘เอถ สิสฺสา คมิสฺสาม, ทกฺขิสฺสาม ตถาคตํ;
วนฺทิตฺวา สตฺถุโน ปาเท, โสสฺสาม ชินสาสนํฯ
[17]
‘‘เอกาหํ อภินิกฺขมฺม, พฺยาธิํ ปฏิลภิํ อหํ;
พฺยาธินา ปีฬิโต สนฺโต, สาลํ วาสยิตุํ คมิํฯ
[18]
‘‘สพฺเพ สิสฺเส สมาเนตฺวา, อปุจฺฉิํ เต ตถาคตํ;
กีทิสํ โลกนาถสฺส, คุณํ ปรมพุทฺธิโนฯ
[19]
‘‘เต เม ปุฏฺฐา วิยากํสุ, ยถา ทสฺสาวิโน ตถา;
สกฺกจฺจํ พุทฺธเสฏฺฐํ ตํ, เทเสสุํ [ทสฺเสสุํ (สี. สฺยา.)] มม สมฺมุขาฯ
[20]
‘‘เตสาหํ วจนํ สุตฺวา, สกํ จิตฺตํ ปสาทยิํ;
ปุปฺเผหิ ถูปํ กตฺวาน, ตตฺถ กาลงฺกโต อหํฯ
[21]
‘‘เต เม สรีรํ ฌาเปตฺวา, อคมุํ พุทฺธสนฺติกํ;
อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวาน, สตฺถารมภิวาทยุํฯ
[22]
‘‘ปุปฺเผหิ ถูปํ กตฺวาน, สุคตสฺส มเหสิโน;
กปฺปานํ สตสหสฺสํ, ทุคฺคติํ นุปปชฺชหํฯ
[23]
‘‘จตฺตาลีสสหสฺสมฺหิ , กปฺเป โสฬส ขตฺติยา;
นาเมนคฺคิสมา นาม, จกฺกวตฺตี มหพฺพลาฯ
[24]
‘‘วีสกปฺปสหสฺสมฺหิ, ราชาโน จกฺกวตฺติโน;
ฆตาสนสนามาว, อฏฺฐตฺติํส มหีปตีฯ
[25]
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ปุปฺผถูปิโย เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
ปุปฺผถูปิยตฺเถรสฺสาปทานํ ทุติยํฯ
3. ปายสทายกตฺเถรอปทานํ
[26]
สุวณฺณวณฺณํ …เป.… ปุรกฺขตํ-เอวํ ทุติยนฺตวเสน สี. สฺยา. โปตฺถเกสุ ทิสฺสติ> ‘‘สุวณฺณวณฺโณ สมฺพุทฺโธ, พาตฺติํสวรลกฺขโณ;
ปวนา [ปธาโน (ก.)] อภินิกฺขนฺโต, ภิกฺขุสงฺฆปุรกฺขโต [สุวณฺณวณฺณํ …เป.… ปุรกฺขตํ-เอวํ ทุติยนฺตวเสน สี. สฺยา. โปตฺถเกสุ ทิสฺสติ]ฯ
[27]
‘‘มหจฺจา [สหตฺถา (สฺยา. ก.)] กํสปาติยา, วฑฺเฒตฺวา ปายสํ [ปายาสํ (สฺยา. ก.)] อหํ;
อาหุติํ ยิฏฺฐุกาโม โส, อุปเนสิํ พลิํ อหํฯ
[28]
‘‘ภควา ตมฺหิ สมเย, โลกเชฏฺโฐ นราสโภ;
จงฺกมํ สุสมารูฬฺโห, อมฺพเร อนิลายเนฯ
[29]
‘‘ตญฺจ อจฺฉริยํ ทิสฺวา, อพฺภุตํ โลมหํสนํ;
ฐปยิตฺวา กํสปาติํ, วิปสฺสิํ อภิวาทยิํฯ
[30]
‘‘ตุวํ เทโวสิ [พุทฺโธสิ (สฺยา.)] สพฺพญฺญู, สเทเว สหมานุเส;
อนุกมฺปํ อุปาทาย, ปฏิคณฺห มหามุนิฯ
[31]
‘‘ปฏิคฺคเหสิ ภควา, สพฺพญฺญู โลกนายโก;
มม สงฺกปฺปมญฺญาย, สตฺถา โลเก มหามุนิ [อนุตฺตโร (สฺยา.)]ฯ
[32]
‘‘เอกนวุติโต กปฺเป, ยํ ทานมททิํ ตทา;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, ปายสสฺส [ปายาสสฺส (สฺยา. ก.)] อิทํ ผลํฯ
[33]