เมนู

เรื่องโทณพราหมณ์



[158] เมื่อพวกเจ้ามัลละเมืองกุสินาราตรัสอย่างนี้แล้ว โทณ-
พราหมณ์ได้พูดกะหมู่คณะเหล่านั้นว่า
ดูก่อนท่านผู้เจริญทั้งหลาย ขอพวก
ท่านจงฟังคำอันเอกของข้าพเจ้า พระพุทธ
เจ้าของเราทั้งหลาย เป็นผู้กล่าวสรรเสริญ
ขันติ การจะสัมปหารกันเพราะส่วนพระ
สรีระธาตุของพระพุทธเจ้า ผู้เป็นอุดม
บุคคลเช่นนี้ ไม่ดีเลย.
ขอเราทั้งหลายทั้งปวง จงยินยอม
พร้อมใจยินดีแบ่งพระสรีระออกเป็น 8
ส่วนเถิด ขอพระสถูปจงแพร่หลายไปใน
ทิศทั้งหลาย ชนผู้เลื่อมใสต่อพระพุทธเจ้า
ผู้มีพระจักษุมีอยู่มาก.


การแบ่งพระสรีระธาตุ



[159] หมู่คณะเหล่านี้กล่าวว่า ข้าแต่พราหมณ์ ถ้าเช่นนั้นขอท่าน
นั่นแหละ. จงแบ่งพระสรีระธาตุพระผู้มีพระภาคเจ้าออกเป็น 8 ส่วนเท่า ๆ กัน
ให้เรียบร้อยเถิด. โทณพราหมณ์รับคำของหมู่คณะเหล่านั้นแล้ว แบ่งพระสรีระ-
ธาตุพระผู้มีพระภาคเจ้าออกเป็น 8 ส่วนเท่ากันเรียบร้อย จึงกล่าวกะหมู่คณะ
เหล่านั้นว่า ดูก่อนท่านผู้เจริญทั้งหลาย ขอพวกท่านจงให้ทะนานนี้แก่ข้าพเจ้า
เถิด ข้าพเจ้าจักการทำพระสถูปและการฉลองทะนานบ้าง. ทูตเหล่านั้นได้ให้
ทะนานแก่โทณพราหมณ์.

[160] พวกเจ้าโมริยะเมืองปิปผลิวันได้สดับว่า พระผู้มีพระภาคเจ้า
ปรินิพพานในเมืองกุสินารา จึงทรงส่งทูตไปหาพวกเจ้ามัลละเมืองกุสินาราว่า
พระผู้มีพระภาคเจ้าก็เป็นกษัตริย์ แม้เราก็เป็นกษัตริย์ เราควรจะได้ส่วนพระ
สรีระธาตุพระผู้มีพระภาคเจ้าบ้าง จักได้กระทำพระสถูปและการฉลองพระสรีระ
ธาตุพระผู้มีพระภาคเจ้า. พวกเจ้ามัลละเมืองกุสินารากล่าวว่า ส่วนพระสรีระ
ธาตุพระผู้มีพระภาคเจ้าไม่มี เราได้แบ่งพระสรีระธาตุของพระผู้มีพระภาคเจ้า
เสียแล้ว ขอพวกท่านจงนำพระอังคารไปแต่ที่นี้เถิด. พวกทูตนั้นนำพระอังคาร
ไปจากที่นั้นแล้ว.
[161] ครั้งนั้น พระเจ้าแผ่นดินมคธพระนามว่าอชาตศัตรูเวเทหิ-
บุตร ได้กระทำพระสถูปและการฉลองพระสรีระธาตุพระผู้มีพระภาคเจ้าในกรุง
ราชคฤห์. พวกกษัตริย์ลิจฉวีเมืองเวสาลี ได้กระทำพระสถูป . . . ในเมือง
เวสาลี. พวกกษัตริย์ศากยะเมืองกบิลพัสดุ์ ได้กระทำพระสถูป. . . ในเมือง
กบิลพัสดุ์. พวกกษัตริย์ถูลีเมืองอัลลกัปปะ ได้กระทำพระสถูป. . . ในเมือง
อัลลกัปปะ. พวกกษัตริย์โกลิยะเมืองรามคาม ได้กระทำพระสถูป. . .ในเมือง
รามคาม. พราหมณ์ผู้ครองเมืองเวฏฐทีปะ ได้กระทำพระสถูป. . .ในเมือง
เวฏฐทีปะ. พวกเจ้ามัลละเมืองปาวา ได้กระทำพระสถูป. . .ในเมืองปาวา. พวก
เจ้ามัสละเมืองกุสินารา ได้กระทำพระสถูป . . .ในเมืองกุสินารา. โทณพรา-
หมณ์ได้กระทำพระสถูปและการฉลองทะนาน. พวกกษัตริย์โมริยะเมืองปิปผลิ-
วัน ได้กระทำพระสถูปและการฉลองพระอังคารในเมืองปิปผลิวัน.
พระสถูปบรรจุพระสรีระธาตุมี 8 แห่ง เป็น 9 แห่งทั้งบรรจุทะนาน
เป็น 10 แห่งทั้งพระสถูปบรรจุพระอังคารด้วยประการฉะนี้ การแจกพระธาตุ
และการก่อพระสถูปเช่นนี้ เป็นแบบอย่างมาแล้ว.

พุทธสารีริกธาตุ



[162] พระสรีรธาตุของพระพุทธเจ้าผู้มี
พระจักษุ 8 ทะนาน 7 ทะนาน บูชากัน
อยู่ในชมพูทวีป ส่วนพระสรีรธาตุอีก
ทะนานหนึ่งของพระพุทธเจ้า ผู้เป็นบุรุษ
ที่ประเสริฐอันสูงสุด พวกนาคราชบูชากัน
อยู่ในรามคาม.
พระเขี้ยวแก้วองค์หนึ่งเทวดาชั้นดาว
ดึงส์บูชาแล้ว ส่วนอีกองค์หนึ่ง บูชากันอยู่
ในคันธารปุระ อีกองค์หนึ่งบูชากันอยู่ใน
แคว้นของพระเจ้ากาลิงคะ อีกองค์หนึ่ง
พระยานาคบูชากันอยู่.
ด้วยพระเดชแห่งพระสรีรธาตุนั่น
แหละ แผ่นดินประดับแล้วด้วยนักพรตผู้
ประเสริฐที่สุด พระสรีรธาตุของพุทธ-
เจ้าผู้มีจักษุนี้ ชื่อว่าอันเขาสักการะ ๆ สัก-
การะดีแล้ว.
พระพุทธเจ้าพระองค์ใดอันจอมเทพ
พญานาคและจอมนระ บูชาแล้ว อันจอม
มนุษย์ผู้ประเสริฐสุดบูชาแล้วเหมือนกัน
ขอท่านทั้งหลายจงประนมมือถวายบังคม