เพราะ 2 เทพนั้นเข้าถึงหมู่เทพชั้นต่ำ
ยังล่วงเลยหมู่เทพชาวดาวดึงส์เสียได้ เมื่อ
ทรงพิจารณาแล้ว ทรงสลดพระหฤทัยอยู่
นั่นแหละ โคปกเทพบุตรได้กราบทูลว่า
ขอเดชะ พระพุทธเจ้าผู้เป็นจอมแห่งหมู่
ชนประทับอยู่ในมนุษยโลก ปรากฏว่าเป็น
ศากยมุนีผู้ครอบงำเสียซึ่งกามนี้ บุตรของ
พระองค์เหล่านั้น เป็นผู้ปราศจากสติ อัน
ข้าพระองค์ตักเตือนแล้ว กลับ ได้สติ.
บรรดาเธอทั้ง 3 รูป 1 อยู่ในที่นี้
เข้าถึงหมู่แห่งคนธรรพ์อยู่ ส่วน 2 รูป
มีปกติระลึกถึงทางตรัสรู้ (อนาคามิมรรค)
ย่อมดูหมิ่นแม้ซึ่งเทวดาทั้งหลาย เพราะ
เธอเป็นผู้มีจิตตั้งมั่น.
สาวกผู้มีคุณเครื่องประกาศธรรม
เช่นนั้นในพระศาสนานี้ สาวกไรๆ ย่อม
ไม่หวังอะไรในเพราะการประกาศธรรม
นั้น พวกเราขอนมัสการพระพุทธเจ้าผู้ข้าม
โอฆะ ตัดความสงสัยได้แล้วเป็นชนินทะ
ผู้ชนะ.
บรรดาคนธรรพ์ทั้ง 3 นั้น 2 รูป
ได้รู้ธรรมใดของพระองค์ในพระศาสนานี้

แล้วบรรลุคุณพิเศษ เข้าถึงหมู่พรหมชั้น
ปุโรหิต.
ข้าแต่พระองค์ผู้นิรทุกข์ ข้าพระองค์
ทั้งหลายมาแล้ว เพื่อบรรลุธรรมนั้น ข้า-
แต่พระองค์ผู้นิรทุกข์ ถ้าพระผู้มีพระภาค
เจ้าประทานพระวโรกาสแล้ว ข้าพระองค์
ก็จะพึงทูลถามปัญหา.
[254] ครั้งนั้นแล พระผู้มีพระภาคเจ้าได้มีพระปริวิตกนี้ว่า ท้าว
สักกะนี้แลเป็นผู้บริสุทธิ์แล้วสิ้นกาลนาน จักถามปัญหาอย่างใดอย่างหนึ่งกะเรา
ก็จักถามล้วนแต่ประกอบด้วยประโยชน์ถ่ายเดียว หาไร้ประโยชน์ไม่ อนึ่ง
เราจักพยากรณ์ปัญหาใดแก่พระองค์ พระองค์จักทรงทราบทั่วถึงปัญหานั้นได้
ฉับพลันทีเดียว จึงตรัสคาถาว่า
มหาบพิตรผู้วาสพ พระองค์จึงถาม
ปัญหาข้อใดข้อหนึ่ง ซึ่งทรงประสงค์ไว้
ในพระหฤทัย ก็จงถามเถิด อาตมาภาพ
จะทำที่สุดแห่งปัญหานั้น ๆ นั่นแลแก่
พระองค์.
จบ ปฐมภาณวาร

ทรงแก้ปัญหาท้าวสักกะ

[255] ท้าวสักกะผู้จอมเทพ ได้รับประทานพระวโรกาสแล้ว ได้
ทูลถามปัญหาทีแรกนี้กะพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ข้าแต่พระองค์ผู้นิรทุกข์ เทวดา