‘‘ยํ ยํ โยนุปปชฺชามิ, เทวตฺตํ อถ มานุสํ;
โสภยนฺโต มม ทฺวารํ, กปฺปรุกฺโข ปติฏฺฐติฯ
[110]
‘‘อหญฺจ ปริสา เจว, เย เกจิ มม วสฺสิตา [นิสฺสิตา (สี.)];
ตมฺหา ทุสฺสํ คเหตฺวาน, นิวาเสม มยํ สทา [ตทา (สฺยา.)]ฯ
[111]
‘‘จตุนฺนวุติโต กปฺเป, ยํ รุกฺขํ ฐปยิํ อหํ;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, กปฺปรุกฺขสฺสิทํ ผลํฯ
[112]
‘‘อิโต จ สตฺตเม กปฺเป, สุเจฬา อฏฺฐ ขตฺติยา;
สตฺตรตนสมฺปนฺนา, จกฺกวตฺตี มหพฺพลาฯ
[113]
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา กปฺปรุกฺขิโย เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
กปฺปรุกฺขิยตฺเถรสฺสาปทานํ ทสมํฯ
กุณฺฑธานวคฺโค จตุตฺโถฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
กุณฺฑสาคตกจฺจานา, อุทายี โมฆราชโก;
อธิมุตฺโต ลสุณโท, อายาคี ธมฺมจกฺกิโก;
กปฺปรุกฺขี จ ทสโม, คาถา ทฺวยทสสตํ [คาถาโย ทฺวาทสสตํ (สี.)]ฯ
5. อุปาลิวคฺโค
1. ภาคิเนยฺยุปาลิตฺเถรอปทานํ
[1]
‘‘ขีณาสวสหสฺเสหิ , ปริวุโต [ปเรโต (ก. อฏฺฐ)] โลกนายโก;
วิเวกมนุยุตฺโต โส, คจฺฉเต ปฏิสลฺลิตุํฯ
[2]
‘‘อชิเนน นิวตฺโถหํ, ติทณฺฑปริธารโก;
ภิกฺขุสงฺฆปริพฺยูฬฺหํ, อทฺทสํ โลกนายกํฯ
[3]
‘‘เอกํสํ อชินํ กตฺวา, สิเร กตฺวาน อญฺชลิํ;
สมฺพุทฺธํ อภิวาเทตฺวา, สนฺถวิํ โลกนายกํฯ
[4]
‘‘ยถาณฺฑชา จ สํเสทา, โอปปาตี ชลาพุชา;
กากาทิปกฺขิโน สพฺเพ, อนฺตลิกฺขจรา สทาฯ
[5]
‘‘เย เกจิ ปาณภูตตฺถิ, สญฺญิโน วา อสญฺญิโน;
สพฺเพ เต ตว ญาณมฺหิ, อนฺโต โหนฺติ สโมคธาฯ
[6]
‘‘คนฺธา จ ปพฺพเตยฺยา เย, หิมวนฺตนคุตฺตเม;
สพฺเพ เต ตว สีลมฺหิ, กลายปิ น ยุชฺชเรฯ
[7]
‘‘โมหนฺธการปกฺขนฺโท, อยํ โลโก สเทวโก;
ตว ญาณมฺหิ โชตนฺเต, อนฺธการา วิธํสิตาฯ
[8]
‘‘ยถา อตฺถงฺคเต สูริเย, โหนฺติ สตฺตา ตโมคตา;
เอวํ พุทฺเธ อนุปฺปนฺเน, โหติ โลโก ตโมคโตฯ
[9]
‘‘ยโถทยนฺโต อาทิจฺโจ, วิโนเทติ ตมํ สทา;
ตเถว ตฺวํ พุทฺธเสฏฺฐ, วิทฺธํเสสิ ตมํ สทาฯ
[10]
‘‘ปธานปหิตตฺโตสิ , พุทฺโธ โลเก สเทวเก;
ตว กมฺมาภิรทฺเธน, โตเสสิ ชนตํ พหุํฯ
[11]
‘‘ตํ สพฺพํ อนุโมทิตฺวา, ปทุมุตฺตโร มหามุนิ;
นภํ อพฺภุคฺคมี ธีโร, หํสราชาว อมฺพเรฯ
[12]
‘‘อพฺภุคฺคนฺตฺวาน สมฺพุทฺโธ, มเหสิ ปทุมุตฺตโร;
อนฺตลิกฺเข ฐิโต สตฺถา, อิมา คาถา อภาสถฯ
[13]